Succesvolle lancering Nederlandse Urban Data Access Platform

Met een succesvolle livegang op 5 januari en een drietal drukbezochte informatiesessies ging begin 2021 het Urban Data Access Platform (UDAP) van start. Alle wegbeheerders en gecertificeerde serviceproviders in Nederland kunnen vanaf nu gebruik maken van de talrijke dataservices van het nieuwe landelijke dataplatform, dat in opdracht van het ministerie van IenW ontwikkeld is als data-uitwisselingspunt in de Talking Traffic keten.

De afgelopen weken zijn alle, op straat gerealiseerde intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s), gekoppeld aan het platform. De komende jaren wordt dat aantal nog verder uitgebreid en worden ook andere objecten verbonden aan UDAP, zoals pollers, sensoren en meetsystemen voor bandenspanning en doorrijdhoogte. Dankzij de ultrasnelle data-uitwisseling via UDAP kan met intelligente infrastructuur een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de verkeersdoorstroming, verkeersveiligheid en duurzaamheid in Nederland.

Diensten om wegverkeer te informeren, prioriteren en optimaliseren

Het inzetten van ITS-systemen en data-uitwisseling via UDAP levert veel voordelen op voor zowel wegbeheerders als weggebruikers, maar bijvoorbeeld ook voor serviceproviders en kennis- en onderzoeksinstellingen. Zoals voor het informeren van weggebruikers (dienst Informeren), waarbij data van slimme verkeerslichten kan worden gebruikt om weggebruikers te informeren en te adviseren, bijvoorbeeld over de tijd-tot-groen. Of het prioriteren van bepaalde weggebruikers (dienst Prioriteren), waarbij nood- en hulpdiensten, vrachtverkeer, openbaar vervoer en fietsers bij verkeerslichten prioriteit kunnen krijgen boven ander verkeer. Ook kunnen informatiediensten ingezet worden voor het optimaliseren van verkeersstromen (dienst Optimaliseren) waarbij voertuigdata gebruikt wordt in de verkeersregeling. Verkeer wordt dan al op grotere afstand gedetecteerd om bij lokale wegennetwerken de verkeersdoorstroming te kunnen optimaliseren.

Wat zeggen de initiatiefnemers over UDAP?

Als initiatiefnemer en opdrachtgever voor de ontwikkeling van UDAP verwacht het ministerie van IenW dat UDAP met name voordelen gaat opleveren voor het efficiënter afwikkelen van verkeer en het doorontwikkelen van informatiediensten voor weggebruikers. Naast de data-uitwisseling zijn er handige functies toegevoegd aan UDAP zoals kwaliteitscontrole, kwaliteitsmonitoring, een koppeling met andere objecten naast iVRI’s en een functie om de beleidsregels voor het prioriteren vast te leggen. “Het komende jaar zullen we niet alleen meer inzicht krijgen in de data-uitwisseling met intelligente objecten en de impact op de verkeersdoorstroming, maar bijvoorbeeld ook voor toepassingen ten behoeve van verkeersveiligheid en duurzaamheid”, aldus Vincent Habers, die namens IenW de implementatie van UDAP begeleidt voor Talking Traffic.

Smart mobility specialist Monotch verzorgt de datakoppeling voor UDAP, het in milliseconden en betrouwbaar uitwisselen van iVRI-data en voertuigverplaatsingsdata. Menno Malta van Monotch licht toe hoe dit in zijn werk gaat. “UDAP ontvangt data van verschillende wegkantsystemen,  ongeacht welke leverancier, en stuurt deze data geautomatiseerd door naar de wegbeheerders. Omgekeerd ontvangt UDAP ook (geanonimiseerde) verplaatsings- en voertuig-gerelateerde data van weggebruikers. Naast de inzet van het TLEX I2V softwareplatform voor UDAP, zien we toe op de  kwaliteit, security en privacy van de data-uitwisseling. De status van alle data wordt inzichtelijk gemaakt in dashboards. Met ingang van 1 maart zullen wegbeheerders proactief meldingen en adviezen voor opvolging ontvangen, wanneer de verbinding met de gekoppelde objecten wegvalt. Voor vragen over de UDAP-meldingen en -protocollen kunnen wegbeheerders terecht bij een speciale helpdesk die mede ondersteund wordt door de verkeersmanagers van MAP traffic management (MAPtm).”

MAPtm, specialist in operationeel verkeersmanagement, assisteerde Monotch o.a. bij het opzetten van de kwaliteitscontroles van de data. Ook formuleerden zij gezamenlijk met Monotch de prestatie-indicatoren voor alle kruispunten in Nederland. Deze prestatie-indicatoren worden via UDAP continu gemonitord en halfjaarlijks herzien. MAPtm geeft wegbeheerders waar nodig ook verkeerskundige ondersteuning voor de diensten Informeren, Prioriteren en Optimaliseren via UDAP. Nuno Rodrigues van MAPtm stelt dat, hoe meer iVRI- en voertuigdata er wordt benut, hoe meer impact we op de weg zullen gaan merken.

Directe meerwaarde voor wegbeheerders

Bij de informatiesessies konden wegbeheerders, serviceproviders en leveranciers van wegkantsystemen alvast kennismaken met de datadiensten en koppelingsmogelijkheden van UDAP. Zij zijn enthousiast over de mogelijkheden, want UDAP biedt hen nu uitgebreide monitorings- en rapportagefunctionaliteiten met informatie over de status en de datastromen van de aangesloten wegkantsystemen. Wegbeheerders zijn vooral blij dat alles overzichtelijk op één platform is ondergebracht.

Volgens Jaco van Veldhuijsen, projectmanager Slimme mobiliteit bij de Provincie Utrecht die ook deelnam aan de test voorafgaand aan de oplevering van UDAP, is het gemak van alles op één plek, met direct zicht op alle verbonden objecten en datastromen een gigantische stap voorwaarts voor wegbeheerders. “Zo houden we zicht op en controle over de verkeersstromen in de regio en ontvangen we direct meldingen in het dashboard wanneer er iets misgaat in de data-uitwisseling. Aan de hand van de ontvangen adviezen n.a.v. de melding kun je vervolgens achterhalen waar de datastroom vastloopt. Ook is het mogelijk om zelf de prioriteitsregeling aan te passen en in het geval van calamiteiten en wegwerkzaamheden kunnen we ook zelf ingrijpen in het systeem en de verbinding bijvoorbeeld even pauzeren.”