'Betere doorstroming, veiligheid en leefbaarheid. Dat kan als de weggebruiker nog beter wordt geïnformeerd en geadviseerd over de situatie op de weg. Met meer op het individu toegesneden informatie. Zo'n vraaggestuurde benadering maakt ook dat collectief ingrijpen door wegbeheerders beperkter en gerichter kan plaatsvinden, op die momenten dat het er écht toe doet. Overheden en bedrijfsleven willen samen de schouders zetten onder een aanpak die deze kansen benut. Dit initiatief biedt kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven om de koppositie in Europa te behouden of zelfs verder uit te bouwen. Goede bereikbaarheid is immers een voorwaarde voor economische groei.'
Invulling geven aan de verandering van slimme mobiliteit
vrijdag 11 december 2015
5 min
Door Thijs Muizelaar & Marit de Jong - Connecting Mobility
Zo begint de inleiding van de Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg. Een van de kenmerken van deze visie is dat overheden en bedrijfsleven er samen de schouders onder willen zetten. Als Nederlandse samenwerkende partijen willen we die kansen benutten om op korte termijn al voordeel te hebben van slimme mobiliteit en een living lab te zijn voor nieuwe toepassingen en ontwikkelingen. Om dit mogelijk te maken, worden in de routekaart zes transitiepaden benoemd, die de richting van de ontwikkelingen sturen. Het realiseren van deze transities kost tijd, kent vele kleine stapjes en vraagt om samenwerking van veel partijen. Connecting Mobility is als transitieprogramma in het leven geroepen om hierin de rol van katalysator te vervullen.
Toolbox
Het is gemakkelijker gezegd dan gedaan om de kansen van slimme mobiliteit te benutten. Het gaat immers om meer dan het implementeren van alleen nieuwe en betere techniek. Zaken als privacy, rolverdeling tussen markt en overheid en de wens en het gedrag van de weggebruiker spelen een rol bij het zetten van stappen op de transities uit de routekaart. Een grote diversiteit aan thema’s met elk z’n eigen merites. Een uniforme aanpak om in 2-3 jaar tijd slimme mobiliteit uit te rollen in Nederland is er dan ook niet. Wat we wel kunnen doen, is instrumenten ontwikkelen op basis van lessons learned en best practices. Connecting Mobility ontwikkelt daarom een toolbox smart mobility voor overheden.
Frame Creation
Een voorbeeld van een item uit de toolbox is Frame Creation, een specifieke methodiek die design denken en social design combineert. Met Frame Creation ga je anders naar een probleem kijken, en de methodiek biedt je hiervoor een handig stappenplan.
Doorvragen over de achtergrond van het probleem, de perceptie van belanghebbenden hierbij en de thema’s en drijfveren hierachter zijn van groot belang om een goede analyse van het probleem te kunnen maken. De ‘Man bijt hond’-methodiek, waarbij de vragensteller de dag met je doorneemt, leent zich bij uitstek om meer te achterhalen over het probleem dan door gericht te vragen. Na het verzamelen en analyseren van deze achtergronden is het tijd om te gaan framen: nieuwe oplossingen formuleren vanuit een andere bril. Dat vraagt lef en creativiteit. Bij het in de context plaatsen van het nieuwe frame zul je dan ook regelmatig tot de conclusie komen dat je frame niet helemaal klopt, of dat je een deel van de analyse moet uitbreiden.
Geslaagde proef met vrachtwagens en VRI’s
Samen met betrokken partijen hebben we de methodiek van Frame Creation toegepast op het project Freilot in Helmond. In een praktijkproef is succesvol aangetoond dat er voor vrachtwagens een flinke CO?-reductie te behalen is door ze te laten communiceren met de verkeerslichten. Het verkeerslicht kan rekening houden met de komst van de vrachtwagen, en de vrachtwagenchauffeur krijgt een adviessnelheid om zonder te stoppen over de kruising te kunnen rijden. Ondanks dat het een zeer succesvolle proef is geweest, is het systeem niet grootschaliger in Nederland geïmplementeerd. Deze uitdaging hebben we, geformuleerd als probleem, ingebracht in een Frame Creation-proces. Na het doorlopen van de stappen kwamen we tot een frame waarin Freilot (systeem) vooral als middel kan worden gezien om een wijk of buurt zelf als verkeersregisseur op te laten treden. De bewoners en gebruikers van een gebied kunnen dan samen in goed overleg de prioritering voor het verkeerslicht bepalen en met de snelheidsadviezen er allemaal voordeel bij hebben.
Door de bestaande techniek (die nodig is voor het verkeerslicht en in de (vracht)auto’s) anders te framen, ontstaat een scala aan toepassingsmogelijkheden, zonder dat er specifiek iets ontwikkeld hoeft te worden. Het toepassen van frame creation leidde tot een ander frame en daarmee een bredere inzetbaarheid van de techniek/oplossing.
Ervaringen?
Het komende jaar blijven we verder werken aan nieuwe tools, verzamelen we nieuwe ervaringen en kennis en zoeken we vooral de samenwerking met gemeentes, provincies en rijk op, om de tools toe te passen op concrete vraagstukken van nu en morgen. We nodigen u daarbij van harte uit om ons daarin te helpen met de ervaringen die u al heeft opgedaan.
Meer informatie vindt u hier .
December-editie Verkeer in Beeld
Dit artikel is ook verschenen in de laatste Verkeer in Beeld van dit jaar. Als u lid bent, kunt u het magazine ook lezen in de online bibliotheek. Wilt u deze editie ook lezen, maar bent u geen lid? Klik dan hier om lid te worden.
