“Bij duurzaam parkeren staat de mens centraal”

Parkeren moet uitnodigen!

Het antwoord van Joep Lax, senior adviseur bij XTNT, op de vraag wat in zijn ogen duurzaam parkeren is, vormt de opmaat van het gesprek. “Denk bij duurzaam parkeren vooral verder dan oplaadvoorzieningen voor E-auto's. Het gaat niet alleen om het efficiënt en effectief benutten van grondstoffen, maar ook om gebruik van de ruimte, de toegankelijkheid en de kwaliteit van de leefomgeving”, aldus Lax. Hij constateert dat het parkeerbeleid nu vooral door de vraag naar parkeerplaatsen wordt gestuurd en dus wordt geregeerd door getallen en slaafse gehoorzaamheid afdwingt met tarieven en regulering. Dezelfde parameters komen telkens terug, bestraffen komt voor belonen.

“Parkeren is echter niet alleen een kwestie van het reguleren van schaarse ruimte, je moet allereerst beseffen dat parkeren een onderdeel is van de hele vervoersketen”, betoogt Lax. “En vervolgens dat elke parkeerder andere ideeën heeft over wat belangrijk is en wat toegevoegde waarde biedt.” In zijn visie moet de aanpak van parkeervraagstukken, ook als het gaat om een operationeel vraagstuk als een slecht functionerende garage, beginnen bij de leefbaarheid en kwaliteit en niet bij de specifieke parkeervraag. Voor duurzame oplossingen moet je eerst in samenhang met ruimtelijke ordening en economische zaken het kader schetsen en doelstellingen bepalen voor de binnenstad, de bereikbaarheid en uiteindelijk het parkeerbeleid. “Dat vraagt om een integrale aanpak en dus om nauwe samenwerking tussen alle betrokkenen. Verschillende overheidssectoren moeten elkaar gaan vinden maar ook, en dat is vaak nog veel lastiger, samenwerkingsverbanden met winkeliers, VVV's en andere belanghebbenden aangaan. Ontschotten qua denken, doen en financieren.”

Duurzaam parkeren gaat uit van de vervoersketen en stelt de mens centraal

De XTNT-visie op duurzaam parkeren gaat uit van het centraal stellen van de mens bij alle voorkomende vraagstukken. Lax: ”Verkeer ontstaat doordat wij door het verblijf op een andere plek verwachten meer nut te kunnen genereren. De weerstand, die we bij het verplaatsen ondervinden, bepaalt of en hoe we de reis maken. Parkeren kan zorgen voor weerstand, maar kan ook worden gebruikt om de weerstand te verminderen. Je kunt parkeren daarom ook niet als losstaand beschouwen, oplossingen moet je niet zoeken in parkeren an sich maar in het geheel van de vervoersketen. Daarbij moet je beseffen dat 'de parkeerder' geen anonieme automobilist is, maar een mens op zoek naar zijn eigen nutstoename. Eén mens met meerdere petten; soms als werknemer bij een bank in de binnenstad, soms als winkelend publiek, soms als toerist, soms …. Een scherpe doelgroepdefinitie is cruciaal. Algemene typologieën als bewoner, werknemer of toerist volstaan niet meer. Je moet het aantal en type mensen kennen met vast werk in de binnenstad, of met een parttime baan in de binnenstad, winkelend publiek dat shoppen combineert met een dagje stad, etc. Dan is maatwerk mogelijk.

Daarmee kom je tot de kern van de XTNT-visie op mobiliteitsoplossingen. Deze zijn altijd gebaseerd op drie emotionele basisbehoeften: autonomie (de mobilist wil zelf kunnen kiezen), competentie (de mobilist kan zelf invloed uitoefenen) en verbondenheid (de mobilist doet pas iets als hij 'het snapt'). 'Dwingen' en 'verbieden' voldoen daar niet aan, 'keuzes bieden' en 'uitnodigen' juist wel.

Voorbeelden

Lax noemt de ontwikkeling van transferia als sprekend voorbeeld. Wat maakt bijvoorbeeld de transferia in Den Bosch succesvol? Daar is specifiek gekeken naar de wensen van bepaalde doelgroepen en verplaatsingsmotieven en is een totaalproduct gemaakt dat daarop is afgestemd. Zo zijn er voor de winkelbezoekers nieuwe non-stop buslijnen direct naar hartje centrum gemaakt waar je ook na het borreluurtje aan het eind van de middag nog gebruik van kunt maken. En speciaal voor het personeel van het lokale ziekenhuis reed de eerste bus al om 06.00. “Zo bied je iedere reiziger het optimum qua reisduur, tarief en gemak”, aldus Lax. Maar ook bijvoorbeeld parkeerroutering en verwijzing kun je met deze visie vormgeven. Zo heeft XTNT voor de gemeente Nijmegen onlangs met deze doelgroepenbenadering de kaders voor een nieuw parkeerverwijssysteem opgezet: niet blindelings verwijzen, maar bedenken welke groep wanneer behoefte heeft aan wat voor soort informatie, welke keuzes de doelgroep zou willen kunnen maken en hoe je deze faciliteert.

En hoe werkt dat nu in de praktijk?

Stel, ik ben gemeenteambtenaar in een middelgrote gemeente met parkeren in mijn portefeuille en wil het parkeerbeleid verduurzamen. Welk traject ga ik dan in met XTNT? De eerste vraag zal zijn: 'Wat wil ik bereiken?'. Wil ik een beter binnenstadsklimaat, wil ik de wachtrij voor de garage kwijt, of de hoge parkeerdruk in een oude woonwijk oplossen? De volgende stap is om de betreffende doelgroep in kaart te brengen: wie zijn ze en vooral: wat willen ze, waaraan hebben ze behoefte, wat motiveert hen en welke weerstanden ondervinden ze? Daarna komt de stap van het bepalen van strategie en middelen, waarbij de complete heen- en terugreis het uitgangspunt is. XTNT denkt verder dan alleen het parkeren en de direct daaraan gekoppelde diensten. Denk bijvoorbeeld bij parkeren in woonwijken aan het aanbieden van meerdere opties, die rekening houden met flexibele behoeftes en keuzevrijheid. Misschien is een goedkopere vergunning voor parkeren op afstand een optie, of speciale kortparkeerplekken voor in- en uitladen. Kortom, door verder te denken dan alleen in termen van plaatsen en regulering kom je vaak verder.

Duurzaamheid is efficiënt omgaan met middelen, maar dat gebeurt niet van zelf. Het zijn de mensen die dit moeten bewerkstelligen en de mens, zijn activiteiten en de vervoersketen staan hierin centraal.
 

Inspiratiedag Duurzaam Parkeren

PARKEER24 organiseert op 21 juni aanstaande de Inspiratiedag Duurzaam Parkeren. Tijdens deze dag staat duurzaam bouwen, beleid, exploitatie en financieren centraal. Meer informatie vindt u hier.

Inspiratiebundel

Gerelateerd aan de Inspiratiedag Duurzaam Parkeren verschijnt in september de Inspiratiebundel Duurzaam Parkeren. Deze bundel wordt verspreid in een oplage van 5.500 exemplaren en bevat een unieke verzameling van visies, literatuur, cases en een uitgebreid inhoudelijk verslag van de Inspiratiedag. In deze bundel vindt u ook het artikel van XTNT.
 

Terug naar overzicht nieuws >>>

</