Fietsen en ITS: Hoe slim fietsen doorbreekt in ITS
De fietsindustrie wint steeds meer terrein binnen het ecosysteem van Intelligent Transport Systems (ITS). Dat is goed zichtbaar als we kijken naar de aanwezigheid van het thema fiets op het ITS World Congress 2021 in Hamburg.
Dergelijke congressen zijn de grootste evenementen die volledig in het teken staan van slimme mobiliteit en digitalisering van vervoer. Beleidsmakers, branche-experts, bedrijfsleiders en het grote publiek wisselen ideeën uit op het gebied van slimme mobiliteitsoplossingen, waarbij de nieuwste ontwikkelingen in ITS worden besproken en geavanceerde technologieën en innovaties worden getoond.
Slechts een paar jaar geleden had de fiets een zeer beperkte aanwezigheid op ITS Wereld Congressen, met zeer weinig aandacht voor het potentieel van digitalisering voor het verbeteren van de fietservaring. Tijdens het laatste ITS World Congress in Hamburg had het onderwerp fiets veel ruimte in het programma, bijvoorbeeld in sessies georganiseerd door de Europese Commissie, MaaS Alliance, ERTICO en Cycling Industries Europe.
Hoofdpijlers
Dit weerspiegelt de bredere ontwikkeling en het bewustzijn van de rol die fietsen kan spelen in de reguliere ITS. De ontwikkeling van een fietsstrategie voor ITS ligt sinds twee jaar op tafel bij experts uit de fietsindustrie en is dankzij de Connected Cycling en ITS Expert Group van Cycling Industries Europe (CIE), in samenwerking met het Bicycles en ITS (BITS) project, tot stand gekomen. De strategie bundelt alle relevante informatie en schets een kader voor fietsen en ITS, waarbij de nadruk ligt op drie hoofdpijlers:
- Gedragsverandering en modal shift: multimodaliteit, combinatie van (fiets)diensten, deelfietsen en ander deelsystemen, samenwerking en afstemming met MaaS.
- Slimme fiets en berijder: nieuwe fietstechnologieën, apps en digitale kaarten, verkeersmanagementsystemen, parkeren, routeplanning, betere informatie voor fietsers.
- Interacties: tussen de omgeving, tussen voertuigen rondom, infrastructuur, verkeersveiligheid.
Deze drie pijlers moeten in overweging worden genomen, samen met twee hier dwars op staande elementen:
- Databeheer: verzameling, verwerking, opslag, interacties, standaarden, regelgeving, privacy.
- Data-analyse & gebruik: de fietser, voorspellingen, investeringen, intelligentie, kosten-baten, marketing, gedragsverandering.
Europese projecten zoals BITS hebben waardevolle inzichten verschaft voor de ontwikkeling van deze ITS-fietsstrategie. Het gebruik van nieuwe technologieën, samen met een efficiënt beheer en analyse van data, speelden een fundamentele rol bij het aantrekkelijker maken van fietsen in de steden en gemeenten van de Noordzeeregio, waarbij het fietsen op veel punten werd verbeterd, zoals veiligheid en betrouwbaarheid, snelheid en gemak, comfort en ervaring. Het aanbieden van floating bike data, slim fietsparkeren, intelligente verkeerslichten en route-informatie voor fietsers zijn slechts enkele voorbeelden van de implementaties die zijn gerealiseerd in de gebieden waar het BITS-project actief is.
Meer data nodig
Er zijn dringend meer fietsdata nodig om het fietsen binnen het multimodale vervoerssysteem te positioneren en het systeem als geheel te verbeteren. Het opzetten van een EU-kader voor de standaardisatie en harmonisatie van fietsdata zou burgers de relevante informatie verschaffen voor een betere routeplanning en zou beleidsmakers helpen een beter fietsbeleid te ontwikkelen. Er zijn meer concrete stappen van de lidstaten nodig om te voldoen aan de gedelegeerde EG-verordening 2017/1926, die vervoersautoriteiten en vervoerders verplicht om de statische reis- en verkeersgegevens, inclusief fietsnetwerken, via de nationale toegangspunten in de vereiste formaten te verstrekken.
Het BITS-project levert een waardevolle bijdrage aan het beschikbaar stellen van fietsdata door middel van een tool, de CycleDataHub, die gegevens verzamelt en ontsluit over fietsgebruik, infrastructuur, gezondheid, veiligheid, klimaatimpact en fietsbedrijfsprestaties.
Een ander belangrijk resultaat van het BITS-project is de BITS Directory. Deze tool heeft tot doel een online platform te creëren waar de industrie en bedrijven hun fietsspecifieke ITS-producten en -diensten kunnen presenteren en promoten, en waar gemeenten hun ITS-implementaties kunnen laten zien. Dit is uniek in zijn soort, aangezien een 'ITS-producten- en dienstengids' voor fietsen momenteel niet bestaat. Het lost een al lang bestaand probleem op dat er veel fietsproducten en -diensten in opkomst zijn in de sector, maar potentiële leveranciers, klanten en investeerders niet weten waar ze deze kunnen vinden.
Dankzij de belangrijke bijdrage van het BITS-project en de Industry Experts van CIE wordt de slimme fietsstrategie werkelijkheid.