Emmen: tunnel met wegdekverwarming

Giraffenhuid

Onder het nog te bouwen plein tussen het nieuwe dierenpark in Emmen en het centrum komt een bijzondere tunnel te liggen. Een LED-installatie zorgt er bijvoorbeeld voor dat de tunnelwanden niet saai grijs zijn, maar veldkeien of een giraffenhuid uitbeelden. Het meest opvallende aan het plan zijn echter de hellingbanen: die worden voorzien van vloerverwarming.

Wegdekverwarming

De Hondsrugweg-tunnel wordt 235 meter lang, met 2x2 rijstroken. Door de wegdekverwarming krijgt gladheid rondom de tunnelmonden tijdens de wintermaanden geen kans en gaat het asfalt langer mee. \"De gemeente onderzoekt momenteel welke warmtebron het beste is: het warmtenet of warmte uit het riool\", zo staat te lezen op de website van gemeente Emmen.

Liever elektrisch

Jos Visser, directeur van het Nederlandse Freeway Systems (dochteronderneming van Fortecs), levert al ruim vijftien jaar warmtewegdeksystemen voor opritten van wegen en parkeergarages. Volgens Visser is het een slim idee van de gemeente om deze techniek nu ook in te zetten voor tunnels. \"Maar wij werken wel uitsluitend met elektrische verwarming\", vertelt Visser. \"Als je een elektrische installatie aanzet, is het over het gehele wegdekoppervlak gelijkmatig warm. Met bijvoorbeeld warmte-koudeopslag loop je het risico dat je de warmte op bepaalde plekken moet opvoeren.\"

Warmtenet

Bij gebruik van een warmtenet als energiebron moet warm water hoogstwaarschijnlijk continu worden rondgepompt, het liefst met antivries erin, zodat het niet direct bevriest aan het oppervlak. Visser: \"Dat betekent dat de warmtepompen sneller slijten. Daarnaast is de elektriciteit die je nodig heb om de warmtepompen te laten draaien vergelijkbaar met de elektriciteit die nodig is om een elektrische wegdekverwarming aan te drijven. Je schiet dus niet veel op met een warmtenet.\"

Krimpnet

De wegdekverwarmers van Freeway Systems werken met warmtekabels die met een tussenruimte van tien centimeter in het krimpnet van een betonnen ondervloer geplaatst worden, vier centimeter onder maaiveld. Het systeem bestaat verder uit sensoren voor zowel de temperatuur als het vochtgehalte. \"Het is een intelligent systeem dat alleen aangaat wanneer het strikt noodzakelijk is. Een wegdek wordt tenslotte alleen glad door ijsvorming wanneer er een combinatie is van neerslag en een temperatuur onder het vriespunt\", aldus Visser. \"Het systeem heeft een vermogen nodig van rond de 200-250 watt per vierkante meter. Dat is aan de hoge kant, maar het zorgt ervoor dat de installatie snel kan reageren en in een korte tijd voldoende warmte kan produceren. Mocht je het willen toepassen in een tunnel dan is het denk ik ook wenselijk dat alles snel geregeld is: het verkeer moet immers onbelemmerd door kunnen rijden.\"

Nanaori-Toge

Voor zover bekend zal wegdekverwarming in een tunnel een Nederlandse primeur zijn, en ook in het buitenland wordt er maar spaarzaam gebruik van gemaakt. In Japan is er wel de Nanaori-Toge tunnel, waar in 2006 uitgebreid onderzoek is gedaan naar wegdekverwarming door wetenschappers van de Universiteit van Fukui.

HUT

In het midden (diepste punt) van de tunnel plaatsten zij op ruim een meter onder het asfalt een zogeheten Horizontal U-Tube (HUT) road heating system. Dit systeem onttrekt warmte uit de ondergrond, die via buizen getransporteerd wordt naar stukken 'antivries-beton' bij de tunnelmonden. Volgens de onderzoekers blijk uit hun veldexperiment dat de HUT het wegdek van bevriezen behoedt tot op vier graden onder nul. In dit geval werkt een warmtenet dus wel, maar alleen bij lichte tot matige vorst. Wanneer de temperatuur nog verder daalt, is een glijpartij niet uit te sluiten. Vermoedelijk is de beste oplossing dus locatieafhankelijk.

Voor de tunnel in Emmen bepaalt de gemeente in november welke aannemer de €45 miljoen kostende tunnel mag gaan bouwen. Naar verwachting kan de tunnel in de tweede helft van 2014 in gebruik worden genomen.

Bron: Armand van Wijck/COB

(Beeld: gemeente Emmen)

Terug naar overzicht nieuws >>>