Fietsstraten? Opletten!

Al in 1996 verscheen in Utrecht de eerste fietsstraat van ons land. Een fietsstraat biedt veel voordelen. Voor omwonenden zijn ze stil en schoon en voor fietsers snel, veilig en - door de breedte – comfortabel om over te fietsen. In dit voorbeeld was sprake van een onduidelijke voorrangssituatie, waardoor een schijnbaar veilige route voor fietsers toch weer onveilig werd. 

Een fietsstraat is een straat die ingericht is als fietsroute, maar waar ook auto’s welkom zijn. Dit soort straten liggen vaak in woongebieden, die daardoor een autoluw karakter krijgen. De verkeersintensiteit op de oorspronkelijke straat is bepalend voor de keuze om wel of geen fietsstraat aan te leggen, want wanneer er te veel motorvoertuigen gebruik van maken, is een veilige fietsstraat niet haalbaar. CROW-Fietsberaad geeft hiervoor aanbevelingen. Het autogebruik wordt beperkt door het karakter en de inrichting van de fietsstraat.  

Een eerste voorwaarde voor een veilige fietsstraat is voldoende rijbaanbreedte, zodat automobilisten met een gematigde snelheid en voldoende passeerafstand fietsers kunnen inhalen. Andere essentiële vormgevingselementen zijn een verharding die het fietskarakter versterkt (rood asfalt), geen parkeren en laden/lossen op de rijbaan en eventueel het bord ‘Fietsstraat auto te gast’, hoewel dit geen juridische status heeft.  

Idealiter moet op fietsstraten met hoge fietsintensiteiten, zoals in dit voorbeeld, het verkeer uit de zijstraten voorrang verlenen. Dit kan kenbaar worden gemaakt met haaientanden en voorrangsborden. Hier was vanaf het begin sprake van een verwarrende situatie en op initiatief van een betrokken buurtbewoner heeft de gemeente alsnog een drempel geplaatst. 

In Opletten! nemen Kyra Kuitert en Rosemarie Maas, auteurs van ‘Prettige Plekken, Handboek Mens & Openbare ruimte’, u mee naar onduidelijke, onveilige of zelfs pijnlijk-grappige verkeerssituaties. Plekken, waarbij iedere willekeurige passant zich afvraagt wat hier nou precies de bedoeling is. 

Kyra en Rosemarie analyseren vanuit Bureau KM plekken in de openbare ruimte vanuit het oogpunt van de gebruiker. In hun visie op mobiliteit staan naast verkeersveiligheid ook aantrekkelijkheid en het bieden van comfort voor wandelaars, fietsers en mensen met een beperking centraal. 

De oude situatie

De nieuwe situatie