De blinde vlek in mobiliteitsbeleid: ‘Het spelende kind is een zwart-witfoto geworden’

Bewustwording van overtuigingen 

Verschillende mobiliteitsconcepten, zoals Trias Mobilica en MaaS, hebben niet het gewenste effect, vanwege ingesleten gewoonten en structurele belemmeringen. Een herziening van ons mobiliteitsverhaal en -systeem kan gedragsverandering stimuleren. De eerste stap is ons bewust te worden van diepgewortelde overtuigingen en taalgebruik. Denk aan het gebruik van ‘kindvriendelijke straten’ in plaats van ‘minder parkeerplaatsen’. 

Wat kunnen we wel doen? 

Tijdens het rondetafelgesprek zijn diverse maatregelen besproken die aansluiten bij een vernieuwd mobiliteitsverhaal. 

1. Financiële prikkels voor gedragsverandering
   Ons fiscale stelsel is gericht op kostenvergoeding en niet op het stimuleren van minder mobiliteit. Differentiatie van vergoedingen op basis van afstand en modaliteit kan dit veranderen. 
2. Variabele tarieven voor auto's op basis van omvang 
   De trend van steeds grotere auto's vraagt om variabele tarieven op basis van voertuiggrootte, zoals voor parkeren in stedelijke gebieden. 
3. Verhuisvergoeding ter bevordering van nabijheid tot werk 
   Versoepel verhuisvergoedingen om werknemers te stimuleren dichter bij hun werk te wonen, waardoor reisafstanden worden beperkt. 
4. Lokale hubs ter vermindering van reisbewegingen 
   Het promoten van mobiliteitshubs in dorpen kan ervoor zorgen dat voorzieningen dichterbij zijn en reisbewegingen naar stedelijke gebieden verminderen. Hiervoor kunnen autogarages getransformeerd worden, zoals gezien in Antwerpen. 
5. Perspectiefverandering voor duurzame mobiliteit 
   Het invoeren van mobiliteitsscores voor gebieden in plaats van parkeernormen helpt het gesprek te voeren over de rechtvaardiging ruimte voor de auto in te ruilen voor bijvoorbeeld meer groen. 
6. Heroverweging van leaseregelingen voor mobiliteit 
   Vernieuwde leaseregelingen kunnen evenwichtige mobiliteit stimuleren en de impact van auto-gerelateerde kosten op mobiliteitskeuzes herzien. 

Zwart-witfoto weer realiteit 

De Spaanse stad Pontevedra heeft 83.000 inwoners en is sinds 1999 autovrij. Dit voorbeeld toont aan dat een andere aanpak mogelijk is en leidt tot een hogere leefbaarheid en tevredenheid onder inwoners. Het spelende kind op straat is daar een realiteit, en niet langer een zwart-witfoto. Willen we dit in Nederland ook bewerkstelligen en mobiliteit verduurzamen, dan moeten we alles op alles zetten om de systeemverandering in gang te zetten.  

Op donderdag 6 november tijdens het Nationaal Verkeerskundecongres presenteert Jaap Vreeswijk de bevindingen van het rondetafelgesprek en gaat hierover in gesprek met deelnemers.