Wandelen boost, Wandelnet boost mee

zondag 3 juli 2022

Waar staat Wandelnet voor? Wandelnet maakte naam als belangenbehartiger van de recreatieve wandelaar en als organisator van LAW’s in ons land: landelijke, Europese en streekgebonden langeafstandswandelpaden. Deze associaties zijn weliswaar nog steeds terecht, maar dekken bij lange na niet meer ‘de lading’ van het expertisecentrum Wandelnet. Reden: de potentie van wandelen bestrijkt intussen vele beleidsvelden naast die van Recreatie. Welk verhaal past dan wel bij Wandelnet?

Als vervolg op een onderzoek van APPM naar de vraag: ‘hoe kan Wandelnet zich ontwikkelen in een uitdijende wereld van wandelen’, werd Mobycon gevraagd ‘het verhaal’ van Wandelnet te herschrijven. Wandelnet werkt al ruim 40 jaar aan het stimuleren van wandelen, onder meer door het tot stand brengen van LAW’s. Gaandeweg zorgen ontwikkelingen in de samenleving voor een hausse aan wandelpotenties buiten het recreatieve domein. Kan de organisatie Wandelnet deze toenemende vraag naar wandelexpertise, op soms voor hen nieuwe beleidsterreinen, aan? En wordt Wandelnet op deze terreinen voldoende herkend als kennispartner?

Energie

“Van één naar twee roependen in de woestijn”, karikaturiseert Wandelnet-directeur Ankie Van Dijk haar kennismaking en samenwerking met Marc Schenk, strategisch adviseur actieve en veilige mobiliteit bij Mobycon. Schenk: “Ook wij benadrukken al jaren de potentie van lopen in verschillende beleidsdomeinen. We ontdekten ‘energie’ bij elkaar op dit onderwerp en zijn daarom ook na dit onderzoek nog steeds met elkaar in gesprek.”

Van Dijk: “Wat de laatste jaren steeds duidelijker werd, heeft door de corona-pandemie een boost gekregen: mensen ontdekten massaal het lopen. Dat werkte door in het bredere inzicht dat lopen de gezondheid bevordert, dat ommetjes belangrijk zijn om te kúnnen lopen en dat lopen de leefbaarheid in steden bevordert. Ook wordt het STOMP-principe steeds vaker genoemd.” Dit staat voor prioriteit geven aan stappen, dan trappen, openbaar vervoer, MaaS, en pas dan aan de privé-auto.

Nieuwe overheidsdomeinen

Door deze ontwikkelingen betreedt Wandelnet ook nieuwe overheidsdomeinen. Van Dijk: “Denk aan VWS dat zich sterk maakt voor meer bewegen in het kader van gezondheid, aan de stedelijke ontwikkeling in het kader van ruimte voor ommetjes en groen, en niet in de laatste plaats aan het domein mobiliteit in het kader van schaarste aan ruimte voor mobiliteit en aan de klimaatopgaven.“

Auto-dominantie

Toch is ‘wandelen’ nog geen gelopen race. Schenk: “Hoewel we allemaal het STOMP-principe wel kennen, is de aandacht voor de auto in de werkelijkheid nog steeds dominant en is er binnen de verschillende overheidslagen nog steeds weinig menskracht en budget voor ‘wandelen’. Terwijl het inzicht groeit dat inzetten op wandelen een kostenefficiënte investering is om maatschappelijke doelen te behalen, overstijgt het aantal dossiers waarin wandelen een rol speelt, vaak het aantal mensen dat eraan werkt.” Van Dijk beaamt: “Soms haalt de wandelaar een beleidstekst niet eens.”

Toepassing

Dus tijd voor toepassing van inzichten. Voor Wandelnet begint dit bij ‘het verhaal’ van de eigen organisatie. Wat trof Schenk er aan? “Een hele bevlogen club mensen - tien medewerkers en zo’n duizend vrijwilligers - die veel meer deden dan ik wist.” Dit bevestigde de indruk dat de bekendheid van Wandelnet in de mobiliteitswereld niet groot en vooral niet juist is.

Fun-factor

Wandelnet werkt vanuit de volgende missie: ’Wij willen stad en land toegankelijk, mooi en aantrekkelijk maken voor wandelaars. Onze toegevoegde waarde is dat we ook kijken naar de fun-factor’. Van Dijk: “Dus niet langs de provinciale uit de bus in een plas water stappen. Of denk ter inspiratie eens aan de ‘Huiskamers’ die je op steeds meer stations ziet. Wat een verschil met de wachtkamers of bankjes op perrons. Nu spreek je er bijvoorbeeld af voor je werk. Zo ontwikkel je van ‘functioneel’ naar ‘leuk’.” Dat geldt ook voor de ruimte dicht bij de mensen thuis. Van Dijk: “Ik heb wel eens gezegd: ‘Iedereen heeft recht op een ommetje vanaf de voordeur’.”

Hoe geeft Wandelnet vorm aan deze missie? Van Dijk: “We werken waar mogelijk strategisch samen, dan wel participeren in samenwerkingsverbanden.” Voor de hand ligt het mede door Wandelnet geïnitieerde ‘Platform Ruimte voor Lopen, PRvL. Van Dijk vergelijkt het wel met de Tour de Force: “Iedere partner werkt op zijn eigen terrein en samen maak je een vuist. Hoewel die vuist van het PRvL nog wel sterker kan.”

Naast strategisch samenwerken geeft het Mobycon-rapport extra ontwikkelrichtingen om de missie verder te verspreiden, zoals beleidsprogramma’s waarop aangehaakt kan worden, nieuwe contacten en vooral ook nieuwe domeinen die het wandelen een boost kunnen geven in de wereld van mobiliteit.

Wordt vervolgd

“De tijd dat wandelen er - net als fietsen eerder - een beetje bij hing moeten we achter ons laten en de positieve impact van wandelen op beleidsvelden nu echt onder ogen gaan zien,” besluit Van Dijk. “Ik ga graag met die werelden in gesprek.” Ook Schenk ziet perspectief: “Het meedenken met Wandelnet geeft veel haakjes om bestaande denkpatronen over wandelen te doorbreken. Wordt vervolgd.”