Zo enthousiasmeer je jongeren voor wegen en verkeer

Het project Ikonderzoekwegen is ontstaan vanuit de groeiende behoefte naar instroom, waardoor het belangrijk is meer jongeren te enthousiasmeren voor het vak. De opzet is simpel: daag scholieren in het voortgezet onderwijs (havo/vwo) uit om slimme oplossingen te bedenken voor actuele en aansprekende problemen uit het wegbeheer. Vanaf 2018 worden dezelfde opdrachten ook ingezet voor waterbeheer.

Sinds de start van Ikonderzoekwegen ruim twee jaar geleden hebben duizenden jongeren meegeholpen aan het verbeteren van de Nederlandse wegen. Wat zijn de sleutels tot het succes?

1: Vertrouwen en aandacht

Ikonderzoekwegen laat scholieren proeven aan de echte wereld. Binnen het bestaande onderwijs werken ze aan actuele vraagstukken van wegbeheerders. Hierdoor voelen ze zich een professional en dat werkt enorm enthousiasmerend. Ze ervaren vertrouwen en lopen en leren daardoor veel harder. De contactmomenten met de professionals maken indruk omdat dit niet de welbekende docent is, maar iemand van buiten de school.

2: Aansprekende cases

Een aansprekende casus is van groot belang. Ruim 1200 jongeren gingen afgelopen jaar bijvoorbeeld aan de slag met het ontwerp van een kruising voor zelfrijdende auto’s. Een echte verkeerssituatie prikkelt de verbeelding en is daarnaast concreet en actueel.

In Den Haag presenteerden jongeren van het Maris College Belgisch Park het plan ‘Den Haag Fietsstad 2020’. Een opdracht als deze is krachtig doordat het probleem daadwerkelijk in de belevingswereld van de scholieren zit. Ze mogen hun eigen stad verbeteren en bijdragen aan de duurzaamheid. De opdrachtgever was een wethouder, wat weer bijdroeg aan het gevoel van vertrouwen en aandacht (successleutel 1).

Jongeren presenteren het resultaat van hun onderzoek naar een divergerende diamantkruising voor de A2 aan opdrachtgever provincie Utrecht.

3: Samenwerking tussen docent en wegbeheerder

Het begint allemaal met de samenwerking tussen de docent en de professional. Hier ligt ook de voornaamste inzet vanuit Ikonderzoekwegen: de verbinding leggen tussen onderwijs en het wegbeheer. Zodra de docent en de wegbeheerder elkaar hebben ontmoet, gaat het vaak vanzelf.

De wegbeheerder legt één of meerdere actuele vraagstukken op tafel. De docent kijkt wat het beste past bij de leerlingen en maakt vervolgens de onderwijskundige vertaalslag.

De rol van opdrachtgever is over het algemeen leuk en licht: een startpresentatie waar je iets vertelt over jezelf, je beroep en je organisatie; halverwege optioneel een tussenevaluatie; aan het einde een eindpresentatie of finale waar de groepjes hun resultaten presenteren. Indien mogelijk en relevant, is er ook een excursie.

Zowel wegbeheerders als scholieren raken vaak geïnspireerd door deze opdrachten. De scholieren presenteren vol trots hun resultaat aan de opdrachtgever.

Hoe kunt u hiermee aan de slag?

De voornaamste rol van Ikonderzoekwegen is het opstarten van samenwerkingen tussen scholen en wegbeheerders. Dit kunt u als weg- en verkeersprofessional ook zelf doen.

Een klein stappenplan en wat u kunt verwachten:

1. Bepaal of er ruimte is voor een project (gemiddelde tijdsbesteding: 10-20 uur per opdracht van 2 tot 7 maanden).
2. Inventariseer een of meerdere actuele en uitdagende cases binnen de organisatie. 
3. Neem contact op met een school in de buurt. Bij voorkeur een Technasium.
4. Bel de school voor een afspraak om de case te bespreken met een docent die daarover gaat.

Tip: kijk of één hele klas of meerdere klassen tegelijk een optie is in plaats van één groepje leerlingen. Dit kost u nauwelijks meer tijd en inzet maar vergroot het bereik enorm. Dit biedt ook ruimte om een competitie-element toe te voegen wat het enthousiasme nog verder aanzwengelt.

Wat u kunt verwachten:

1. Geïnspireerd raken en verrast worden door de scholieren.
2. Uw vakgebied en organisatie doeltreffend onder de aandacht brengen.
3. Waardevolle bijdrage leveren aan de ontwikkeling van scholieren.