Op weg naar ISA-proof

“In juli 2022 moeten alle nieuwe voertuigmodellen voorzien zijn van ISA”, vertelt Caroline van Rij van HR Groep. “In 2024 volgen daarna alle nieuw verkochte personenwagens.” De verplichting volgt vanuit EU-wetgeving. “Dan moet Nederland wel ‘ISA-proof’ zijn, en daar kunnen wij zeker een rol bij spelen”, aldus Van Rij.

“Het hoger gelegen doel van ISA is het verhogen van de verkeersveiligheid”, vertelt Van Rij. “maar ook het tegengaan van geluidshinder en het verminderen van luchtverontreiniging, zijn bijkomende voordelen. Bij goede acceptatie en implementatie van ISA kan daarnaast ook een efficiëntere weginrichting gerealiseerd worden, met minder drempels en snelheidsbeperkende maatregelen, hierdoor kan de wegbeheerder kosten besparen. “

Acceptatie

Voor een succesvolle werking van ISA is de gebruikersacceptatie door automobilisten erg belangrijk. Van Rij: “ISA werkt met waarschuwingen of met het dempen van de acceleratie. Dat kan een bestuurder negeren. Ook kan het systeem uitgeschakeld worden. Vergelijk het wat dat betreft met cruise control. Dat maakt acceptatie door automobilisten extra belangrijk.” Om acceptatie onder automobilisten te realiseren is het belangrijk dat het systeem goed werkt, betrouwbaar is en dat de snelheid als redelijk aanvoelt. “Dus niet een maximumsnelheid van 50 op een weg die aanvoelt als een 80-kilometerweg.”

Snelheidsovertredingen zijn de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen. Intelligent Speed Assistance (ISA) is een systeem dat bestuurders helpt zich aan de wettelijke maximumsnelheid te houden. Het systeem is in veel landen getest en heeft gunstige resultaten opgeleverd op het gebied van snelheidsbeperking, leefbaarheid en verkeersveiligheid.

“ISA werkt aan de ene kant met cameraherkenning van verkeersborden. Onderzoek van de universiteit van Gent heeft uitgewezen dat niet alle borden via camera herkenning kunnen worden uitgelezen. Je hebt dus ook goede en betrouwbare onderliggende data nodig. Dat werkt twee kanten op voor de wegbeheerder. Als je digitaal inzicht hebt in je verkeersbordenareaal, kun je ook bijdragen aan een goede werking door borden waar nodig te vervangen of juist te plaatsen. Dat heeft ook voordelen voor verkeersdeelnemers die geen gebruik maken van ISA, iedereen heeft baat bij goed zichtbare verkeersborden. Uit de digitale informatie blijkt vaak dat borden ontbreken, tegenstijdig zijn of niet in de juiste volgorde staan. Ook sluiten borden niet altijd aan bij verkeersbesluiten of is de snelheid ongeloofwaardig. Door daar digitaal inzicht in te hebben kun je proactief actie ondernemen.”

Alle borden inventariseren

HR Groep startte  al vier jaar geleden met de inwinning van verkeersbordendata. Inmiddels is dit databastand uitgegroeid tot een complete gedetailleerde en actuele verkeersborden dataset. Een deel van deze data wordt in opdracht van het ministerie van IenW als open data beschikbaar gesteld. De dataset van HR Groep omvat alle ca. 3 miljoen verkeersborden, zowel de wettelijke- als niet wettelijke bebording, maar denk hierbij bijvoorbeeld  ook aan gemeente specifieke borden, zoals bijvoorbeeld de kenteken parkeerborden of gecombineerde borden. Het aandeel hiervan mag niet onderschat worden en zal niet alle voor een goede werking van ISA, nader onderzocht moeten worden. Uniformiteit is van belang voor zowel de weggebruiker als de informatie die landt in voertuigen. Daar de dataset van HR Groep beschikt over alle eigenschappen van het betreffende bordtype en de exacte locatie kan er op basis van datascience al heel veel informatie uit de data worden gehaald. We hebben al verschillende analyses voor wegbeheerders uitgevoerd. Denk hierbij aan inspecties van gebreken, en  bijvoorbeeld door uit de data te halen waar geplaatste bebording niet aansluit op normeringen.” Onlangs verzorgde wij ook een uitgebreid overzicht met alle komborden voor een nieuwe samengestelde gemeente. Vroeger moest men hiervoor het veld in.

Het registreren van “nieuw geplaatste” borden – dus ook borden die vervangen worden – is nog niet verplicht, maar indien registratie wel plaats vindt, dient dit conform de NEN3381:2020 annex eis plaats te vinden. De verplichting van registratie zal uiteindelijk wel volgen, zegt van Rij. Voor deze registratie heeft de HR Groep de IPSm-app ontwikkeld”, aldus Van Rij. IPSm staat voor Intelligent Public Space Management. “Elke wegbeheerder kan hiervoor gratis inloggegevens ontvangen van HR Groep. Zo kan vaste en tijdelijke bebording worden vastgelegd in een landelijke database, zodat navigatiesystemen en dus ook ISA-systemen altijd over actuele en juiste data beschikken, ook als de borden niet goed leesbaar of zichtbaar zijn. Wij pushen deze data vervolgens weer door naar de nationale verkeersbordendatabase.”

Borden voorzien van QR-code en vastleggen met de IPSm App

“Verkeersborden van HR Groep kunnen uitgerust worden met een QR-code, zegt van Rij Hierin zijn alle kenmerken van het betreffende verkeersbord vastgelegd. Met de QR-code wordt de digitale registratie van verkeersborden en tegelijker tijd het actueel houden van de nationale verkeersborden database nog eenvoudiger.” In de database – en dus ook in de app – kunnen borden worden toegevoegd en verwijderd, maar ook bijvoorbeeld tijdelijk ‘uit functie’ worden gezet; handig bij wegwerkzaamheden. Alle mutaties worden realtime doorgepusht naar de landelijke database. Er zijn al verschillende wegbeheerders die hier gebruik van maken.

Een voorbeeld van voortschrijdend inzicht is het bord voor de bebouwde kom. “Op dat bord staat geen snelheid”, aldus Van Rij, “dus een ISA-systeem kan daar moeite mee hebben. Is het een kombord, of een straatnaambord, dat ook alleen tekst heeft en blauw is? Daarom is het noodzaak om ook de komborden aan te passen, in de lijn zoals deze in meer Europese landen zijn geplaatst, namelijk voorzien van een skyline.

Lees hier meer over de IPSm-app