Terugblik op een 'bewogen' mobiliteitsjaar

dinsdag 8 december 2020

Terugkijkend op 2020 , was het een ‘bewogen’ jaar te noemen. Op het vlak van mobiliteit is de impact van de maatregelen omtrent het coronavirus enorm. Maar we kunnen zomaar iets positiefs uit deze periode meenemen naar de toekomst.

Al heel snel werd duidelijk hoe alle gebeurtenissen direct weerslag kregen op mijn werk en dat van mijn collega’s. Vooral de opdrachten voor veldonderzoeken werden in maart op de lange baan geschoven. De algemene consensus was in die tijd nog dat het geheel (de echte crisis) misschien een paar weken ging duren. Dat was nog wel te overzien. Maar weken werden maanden en maanden werden kwartalen.

De veelgehoorde redenatie om onderzoek uit te stellen was, uiteraard in veel opzichten terecht, het niet-representatieve karakter van deze periode. In korte tijd werden de meeste mensen gedwongen heel ander verplaatsingsgedrag aan te nemen. Files verdwenen en een bepaalde doch ongemakkelijke rust daalde neer over ‘mobiliteitsland’.

Het nieuwe normaal

Gaandeweg de langdurigheid van de crisis duidelijker werd, merkten we dat het besef van het ‘nieuwe normaal’ groeide. Hier en daar kwamen toch weer vragen richting Trajan, om te meten en observeren hoe het juist nu gesteld was met de parkeerdruk of met verkeersstromen. Ook wij adviseerden partijen om vooral te blijven meten.

Het geeft namelijk een uitgelezen kans om te kijken wat de werkelijke invloed van een gebeurtenis als deze (een pandemie) is op het straatbeeld en de algehele druk op de ruimte. Verkeer en vervoer, met parkeren als verlengstuk daarvan, zijn bij uitstek de onderzoeksterreinen waar het aangepaste gedrag van ons allemaal direct wordt waargenomen.

In meerdere gemeentes voeren we regelmatig (monitor)onderzoeken uit. Hierdoor kunnen wij de verschillen in onze eigen verzamelde data voor dezelfde locatie goed terugzien. Niet zelden is de parkeerdruk, of het nu over fietsen of auto’s gaat, overduidelijk afgenomen rond bijvoorbeeld winkelstraten en uitgaansgebieden. Gaan deze verschijnselen een kortdurende anomalie zijn in onze grafieken of is het wellicht het (spectaculaire) begin van een trendbreuk?

Vooruitkijken

Nu, aan het einde van dit unieke jaar, is het een moment van reflectie, maar ook tijd om alvast vooruit te kijken op de komende periode. In veel opzichten zal volgend jaar in het teken staan van herstel, voor alle sectoren. Voor ons rijst dan vooral de vraag in hoeverre de ‘oude’ mobiliteit zich herstelt. Ik ben heel benieuwd. Veel mensen die ik spreek geven te kennen meer (maar niet volledig!) thuis te willen werken, ook als de beperkingen worden opgeheven. Anderzijds weet ik ook hoe sterk de kracht van oude gewoontes kan zijn, als alles weer mag en kan.

Persoonlijk heeft de coronacrisis er bij mij in ieder geval voor gezorgd dat ik ‘mobiliteit’ meer ben gaan waarderen. Mobiliteit staat gelijk aan vrijheid. De invulling hiervan (op wat voor manier, hoe vaak, met wie je je verplaatst) lijkt nu meer dan ooit een bewuste keuze te zijn. Zal dit nieuwe bewustzijn tot een algehele duurzamere mobiliteitsketen leiden? Op die manier slepen we op dit vlak zomaar nog iets positiefs uit deze periode.