Blog: Tol, dé manier om infrastructuur op waarde te schatten

dinsdag 9 februari 2016

timer 3 min

Investeringen in infrastructuur zijn niet meer vanzelfsprekend. We hebben heel veel wegen, bruggen en viaducten. Veel infrastructurele projecten dateren van net na de Tweede Wereldoorlog en naderen het einde van de levensduur. Moeten we deze dan vervangen of in stand houden via een renovatie? Welke keuze er ook wordt gemaakt, het gaat hoe dan ook veel geld kosten. Daarom moeten we slimmer omgaan met onze infrastructuur en is tol heffen dé manier om het te financieren.

Door Peter Dourlein, senior adviseur Arcadis

Wat er gebeurt bij verwaarlozing, zien we in Duitsland. Daar is jarenlang niets gedaan aan onderhoud van bruggen en viaducten, want de middelen waren nodig om de eenwording te financieren. Nu moet het land fors meer investeren in vergelijking met de kosten voor regulier onderhoud. Eerder dit jaar waarschuwde het Kölner Institut der Deutschen Wirtschaft al voor de belabberde staat van de Duitse infrastructuur. Om dat allemaal te betalen komt er tolheffing op de Duitse wegen, waar ook andere Europeanen aan mee moeten betalen. Deze tolheffing roept vervolgens een hoop weerstand op. Maar wellicht is dat voor ons land helemaal geen slecht idee.

De gebruiker betaalt

Bij matig onderhoud van infrastructuur lopen de kosten al snel fors op. Er komt een moment dat de vraag opkomt over de toekomst; nieuwbouw, in stand houden of een andere functie geven. Vaak kiezen partijen er dan voor om een weg of brug nog een aantal decennia in stand te houden. Dat heeft gevolgen voor de industrie, want we moeten er zeker van zijn dat reserve-onderdelen van bijvoorbeeld installaties over tien jaar ook nog te krijgen zijn. Ook de kennis bij de vakmensen die het onderhoud moeten uitvoeren, moet op peil blijven. Dit probleem kan getackeld worden door alle bestaande infrastructuur op te nemen in het ‘bouw informatie model’ iets wat nog lang niet overal is gedaan.

In Nederland staan ’s lands inkomsten onder druk door de lage olieprijs en het feit dat de gaskraan in Groningen steeds verder wordt dichtgedraaid. We zien dat investeringen eerder vallen bij sociale onderwerpen als kinderopvang of defensie. Met investeringen in infrastructuur valt veel minder goed te scoren voor politici. Aan de andere kant zijn veel financiële partijen zoals pensioenfondsen en verzekeraars naarstig op zoek naar goede investeringsmogelijkheden. Als die partijen zouden investeren in wegen of kunstwerken, dan houden we in Nederland een relatief goede infrastructuur. En: de gebruiker betaalt. Als jij geen gebruik maakt van deze middelen, dan hoef je ook niet te betalen.

Wegenbelasting omlaag

Nu Duitsland ook tol gaat heffen, zijn er veel Europese landen waar tol voor infrastructuur is ingevoerd of waar dat binnenkort gebeurt. Frankrijk, Spanje, Portugal en Oostenrijk doen dit al jaren. En vergeet niet onze eigen Westerscheldetunnel en de Kiltunnel, waarvoor extra betaald moet worden. Door op deze manier private financiering in te voeren in infrastructuur, kan de markt ook weer in beweging komen. Met asset management-contracten kan deze infrastructuur efficiënt en voordelig worden uitgevoerd. En kan de wegenbelasting omlaag!