Van achteromkijken naar risicogestuurd werken

Antea Group heeft vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de opdracht gekregen om gemeentelijke wegbeheerders te ondersteunen bij het uitvoeren van risicoanalyses in het kader van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid. 

“Verkeersveiligheid heeft lange tijd minder aandacht gehad. Daarom is het SPV opgesteld, om samen met overheden, bedrijfsleven en andere stakeholders op te trekken en de verkeersveiligheid te verbeteren. Op 14 februari is het startakkoord SPV getekend door alle weg beherende overheden. Centraal in het SPV staat een risicogestuurde aanpak.”, aldus Robert Coffeng, managing consultant bij Antea Group. “Dus naast achteraf kijken waar ongevallen gebeuren met name vooraf, op basis van risicoanalyses en beschikbare data, de risico’s te analyseren en daarop maatregelen en beleid af te stemmen en vervolgens te monitoren. Wij hebben vanuit het ministerie de opdracht gekregen om wegbeheerende overheidsorganisaties hierbij te ondersteunen. Dit doen we samen met Royal HaskoningDHV.”

“Wegbeheerders werken met een stappenplan waarbij een risicoanalyse centraal staat, en moeten vervolgens dat plan omzetten in een uitvoeringsprogramma. Wij bieden ondersteuning bij dat proces. Waar kunnen gemeenten data halen, hoe kunnen wegbeheerders die data doelbewust en efficiënt inzetten, dat soort vragen, daar ondersteunen wij bij. We merken dat bij een aantal gemeenten soms toch ook het idee speelt dat het vooral veel tijd kost en dat er beperkt zicht op (openbaar) beschikbare data is. Wat dan helpt is focus aan te brengen. Wij maken ook inzichtelijk wat ze nu precies hebben aan een risico gestuurde aanpak, zodat een wegbeheerder daar ook mee naar zijn wethouder kan. Die wil vaak toch graag kunnen ingrijpen bij een gevaarlijke situatie, het helpt als een verkeerskundige een goede onderbouwing kan geven bij politieke keuzes.”

Johannes Hus van Antea Group verzorgt samen met de SWOV en de gemeente Schiedam een sessie op het Nationaal Verkeerveiligheidscongres, op 16 april in Utrecht. Schiedam was één van de eerste gemeenten die serieus aan de slag is gegaan met een risicoanalyse. Dat levert een interessante casus op. “We hopen ook met deze sessie weer meer gemeentelijke verkeerskundigen te bereiken. Vaak komen ze er dan ook achter dat er feitelijk al heel veel data beschikbaar is, en dat daar al duidelijke lijnen of onderbouwing uit te halen is om je gemeente verkeersveiliger te maken.”

“Er zijn ook gemeenten die dit nu er niet bij kunnen hebben, hun bordje is al vol. Als je als gemeente druk bent met het organiseren van de Formule 1 is dat ook wel begrijpelijk.”

Risicoanalyse in het kort

Bij een risicoanalyse brengen we de belangrijkste risico’s in het verkeerssysteem in kaart: welke wegkenmerken, doelgroepen, situaties of gedragingen van verkeersdeelnemers vormen een potentieel gevaar voor de verkeersveiligheid in jouw gemeente? Een risicoanalyse is dus een proactief instrument om risico’s te meten en ongevallen te voorkómen door die risico’s aan te pakken.

Een risicoanalyse laat zien op welke punten het verkeerssysteem moet worden verbeterd om onveilige situaties te voorkomen. Een risicoanalyse bevat dus geen maatregelen – die komen later aan bod in een Uitvoeringsprogramma.

Stappenplan

Dit stappenplan laat zien hoe je een risicoanalyse kunt maken van het verkeerssysteem in jouw gemeente.

Stap 1   Begin met de basis: hoe is de bevolking samengesteld?
Stap 2   Kijk naar de infrastructuur van wegen en fietspaden
Stap 3   Hoe hard rijden verkeersdeelnemers in de gemeente?
Stap 4   Hoeveel bestuurders rijden onder invloed van alcohol of drugs?
Stap 5   Kijk ook naar ongevallen en verkeersslachtoffers
Stap 6   Prioriteer: bepaal wat als eerste aangepakt moet worden.