Knipperlicht

Wie kijkt er van jullie toch even rechts en links bij groen? Zou zomaar kunnen dat iemand het rood niet heeft gezien of gewoon negeert. Als je dan op je fietsje zit, kan dat fataal aflopen. Als ik voor een rood licht moet wachten, dwalen mijn gedachten, nog meer dan anders, af naar elders. Zodra het groen is: gas er op en gaan met die banaan. Stel je nu eens voor dat je voor rood staat en het ding begint oranje te knipperen. Balen, moet je opeens opletten. Je wordt alert en ook (weer) bewust van je complexe taak. Je moet als het ware gaan onderhandelen met je medeweggebruikers over de voorrang. Zo moet bij Hans Monderman (1945-2008) de gedachte zijn ontstaan van shared space.

Gedeelte ruimte

Een kruispunt dat volgens het shared space principe is ingericht, is, zo lijkt het, een ongeregeld zooitje. Geen lijnen, geen fietsstroken, geen verkeersborden. Dus ook geen verkeersveiligheid. Alles door elkaar. Auto's, fietsers en voetgangers moeten hun weg maar zien te vinden. En in die ogenschijnlijke chaos vindt iedereen uiteindelijk toch zijn veilige weg. Mits, ja een hele dikke MITS, de weggebruiker die ruimte ook met elkaar wilt delen. Elkaar de ruimte gunnen. Niet je voorrang claimen op basis van je hiërargie op de weg. Ik heb een dikke auto en jij zit toch maar op je fietsje. Aan de kant! We zijn gewend aan het idee dat in het verkeer zoveel mogelijk, zo niet alles, voor ons is geregeld. Structuren en regels zoals we die ook in organisaties kennen. Zo zit ons landje nu eenmaal in elkaar. Een beetje onzeker worden we wel op zo'n kruispunt zonder regels, zo blijkt uit onderzoek. We voelen ons niet helemaal veilig, terwijl het dat wel is (zelfde onderzoek).

Social media

Onder invloed van social media begint onze regelzucht craquelé sporen te vertonen. Binnen SM (blijft een rare afkorting) zijn we gewend om dingen met elkaar te delen. De gunfactor noemen we dat (van gunnen en niet van guns). Samenwerking wordt dwars door organisaties en wars van institutionalisering gezocht. We durven te vragen, en nog belangrijker, we willen graag geven. We zoeken mensen op waarmee we interesses en talenten delen. We hebben helemaal geen regels nodig, zo lijkt het. Ja hooguit een paar fatsoensnormen. Een beetje onzeker worden we er wel van, zeker de managers en bazen. Hoe hou je die meute in de hand? Waarop kan ik nog sturen? Hoe zorg ik dat als ik het sein rood geef iedereen stopt?

SS en SM

SS, ook al zo'n beladen afkorting, en SM hebben in mijn optiek duidelijk raakvlakken. Elkaar de ruimte gunnen en delen. Geven en nemen. Ietsje onzeker. Losse omgangsvormen en bovenal vertrouwen. Er komt een mooie tijd op ons af, of liever, we zitten er midden in. Een tijd van social space en shared media.

Bart Pastoor – ROVL. Bart publiceert regelmatig op www.rovl.nl/home/blog

 

Terug naar overzicht columns >>>