Hoe snel mag ik in een parkeergarage rijden?

Zo staat in de algemene voorwaarden voor het gebruik van parkeergarages van de Gemeente Haarlem dat de maximumsnelheid 5 km per uur is. In de parkeergarages van de Gemeente Dordrecht is de maximumsnelheid 15 km per uur. Dat is nogal een verschil. En in de ene parkeergarage hangt een officieel verkeersbord (A1) met de aanduiding 15 km, terwijl in de andere parkeergarage elke aanduiding van de maximumsnelheid ontbreekt. Dat maakt het voor de gemiddelde automobilist ook niet bepaald gemakkelijk. Het is daarom niet eenvoudig om een eenduidig antwoord op de vraag te geven: hoe snel mag een automobilist in een parkeergarage rijden?

Voorbeeld

Laat ik de parkeergarage van mijn appartementencomplex in Den Haag als voorbeeld nemen. Zodra de automobilist het besloten deel van de parkeergarage heeft betreden, nadat de doorgang via de zogenaamde Speedgate (het toegangshek) is vrijgegeven, doordat hij zich bij de Intercom (paal) heeft aangemeld met een keycard, en het signaleringslicht op groen staat, ziet de automobilist een officieel verkeersbord A1, waarop 15 km staat. Waarom 15 km? In het reglement staat dat “op de rijbanen (van de parkeergarage) een maximale snelheid van 15 km per uur geldt”. In een uitspraak in 1999 heeft de Hoge Raad zich ook over de hiervoor genoemde kwestie gebogen. Iedere automobilist weet dat je in een parkeergarage niet te hard moet rijden. Daarom wordt er ook wel gezegd, dat je in een parkeergarage “stapvoets” moet rijden. Maar wat is in dit verband stapvoets?

De Hoge Raad heeft in het arrest van 5 oktober 1999, zaaknummer 11-99-V hierover het volgende bepaald:”De wet geeft niet aan wat onder stapvoets moet worden verstaan. Volgens de memorie van toelichting dient de snelheid van het motorvoertuig zoveel mogelijk aangepast te worden aan die van de voetganger. Volgens door de politie uitgevoerde proeven is het in het algemeen technisch niet mogelijk met een motorrijtuig te rijden met de snelheid van een voetganger. Daarom wordt het juist geacht de toegestane snelheid op een woonerf te hanteren: de snelheid die met een motorvoertuig technisch minimaal mogelijk is. Gelet op de verklaringen van de verbalisant en de getoonde videobeelden wordt aannemelijk geacht dat deze snelheid 15 kilometer per uur bedraagt”. Wat leert dit arrest van de Hoge Raad ons? Kennelijk is de Hoge Raad van mening dat de snelheid die met een motorvoertuig technisch minimaal mogelijk is 15 kilometer per uur bedraagt. Een lagere snelheid dan 15 km per uur is nagenoeg onmogelijk. Kortom: “stapvoets” rijden is voor een automobilist 15 km per uur.

Aanpassing van artikel 45 RVV 1990

Deze snelheid is ook sinds 1 juli 2012 in het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (RVV 1990) opgenomen. Immers, in artikel 45 RVV staat dat bestuurders binnen een woonerf niet sneller mogen rijden dan 15 km per uur. In artikel 45 RVV 1990 was bepaald dat bestuurders binnen een erf niet sneller mogen rijden dan stapvoets. Het RVV 1990 gaf niet aan wat onder stapvoets moet worden verstaan. Omdat in de praktijk is gebleken dat bestuurders onvoldoende op de hoogte zijn van die uitspraak van de Hoge Raad, wordt 'stapvoets' in het artikel vervangen door: 15 km per uur.

