De Meent, unieke combi van herinrichten én revitaliseren

Het verhaal begint bij de aankoop van de vier zogenoemde Minervahuizen aan De Meent door voormalig makelaar Robin von Weiler. Na de koop bekeek hij onbevangen - “een instrument dat veel te weinig wordt toegepast” - de straat en omgeving, gedurende meerdere momenten in de week. Daarbij viel hem onder meer op dat de meeste huurders op straatniveau uitzendbureaus en servicekantoren waren die rond zessen de deuren sloten en alle lichten uitknipten. Gevolg: een dooie boel na sluitingstijd en in het weekend. Geen aantrekkelijke straat voor bezoekers en bewoners.

Von Weiler bedacht een dwingend winkelbeleid voor zijn huurders om zo de levendigheid in de straat terug te brengen: winkels open op zondag, etalages verlicht tot 2 uur ’s nachts, een chique basisvormgeving voor de winkelpuien en geen filialen van winkelketens. In de Minervahuizen zijn alleen Rotterdamse kleinwinkelbedrijven welkom. Met deze formule brengen de winkeliers licht en levendigheid in de straat, voorzag de makelaar, die uit pure interesse en met een groot hart voor de stad een gepassioneerd Rotterdamse vastgoedondernemer werd. 

De Meent voor de heringichting:dubbelzijds parkeren, weinig ruimte voor lopen en verblijven.

Binnenstadsmanager Monique Zwinkels legt uit dat de herinrichtgingsplannen voor De Meent deel uit maakten van het grotere ontwikkelconcept ‘City Lounge’ dat de binnenstad sinds 2008, straat voor straat, een nieuwe functie geeft: van auto- en werkstad naar een loop- en verblijfsstad. Dat betekent: meer ruimte voor fiets en voetgangers ten koste van dubbele rijstroken en tweezijdig straatparkeren. “We moeten 3.000 plekken van straat halen en hebben er nu ongeveer 2.000 weggehaald. Tegelijkertijd hebben we 3.500 plaatsen toegevoegd door de realisatie van stadsgarages. Het moet voor iedereen mogelijk zijn om  binnen 10 minuten de belangrijkste voorzieningen lopend te bereiken.”

Op de Meent vielen de herinrichtingsplannen overigens niet direct in goede aarde. Ook Von Weiler dacht in eerste instantie “laten we dat maar niet doen”. Toch gingen hij en mede-ondernemers overstag naarmate de plannen op onderdelen werden bijgesteld. Zo verdween het voorstel voor lichtmasten. Von Weiler: “Daar heb je niets aan, ze versmallen de stoep en trekken stoffelijke overschotten van fietsen aan”. De traditionele hangverlichting bleef. Ook werden de ondernemers en gemeente het eens over tegels en de juiste boomsoort die niet te veel licht wegneemt van de hogere etages. Doorslaggevend was de gemeentelijke toezegging om de vrijkomende parkeerruimte zo in te richten, dat ze na eventuele klachten achteraf zo weer teruggelegd kunnen worden. Von Weiler zou bellen als het zo ver was. “Ik heb nog niets gehoord”, lacht Zwinkels. Von Weiler wees ook op alternatieve parkeerplekken. “Een paar straten verderop stond een parkeergarage die amper werd gebruikt en ook slecht te vinden was. “Noem die ‘De Meentgarage’”, opperde hij, en dat werkt. De garage zit vol en de ondernemers van De Meent zijn zeer tevreden met de verkregen voetgangers- en verblijfsruimte.

De Meent nu, eenzijdig parkeren, veel ruimte voor voetgangers, rechts op de foto de grijze basispuien waaronder Rotterdamse bedrijven kleur, fleur en sfeer brengen in de straat.

Dit succes ziet onderzoeker Giuliano Mingardo van de Erasmus Universiteit terug ‘in de cijfers’. De universiteit doet structureel onderzoek naar de relatie parkeren en detailhandel in de binnenstad. “Ongeveer 20-25 procent komt met de auto. Bovendien besteden fietsers en voetgangers per saldo meer geld. Ze besteden weliswaar per keer minder, maar komen veel vaker en zijn daarmee de belangrijkste klanten. En vergeet niet de bestedingen van de eigen bewoners en die van de werknemers in de buurt. Ons vergelijkend retailonderzoek naar aantrekkelijkheid, bestedings- en modaliteitspatronen houden we zowel op straat onder alle bezoekers, als online onder werknemers in de binnenstad.”

Trends in bestedingen

“Tijdens WALK 21 presenteren we de trends in retailbestedingen op basis van 5 jaar onderzoek.” Het stadsconcept City Lounge, noemt Mingardo een succes. “In sommige gebieden is Rotterdam zeker geen autostad meer.”  Maar ook een waarschuwing van zijn kant: ”Hou er wel rekening mee dat de draagkracht van lopende mensen niet toeneemt, evenals hun actieradius.”

Zwinkels: “Wij kunnen als gemeente de straat herinrichten, maar het revitaliseren, het creëren van een sfeer in een straat komt echt door wat er uit de plinten komt.” Von Weiler ziet deze vruchtbare combinatie van herinrichten en revitaliseren ook en ‘reist’ nu mee de stad door. Is er ergens een herinrichtingsplan, dan is de kans groot dat Von Weiler in de begeleidingscommissie zit. Zijn bijdrage? “Sleeping beauty’s wakker zoenen. Die kun je zien als je ‘onbevangen’ kijkt.” Op De Meent is het gelukt.

Meer lezen

• Het digitale beeldboek 'Rotterdamse Buitenruimte in Beeld 2014 - 2018' met vóór- en nabeelden van City-Loungeprojecten in de Maasstad ten behoeve van voetgangers, fietsers en leefbaarheid, 
• De studie ‘Parkeren en Detailhandel in Rotterdam, casestudie De Meent’ door Giuliano Mingardo, Erasmus Universiteit Rotterdam.
• Het revitaliseringstraject van het winkelareaal op de Meent door Robin von Weiler vindt u op: www.minervahuis.nl onder publicaties.

Kom ook naar Walk21

Op Walk21 presenteert Giuliano Mingardo de trends in retailbestedingen op basis van vijf jaar vergelijkend onderzoek. Zie het programma van 7-10 oktober op: www.walk21rotterdam.nl

Dit artikel verschijnt in Verkeer in Beeld 3, september 2019.