Eerste markeringstesten op fietspaden

Hoe ziet een snelfietsroute eruit?

Mariëtte Pol, verkeerspsycholoog bij KeuzeWeg.

Verkeerspsycholoog Mariëtte Pol heeft samen met de Loendersloot Groep en Van Rens mobiliteit een voorstel gemaakt voor gebruikersvriendelijke markering van een snelfietsroute tussen Utrecht en Amersfoort. Ook wordt gewerkt aan bewegwijzering.

“Wegmarkering en bewegwijzering zijn eigenlijk manieren waarop de wegbeheerder met de weggebruikers communiceert. Als wegbeheerder wil je informatie aanbieden die de weggebruiker ziet, begrijpt en kan uitvoeren.”Herkenbaarheid was een belangrijk uitgangspunt, omdat het een snelfietsroute is met verschillende typen fietspad (eenrichting/tweerichtingen), fietsstrook en zelfs een stukje gemengd profiel. Uiteindelijk is er een aantal profielen gemaakt die zijn voorgelegd aan een focusgroep van fietsers. Opvallend is de dubbele asmarkering op tweerichtingenfietspaden. Pol: “Wat je nu ziet op fietspaden is niks, of kleine vage streepjes. Dus op de eerste plaats wilden we grotere, duidelijker strepen. De dubbele strepen helpen bij het houden van een goede positie op de weg; zowel voor het meer afstand houden bij tegenliggers als bij het inhalen.”

Om de alertheid te vergroten is voor kruispunten een blauwe middenstrook getekend. Deze is zowel bedoeld voor automobilisten die de snelfietsroute kruisen, als voor fietsers die zo alerter het kruispunt op rijden. Pol: “We gaan dit uittesten in de praktijkproef die komend voorjaar zal plaatsvinden.” 

Een derde opvallend element is de scheidingsmarkering op fietsstroken. Pol: “We hebben voor de auto’s een onderbroken kantstreep die langer is, dan de onderbroken kantstreep voor de fietsers. We hopen dat dit beter werkt, dat auto’s meer afstand houden tot fietsers. Alleen al doordat de lijn dubbel is, is er iets meer afstand.” 

Deze voorstellen wijken dus op sommige punten af van CROW-normen. Pol: “We hebben hiervoor de vrijheid gekregen van onze opdrachtgever, de provincie Utrecht. Ons forum van fietsers was positief over de voorstellen. Dat markering wordt verbeterd, juichen ze sowieso toe.”

Visuals van varianten

Peter van der Waerden, TU/e

Peter van der Waerden, docent/onderzoeker aan de Faculteit Bouwkunde van de TU/e onderzoekt de beste markering van fietspaden buiten de bebouwde kom. Hiervoor gaat hij een ‘denkbeeldig preferentie-experiment’ uitvoeren en daarna, op basis van deze uitkomsten, een gebruikersonderzoek houden op drie proefvakken op het fietspad langs de N225 of N226 in de provincie Utrecht.

Van der Waerden: “Een denkbeeldig preferentie-experiment is een manier om nog niet bestaande situaties inzichtelijk te maken en te onderzoeken. In dit geval is het visuele aspect heel belangrijk. Dus laten we visuals maken. Dat hebben we eerder ook gedaan voor een onderzoek naar het Van Gogh fietspad (Nuenen). Door verschillende visuals geef je een beeld van de situatie in verschillende weersomstandigheden. In dit geval dus van verschillende varianten in markering.”

“We gaan varianten uittesten, gebaseerd op acht verschillende kenmerken. De kenmerken omvatten de vorm van kantmarkering, de locatie van de kantmarkering, de breedte van de kantmarkering, de kleur van het fietspad, het reliëf van de markering, de aanwezigheid van rijrichting aanduiding, de breedte van het fietspad en de weersomstandigheden.”

Op basis van de uitkomsten van het keuze-experiment worden de best scorende varianten eruit gepikt. Deze worden, naar verwachting in maart op een bestaand fietspad aangebracht en dan worden gebruikers ondervraagd. Ook wordt gekeken naar het feitelijke gebruik. De totaalrapportage moet dan rond de zomer klaar zijn. Het is een project in opdracht van de provincie Utrecht. Van der Waerden: “Voor snelwegen is markering essentieel. Daar rijden we immers op hoge snelheid. Snelwegen hebben daarom vaste kenmerken in belijning, in pijlen et cetera. Voor fietspaden is dat er allemaal niet. Er is heel weinig gekeken naar wat markering voor fietsers betekent. Wij zijn heel benieuwd naar hoe mensen zich gaan gedragen. Wat vinden ze prettig en veilig in welke omgeving?”