Column: De fatbike en Trump zitten qua vibe erg op een lijn

maandag 10 maart 2025

2024 was zonder meer het jaar van de fatbike. Je kon het afgelopen jaar niet om het gevaarte heen. Naar schatting duizenden mensen konden er letterlijk niet omheen: zij werden door het gevaarte aangereden en belandden op de Spoedeisende Hulp.

Maar ook als je er niet door werd aangereden, was de fatbike onontkoombaar. Ophef volgt de fatbike overal waar hij gaat. Hij beheerste krantenkolommen, social media, Vragenuurtjes, Kamerdebatten. Er waren filosofische bespiegelingen van de minister over de intrinsieke verantwoordelijkheid van een voertuig (‘de fatbike is niet het probleem, het zijn de mensen die erop rijden’). Er zijn plannen voor een totaalverbod, fatbike-vrije zones, een leeftijdsgrens en een helmplicht.

Maar bovenal beheerste hij het straatbeeld. De illegale Chinese modellen worden met duizenden tegelijk zo vanuit de Rotterdamse haven ‘s lands fietspaden opgerold, waar ze dikwijls een spoor van vernieling achterlaten. Vanmorgen moest ik een groep basisschoolleerlingen laten passeren. In gele hesjes fietsten ze en groupe richting de schooltuinen. Ze fietsen langzaam, een juf voor en achter de groep. Een van de kinderen zat op een fatbike, opgesloten in de trage meute. Als een doldrieste jonge stier te midden van een kudde slome koeien. Het zag er zielig uit.

Eigenlijk is de fatbike de perfecte belichaming van 2024, dat - je zou het haast vergeten door alle fatbike-ophef - toch ook het jaar van Donald Trump is. Qua vibe zitten die twee heel erg met elkaar op een lijn. De fatbike is misschien wel de ultieme Zeitgeist-fiets. De Trump van de straat.

Hij is onverschrokken, polariserend, juridisch ongrijpbaar en heeft lak aan regels. Een deel van de mensen ziet het als ideaal, terwijl het voor anderen ontzettend moeilijk is om de aantrekkingskracht te zien.

Tegenstanders hebben geen idee hoe ze ermee om moeten gaan. Hij glipt overal tussendoor. Hoe harder je je ertegen verzet, hoe populairder hij wordt.

Waarschuwen voor de gevaren? Maakt hem alleen maar aantrekkelijker. Dreigen met een totaalverbod? De skinny bike draait zich al warm in de coulissen.

Daar komt nog eens bij dat mijn stad sinds vorig jaar grotendeels in een 30 km-zone is veranderd. Waarmee een beetje fatbike al gauw het snelste voertuig op de weg is. En een (pre)puber op een veelal illegale ‘fiets’ ineens aan de top van de voedselketen staat. Lijkt mij iets te veel macht voor iemand met een nauwelijks ontwikkelde frontaalkwab. Een beetje alsof je, nou ja, Donald Trump de nucleaire codes toevertrouwt.

Laten we hopen dat beide fenomenen zich in 2025 een beetje beheersen.