5 tips voor slimme en schone logistiek in de binnenstad
Het is weer druk in de steden. Met het loslaten van de coronaregels is de economische activiteit in korte tijd flink gegroeid. In de centra wordt het dus ook steeds drukker met bestel- en vrachtverkeer – met vervuiling en overlast als gevolg. &Morgen geeft gemeenten 5 tips voor slimme en schone logistiek in de binnenstad, zónder de economische bedrijvigheid af te remmen.
Tip 1: Werk gericht aan slimme logistiek
Om te komen tot schoner, en minder bestel- en vrachtverkeer adviseert &Morgen gemeenten om de volgende vier sporen te volgen:
- Goed geregeld: de gemeente heeft maatregelen, laad- en losplaatsen en andere randvoorwaarden goed geregeld.
- Goed gedrag: de gemeente heeft ook het eigen wagenpark verduurzaamd. Inkoop en belevering zijn slim en schoon geregeld. Zo toont de gemeente goed voorbeeldgedrag.
- Slimme logistiek: door de logistiek in en uit het centrum slimmer te organiseren, bijvoorbeeld door gebruik te maken van hubs, kan het bestel- en vrachtverkeer afnemen.
- Schone techniek: elektrisch rijden wordt gestimuleerd en gefaciliteerd door de aanleg van infrastructuur voor het laden.
Steeds meer gemeenten hebben het eerste spoor goed geregeld, terwijl er hard wordt gewerkt aan spoor 4. Dertig tot veertig steden werken nu bovendien aan de invoering van nul-emissiezones. Daarmee wordt het verkeer wel schoner, maar niet minder. Daarvoor moeten we werken aan spoor 3: slimme logistiek.
Tip 2: Stel de binnenstadsondernemers centraal
De huidige aanpak is in veel gemeenten nog gericht op de logistieke ondernemers. Maar het zijn de organisaties en bedrijven, winkels en horeca in de binnenstad die de bestellingen plaatsen, goederen en diensten uitleveren. Elke bestelling die niet wordt geplaatst, scheelt een verplaatsing. Daarom is het belangrijk om degene van wie we ander gedrag verwachten, in de aanpak centraal te stellen. En er zijn heel concrete zaken die ondernemers anders kunnen doen om het aantal logistieke bewegingen ten behoeve van hun bedrijfsvoering te verminderen.
- De inkoop optimaliseren door minder vaak te bestellen, het aantal leveranciers te beperken, bezorgdagen af te stemmen of gezamenlijk in te kopen.
- De inkomende stroom optimaliseren door aflevermomenten af te stemmen of te laten bevoorraden via een hub. Het laatste stuk van het transport kan dan schoon en slim plaatsvinden, bijvoorbeeld per elektrische bakfiets.
- De uitgaande stroom optimaliseren door afval te verminderen, afvalinzameling slimmer aan te pakken of door gezamenlijke bezorgdiensten op te zetten.
En alles kan altijd slimmer, wanneer je het samen doet en van elkaar leert.
Tip 3: Kies voor een gedragsaanpak
Iedereen ziet de mogelijkheden van slimme logistiek. Bundelen van goederenstromen, bevoorrading via een hub, de inzet van kleinere voertuigen, vervoer over water en betere afspraken tussen leverancier en ontvanger zijn veelvuldig uitgedacht en doorgerekend. Maar in de praktijk zien we daar nog weinig van terug. Dat komt vooral doordat altijd wordt gezegd: het kan efficiënter, goedkoper en schoner. Dat is heel rationeel, maar houdt geen rekening met onbewuste en irrationele aspecten van gedrag. Vaak doen mensen iets op een bepaalde manier, gewoon omdat zij dat al jaren zo doen. &Morgen kiest daarom juist voor een gedragsaanpak. Die bestaat onder meer uit het versterken van comfort (de voordelen van het huidig gedrag vasthouden) en het wegnemen van nadelen van het huidige gedrag.
Tip 4: De logistieke stadsmanager als aanjager
Als we het hier hebben over ‘de ondernemer in de binnenstad’ gaat het in feite over een diverse groep van winkeliers en horeca, mkb en grote werkgevers, overheidsinstellingen, universiteiten, banken en verzekeraars. Een heel diverse groep, maar met één gemeenschappelijk kenmerk: logistiek is niet hun core business. Wil je als gemeente dat deze bedrijven hun logistieke gedrag aanpassen, van elkaar leren en samen kleine projecten opstarten, dan heb je een aanjager nodig. Een logistieke stadsmanager die energie zoekt bij de ondernemers en zaken opstart. Iemand die de weg weet bij de gemeente en snel kan schakelen met logistieke dienstverleners. Die partijen bij elkaar brengt, successen deelt en succesvolle oplossingen verder brengt.
Tip 5: Zorg voor succesverhalen
Als we streven naar schone en slimme logistiek in de binnenstad, werken wij als &Morgen gericht aan lokale succesverhalen, die andere ondernemers inspireren om aan te haken. Eerst laten we zien dat het kán, met een kleine groep ondernemers. Daarna laten we het initiatief met gerichte communicatie en storytelling-achtige technieken doorgroeien. Het is immers voor ondernemers makkelijker om aan te haken, dan om het zelf op te zetten.
Zo komen we in korte tijd niet alleen tot schone, maar ook tot slimme logistiek voor de binnenstad. Met de gemeente die faciliteert, en de ondernemers die een actieve rol pakken.