Mobiliteitsknooppunten voor bereikbaarheid en duurzaamheid

vrijdag 7 maart 2014
timer 4 min
Mobiliteitsknooppunten maken ketenmobiliteit mogelijk, die op haar beurt zowel de bereikbaarheid als de duurzaamheid bedient. Een knooppunt is echter niet alleen een kruispunt van twee of meer infranetwerken. Het dient vooral op de juiste plaats te liggen ten opzichte van herkomst en bestemming van mobilisten. Dat maakt knooppunten niet alleen belangrijk voor de mobiliteit, maar ook – en misschien wel juist – voor de ruimtelijke indeling.

Samenhang 

Binnen de mobiliteit is de samenhang vanaf het begin belangrijk geweest. Denk aan knooppunten in netwerken van wegen voor langzaam en snelverkeer, maar zeker ook OV-netwerken: bus-, tram-, metro- en treinnetwerken. Zelfs waternetwerken kunnen hierbij worden betrokken, met name als het gaat om watertaxi’s of rondvaartboten. Naast de verschillende netwerken speelt het reismotief en uiteindelijk de voertuigkeuze een belangrijke rol. De luchtvaart is niet betrokken bij het onderwerp. Ook is alleen naar de Nederlandse situatie gekeken. 

Een knooppunt volgens Deltametropool

Er zijn natuurlijk ook andere organisaties die zich bezighouden met knooppunten, zoals de ANWB, KpVV en de Vereniging Deltametropool. Volgens Deltametropool verbindt een ‘knoop’ verschillende vervoerswijzen en verknoopt het verschillende netwerken met elkaar. Een knoop is dus een plek die met zoveel mogelijk vervoermiddelen goed te bereiken moet zijn: niet alleen met de trein, maar ook met de bus, tram, metro, auto, fiets , lopend of zelfs met de boot. Het gaat om het verbinden van langzaam verkeer, snel verkeer en het OV, zowel qua infrastructuur als voertuigen. De onafhankelijke Vereniging Deltametropool heeft als doel de in Nederland in beginsel aanwezige metropool tot verdere ontwikkeling te brengen, en is opgericht vanuit een ruimtelijk ordeningsinitiatief van de vier grote steden. Zij ziet ruimtelijke ordening als instrument om de relatief autonome ontwikkelingen in de waterhuishouding, het cultuurlandschap, het patroon van steden en dorpen, het netwerk van verbindingen en het brede scala aan bedrijvigheid verder te integreren tot een Deltametropool van internationaal erkende kwaliteit. Zij staat dus een integrale benadering voor en mobiliteit maakt daar expliciet onderdeel van uit. Een verdere samenwerking tussen Deltametropool en Movinnio, als twee onafhankelijke organisaties die ook buiten de gebaande paden opereren, ligt dan ook voor de hand.

Een nieuwe definitie van P+R

P+R faciliteert de overstap van het ene vervoersmiddel op het andere: logisch toch? Dit is echter niet hoe vakmensen naar P+R-terreinen kijken. Ontbreekt er daarom zoveel aan een ‘algemene’ P+R? De huidige definitie luidt dat een P+R een overstappunt van de auto op het OV is. Een nieuwe definitie kan zijn: een onderling overstappunt voor langzaam verkeer, snelverkeer en OV. Daarmee vallen ook carpoolplaatsen en bushaltes onder de P+R en is het logisch dat op carpoolplaatsen, bushaltes en P+R’s volwaardige fietsstallingsmogelijkheden aanwezig zijn. Benamingen als carpoolplaats (auto>auto), Park + Bike (auto>fiets), Park + Walk (auto>lopen), Bike + Ride (fiets>auto) en Transferium (auto>OV en lopen) worden daarmee overbodig. De Kiss + Ride moet echter blijven bestaan. Nog een aandachtspunt: als het OV meer gaat werken met een gestrekte lijnvoering – zoals de snelwegbus – is het logisch dat bij een bushalte niet alleen fietsparkeren maar ook autoparkeren wordt gefaciliteerd. Kortom: een definitie die in lijn is met het idee dat een knooppunt verschillende vervoerswijzen en netwerken met elkaar verbindt. 

 

Boek ‘Maak Plaats!’ over knooppuntenontwikkeling

Knooppuntontwikkeling neemt binnen het aandachtsgebied van Deltametropool een belangrijke plaats in. Dit heeft geleid tot diverse publicaties, met het boek ‘Maak Plaats!’ als belangrijke mijlpaal. Hierin worden kansen verwoord voor knooppuntontwikkeling in Noord-Holland, uitgaande van het spoor als (een van de mobiliteits-) backbone. OV-knooppunten staan hierin dus centraal.

Het boek ‘Maak Plaats! Werken aan knooppuntontwikkeling in Noord-Holland’ is vrij te downloaden op www.deltametropool.nl/nl/maak_plaats

Dit artikel is verschenen in de Innovatiebundel Mobiliteitsknooppunten van Movinnio