Juni stond in het teken van de fiets bij de VRA (Vervoerregio Amsterdam), want de fiets heeft een belangrijke rol in duurzaam en toegankelijk vervoer. Marja Ruigrok, lid van het dagelijks bestuur van de VRA en wethouder in Haarlemmermeer, en Gerard Slegers, ook lid van het dagelijks bestuur en wethouder in de gemeente Zaanstad, vertellen.
De Vervoerregio Amsterdam zet in op de fiets
donderdag 29 juni 2023
Foto: Shutterstock
“Er is nog genoeg te doen”, vertelt Ruigrok enthousiast. “Als VRA willen we echt de fiets in de spotlight zetten. Zo werken we in de Green Deal Fiets samen met wat we tegenwoordig de ‘quattro helix’ moeten noemen – bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheden en maatschappelijke partners. Daar komen mooie initiatieven uit voort, zoals een fietsabonnement voor opgroeiende kinderen, waarbij kinderen altijd toegang hebben tot een fiets op hun maat. We stimuleren ook dat kinderen vaker de fiets pakken. Het gebeurt helaas steeds vaker dat kinderen niet op de fiets naar school gaan, en minder leren fietsen. Dat moeten we, in Nederland Fietsland, niet willen, want als je op jonge leeftijd leert fietsen ga je later ook makkelijker op de fiets naar je werk.”
Fietsstimulering en fietsveiligheid staat hoog op de agenda. “Dat gaat ook over fiscaliteit en arbeidsvoorwaarden, je kunt medewerkers die op de fiets komen óók 21 cent per kilometer vergoeden. Haarlemmermeer doet dat, en dan juist wél voor de fiets en het ov, maar niet voor de auto. Dan zet je echt in op het STOMP-model, waarbij stappen, trappen en ov vóór de auto komen.”
“Nog zoiets zijn de doorfietsroutes. Dat zijn vaak hele ambitieuze en langdurige projecten, wat je vandaag bedenkt ligt er echt morgen nog niet. De F200 tussen Haarlem en Amsterdam is bijvoorbeeld op een groot deel wel af, maar nog niet helemaal. In de hele metropoolregio zijn de doorfietsroutes belangrijke routes om fietsverkeer te bevorderen.” De VRA heeft de ambitie het complete netwerk van doorfietsroutes zoveel als mogelijk vóór 2035 gerealiseerd te hebben.
Naast doorfietsroutes maakt de VRA ook belangrijke verbeteringen mogelijk in de regionale infrastructuur. Een mooi voorbeeld is de onderdoorgang in Diemen, die recent werd geopend. “Dat was eerst een spoorwegovergang, maar daar is nu een tunnel gerealiseerd voor auto’s en voldoende ruimte voorfietsers en wandelaars.”
Dat sluit mooi aan op het thema veiligheid: “De uitgangspunten die we hanteren voor de doorfietsroutes verhogen ook de fietsveiligheid, namelijk voldoende breedte om verschillende snelheden te faciliteren. Ook in de vervoerregio hebben we extra aandacht voor verkeersveiligheid, ook in de begroting. Niet alleen in de aanleg van infrastructuur, maar ook in het programma Doortrappen, dat aansluit op het landelijke Doortrappen-programma om ouderen vanaf 55 jaar te motiveren zelfstandig te blijven fietsen. Dit doen zij met behulp van praktische fietstips, handige oefeningen om soepel te blijven en leuke activiteiten in Amsterdam en omgeving.”
Ruigrok: “Je ziet ook steeds meer ouderen met een fietshelm rondfietsen. Dat moeten we niet verplichten –– maar een helm zorgt er wel voor dat de impact van een ongeval verzacht wordt. Als je je leven lang wil fietsen dan is een helm een goed idee.”
Slegers: “We willen mensen zachtjes een beetje richting de fietshelm laten bewegen. Dat kan ook door kinderen die hun ouders daar op wijzen, zo van, ‘pa, ma, is zo’n helm niet een goed idee?’”.
Gerard Slegers ziet ook dat de drukte op het fietspad toeneemt. “Aan de ene kant moet je daar positief over zijn, we willen graag dat mensen blijven fietsen. Wel zie je een verandering in hoe er gefietst wordt, zoals jongeren op snelle fatbikes, maar ook jonge ouders met bakfietsen die lastig te manoeuvreren zijn. De vraag is dan hoe we om moeten gaan met die grote verschillen. Nog een doelgroep die vaak naar de e-bike grijpt zijn kwetsbare senioren, die toch meer risico op letsel lopen. Het diverse aanbod van fietsen op het fietspad zorgt soms voor onvoorspelbare situaties. We brengen als VRA in campagnes dan ook de component ‘gedrag’ nadrukkelijk naar voren, we delen samen de ruimte en daarin moet je respect voor elkaar hebben. “
De ambitie van Ruigrok en de VRA is duidelijk: voldoende ruimte, letterlijk en figuurlijk, voor de fiets. “Voor fietsen met verschillende snelheden en van diverse omvang. De fiets, zeker ook de e-bike, kan een serieus alternatief zijn voor woon-werk-verkeer. Combineer goede fietsen en goede fietspaden met stimuleringscampagnes en goede faciliteiten, zoals de schitterende nieuwe fietsenstallingen op Amsterdam CS, en we winnen daar allemaal mee.”