Verkeersmanagement: een mensenzaak?

BBZOB reageert

Projectmanager Berry de Jong en innovatiemanager Gert Blom van Beter Bereikbaar Zuidoost-Brabant reageren als volgt: Verkeersmanagement mensenwerk? Uiteraard, en dat maakt het nu juist zo interessant! Zo’n stelling, daar moeten verkeersmanagers wel op reageren. Dit raakt namelijk de kern van hun bestaan: waarom zijn wij hier op aarde …? Moeten wij eigenlijk wel sturen en kunnen wij eigenlijk wel sturen? 

Functionerende techniek is slechts randvoorwaarde

Om met het eerste te beginnen: ja, wij moeten (onder andere) sturen.  De prestatie van een verkeersnetwerk is de som van het verplaatsingsgedrag van de individuele verkeersdeelnemers. Een groene golf van deur-tot-deur, via de kortste route, op elk gewenst moment van de dag, dat is het ideaalplaatje voor de weggebruiker. En misschien ook wel voor de verkeersmanager. Maar voor een optimale prestatie van het totale netwerk moeten de individuele verkeersdeelnemers concessies doen voor bijvoorbeeld de optimale bereikbaarheid van onze economische centra, een minimale milieubelasting, het minimale  aantal voertuigverliesuren, of, simpel gesteld, voor anderen. Het vertalen van deze concessies, uiteindelijk in aanwijzingen voor gedrag, dat doet de verkeersmanager. We beheersen steeds beter de techniek om het verkeer modelmatig zo efficiënt mogelijk over het netwerk te geleiden. De verkeersmanagers beschikken daarbij over  een scala aan beschikbaar state of the art gereedschap. Echter, functionerende techniek is slechts een randvoorwaarde, het effect op de weggebruiker bepaalt of iets werkt. 

Abstracte doelen

Wij willen maatschappelijke, nogal abstracte doelen nastreven en moeten hiervoor een beroep doen op het individu. We moeten in essentie niet het verkeer sturen, maar mensen. In ieder geval zolang tot de verkeerscentrale de automatische piloot in ieder individueel voertuig aanstuurt. Dus wat dat betreft helemaal eens met de stelling: verkeersmanagement is mensenwerk. Maar dan is de tweede vraag nog steeds relevant: kunnen we de bestuurders wel sturen ?  

Dwingend sturen

Verkeersmanagers kunnen dwingend sturen, zoals met de roodtijden van verkeersregelinstallaties, maar het beïnvloeden van route, reistijdstip en rijgedrag is veel lastiger. Met coöperatief rijden beginnen we net te ontdekken hoe we auto’s onderling met elkaar kunnen laten communiceren om zo een tot een betere individuele rijprestatie te komen. De supercomputer die handelt naar wat het beste is voor iedere verkeersdeelnemer én het collectief, die is er nog lang niet. En zelfs van een Big Brother die toekijkt om te helpen, zijn de blikken soms ongewenst en vaak ook niet nodig.

Rigoureus

Onze organisatie Beter Bereikbaar Zuidoost Brabant, BBZOB, is tien jaar geleden in het leven geroepen door de diverse overheden in de regio om de ombouw van de randweg Eindhoven te begeleiden. Rigoureuze ingrepen aan de weginfrastructuur van de innovatieve Brainportregio waren nodig om in de toekomst nog steeds een slimme, maar ook bereikbare regio te zijn. Gevreesd werd voor een enorm verkeersinfarct tijdens de ombouwfase van de randweg Eindhoven. Dat verkeersinfarct is uitgebleven. Maar om te zeggen dat we nu zoveel hebben ingegrepen…  Tal van  regelscenario’s en begeleidende maatregelen zijn uitgewerkt. Gaandeweg is het accent echter steeds meer verschoven naar informeren van de weggebruikers. Goed geïnformeerde weggebruikers blijken vaak de individuele keuzes te maken die ook voor het netwerk de beste zijn. Daarnaast  hebben we gemerkt dat er door een uitgekiende fasering en een goede afstemming van wegwerkzaamheden en omleidingen volop winst is te behalen bij de wegbeheerders, zonder er bestuurders mee lastig te moeten vallen.  

In-car

In het denken over de wijze van informeren is in die 10 jaar natuurlijk enorm veel veranderd. We gaan steeds meer in-car, gericht, tijdig,accuraat en op maat gesneden  informeren, in plaats van het verstrekken van massale, algemene en statische informatie aan de kant van of boven de weg. De snelle opkomst van de navigatiesystemen hebben hier laten zien dat dit wel degelijk werkt. De grootste succesfactor: de informatie wordt door de bestuurder als betrouwbaar en nuttig voor hem of haarzelf gezien. 

Brabant In Car

Vanuit een recent aantal proefprojecten onder de naam  Brabant in-car II hebben we bij BBZOB dit opnieuw gezien. In de proeven bleken bestuurders snelheidsadviezen op te volgen en hun snelheid aan te passen, minder abrupt op te trekken of te remmen, dat soort zaken, als ze daardoor “beloond” worden met brandstofbesparing en niet hoeven wachten bij verkeerslichten. Om maatschappelijke doelen te bereiken , hoeven we de weggebruikers niet te overtuigen van de zin van de abstracte  doelstellingen. We moeten die doelstellingen vertalen in informatie die toegesneden is op de situatie, betrouwbaar is, en als nuttig wordt beschouwd door de bestuurder.  Dat is de basis voor verkeersmanagement 2.0.