Ook Rijk aan zet om Fietsland te blijven

vrijdag 21 november 2014
timer 4 min
“Nederland is een Fietsland, maar we halen niet het onderste uit de kan”, aldus Rijksadviseur Rients Dijkstra tijdens het Nationaal Fietscongres dat op 20 november in Zwolle is gehouden. “We worden links en rechts ingehaald als het gaat om innovatie, fiets en stad. Als we onze internationale toppositie niet willen verliezen, zijn nieuwe impulsen noodzakelijk. En daarbij is óók het Rijk aan zet”.

Dijkstra baseert zijn pleidooi op het rapport ‘NL Fietsland’ waarvan het eerste exemplaar tijdens het congres door Dijkstra is overhandigd aan Hugo van der Steenhoven van de Fietsersbond. ‘NL Fietsland’ bevat een prettig leesbare weergave van het onderzoek naar de bijdrage die de fiets, als onderdeel van een multimodaal netwerk, kan leveren aan de Rijksdoelstellingen zoals geformuleerd in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte rondom vijf kernthema’s: concurrentie, gezondheid&vitaliteit, duurzaamheid, leefbaarheid&veiligheid en bereikbaarheid. En pleit voor ambitieuze stappen. Dijkstra: “Zet de fiets centraal in de 21e eeuw, bouw een niet meer in te halen voorsprong op ten opzichte van het buitenland en gebruik dat als exportproduct en als symbool voor onze nationale identiteit. “
 

Tijd voor een hernieuwde Rijksbetrokkenheid

Dijkstra pleit voor een hernieuwde Rijksbetrokkenheid om het belang van de fiets te agenderen, partijen bij elkaar te brengen, de verschillende schaalniveaus aan elkaar te verbinden en zorgvuldige planning op decentraal niveau te stimuleren. Want het succes van de decentralisatie van fietsbeleid in de jaren ’90 betekent niet dat er geen rol meer is voor het Rijk. De optelsom van oplossingen op lokaal niveau leidt in zijn ogen niet vanzelfsprekend tot de grootste bijdrage aan het nationale belang. Dijkstra: “Naast de traditionele Rijksrollen realiseren, faciliteren, reguleren en communiceren is het belangrijkste nog wel het nationale belang van de fiets onderschrijven. En met andere partijen in overleg treden over de wijze waarop Nederland weer Fietsland nummer 1 kan worden.”


Twaalf open deuren

NL Fietsland schetst aan de hand van 12 aanbevelingen en stellingen het potentieel van de fiets. Voor het publiek tijdens het Nationaal Fietscongres wellicht open deuren, zo dekte Dijkstra zich op voorhand in, maar desalniettemin een inspirerende lijst:
 

  1. Investeringen in de fiets dragen bij aan een robuust en samenhangend mobiliteitssysteem en verhogen de efficiëntie van investeringen in het hoofdnetwerk.
  2. Een groot deel van het fileverkeer op ringwegen is lokaal verkeer. Als deze automobilisten kunnen kiezen voor de fiets, is dat kosteneffectiever dan hoge investeringen in spitscapaciteit.
  3. De fiets is een katalysator voor leefbare en veilige steden en dorpen: een basisvoorwaarde voor burgers en bedrijven.
  4. Met de snelle fiets wordt niet alleen de stad, maar ook de regio bereikbaar.
  5. Voor iedere euro die het Rijk uitgeeft aan de fiets, leggen de lagere overheden er vier bij. Dit hefboomeffect zorgt voor hogere investeringen en betere samenwerking.
  6. Het rendement van investeringen in de fiets is hoog. De maatschappelijke baten overtreffen de kosten ruimschoots.
  7. Fietsen is gezond. Dat weegt zwaarder dan de veiligheidsrisico’s. Door meer te fietsen leven we langer en hebben we minder ziekteverzuim.
  8. De fiets is een sleutel in de internationale ambitie naar duurzame mobiliteit en duurzame verstedelijking.
  9. De fiets versterkt de ruimtelijk-economische structuur van steden en daarmee de concurrentiekracht van Nederland.
  10. De huidige verkeersmodellen kunnen de effecten van fietsmaatregelen niet voorspellen. Daarmee ontbreekt inzicht in de efficiëntie van de hele keten.
  11. Investeringen in fietsmaatregelen leveren veel op en kosten weinig. Dat laatste maakt echter dat we nauwelijks budget vrijmaken om er goed over na te denken.
  12. De fiets is een fantastisch exportproduct en een symbool voor onze nationale identiteit.
     

Het rapport sluit af met een aantal concrete beleidsaanbevelingen zoals het ondersteunen van de opbouw van objectieve kennis over de fiets, het verplicht stellen van de fiets als serieuze oplossingsvariant bij bereikbaarheidsopgaven in elk MIRT-project, de fiets te integreren in het RO-instrumentarium en door ook na 2020 de Rijksbijdragen voor stallingen te continueren.
 

En last but not least wordt er een klemmend beroep gedaan op het Rijk en alle betrokken partijen om Nederland als hét Fietsland te promoten in het buitenland.

 

Een nadere toelichting op deze aanbevelingen leest u in het rapport 'NL Fietsland' dat gratis te downloaden is op www.collegevanrijksadviseurs.nl

 

 

Rijksadviseur Rients Dijkstra pleit voor meer Rijksbetrokkenheid