Stapvoets rijden is niet hetzelfde als stapvoets lopen

Dit arrest van de Hoge Raad leert ons ook, dat stapvoets rijden als automobilist iets wezenlijks anders is dat stapvoets lopen. Stapvoets is een snelheidsaanduiding. In de tijd dat het vervoer met paarden geschiedde, was dit een duidelijke term. Een paard heeft geen snelheidsmeter, maar kan stappen, draven of galopperen. Destijds was het niet geheel duidelijk welke snelheid met 'stapvoets' werd bedoeld. Voor de hand lag 6 km per uur. Dat is de snelheid van een stappend paard of een stevig doorstappende wandelaar. De normale loopsnelheid van een voetganger is 5 km per uur. Maar een voetganger is geen automobilist. Kortom: stapvoets rijden is in de visie van de Hoge Raad 15 km per uur. Dit betekent ook, dat een bepaling in de algemene voorwaarden voor het gebruik van parkeergarages van de Gemeente Haarlem, waarin staat dat de maximumsnelheid 5 km per uur in feite onhaalbaar is. Een automobilist rijdt  - en dat weet ik uit eigen ervaring, want ik rijd ook auto – ook als hij zijn snelheid zeer matigt al gauw 10 à 15 km per uur. Een maximumsnelheid van 5 km in een parkeergarage, zoals deze als zodanig wordt vermeld in het reglement voor parkeergarages van de Gemeente Haarlem en in sommige andere gemeenten, bijvoorbeeld Groningen, is om deze reden niet realistisch.

Automobilist moet in een parkeergarage zijn snelheid matigen

De moraal van dit verhaal is: in een parkeergarage moet de automobilist zijn snelheid matigen. Dat lijkt een open deur. Maar toch komt het zo nu en dan voor dat automobilisten, die de parkeergarage willen verlaten net nog wat extra gas willen geven. Daarmee brengt hij vooral de voetgangers, die zich op dat moment in de parkeergarage bevinden, onnodig in gevaar. Van een automobilist mag worden verwacht, dat hij terdege rekening houdt met ter plaatse aanwezige voetgangers - zij, die op dat moment naar hun geparkeerde auto lopen om de parkeergarage uit te rijden, dan wel zij, die juist op dat moment hun auto hebben geparkeerd, uit hun auto zijn gestapt en op het punt staan te voet de parkeergarage te verlaten. Stapvoets rijden is de norm en dat is maximaal 15 km per uur. Deze snelheid geldt hoe dan ook, ongeacht of er nu wel of geen bordje met 15 km hangt. Zoals iedereen weet kan het officiële verkeersbord A1 pas geplaatst worden, indien en zodra het College van de desbetreffende gemeente een daartoe strekkend verkeersbesluit heeft genomen. In het geval van de parkeergarage van mijn appartementencomplex in Den Haag ontbreekt dit verkeersbesluit. Maar dat terzijde.

Een beetje rekening houden met elkaar is wel zo sociaal

Het is niet realistisch om te veronderstellen dat een automobilist met een slakkengang van 5 km per uur door een parkeergarage rijdt. Immers, een automobilist is geen voetganger. Maar een beetje rekening houden met elkaar is wel zo sociaal. Tot slot wil ik nog verwijzen naar een mooie passage uit de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens. In paragraaf 4 van deze Uitvoeringsvoorschriften staat het volgende: “De in te stellen maximumsnelheid dient in overeenstemming te zijn met het wegbeeld ter plaatse. Dit betekent dat waar nodig de omstandigheden op zodanige manier zijn aangepast dat de beoogde snelheid redelijkerwijs voortvloeit uit de aard en de inrichting van de betrokken weg en van zijn omgeving.” Ik lees in deze bepaling twee belangrijke zaken. Enerzijds moet de door de wegbeheerder of de beheerder van de parkeergarage ingevoerde maximumsnelheid in overeenstemming zijn met de aard en de inrichting van de betrokken weg  en van zijn omgeving – in dit geval een parkeergarage.

Gebruik ook vooral het gezonde verstand

Anderzijds moet de weggebruiker ook zijn eigen gezond verstand gebruiken. De betrokken weg en zijn omgeving, in dit geval een parkeergarage, brengt met zich mee, dat elke automobilist zich dient te realiseren, dat hij in en op een “bijzondere weg” rijdt, vooral stapvoets moet rijden, dat wil zeggen beslist niet harder dan 15 km per uur en (op deze manier) terdege rekening moet houden met ter plaatse aanwezige voetgangers!