GIS-experts leveren gemeentelijke data, verkeerskundige analyseert

Verkeersveiligheidsexperts van Antea Group en Royal HaskoningDHV helpen gemeenten bij het opstarten van risicoanalyses in het kader van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid aan de hand van het ‘stappenplan risicoanalyse’. De gebruikelijke reactieve verkeersveiligheidsaanpak was vaak gebaseerd op ongevallendata, maar daarmee ben je er nu nog niet. Om het stappenplan goed te doorlopen, is ongevallendata slechts een stukje van de puzzel. Heeft de verkeerskundige die data paraat? Meestal niet, maar de gemeente zelf vaak wel. Antea Group ontwikkelde een multifunctioneel data-dashboard op basis van GIS-expertise voor verkeerskundigen. Wat rest is een verkeerskundige analyse van de data.

Na een bezoek aan meer dan 180 gemeenten maken Antea Group en RHDHV de balans op. Veel gemeenten willen wel uitvoering geven aan het stappenplan, maar veel verkeerskundigen weten niet onmiddellijk waar ze de benodigde data vandaan moeten halen om tot een goede verkeersveiligheids-risicoanalyse te komen.

Zo wil je bijvoorbeeld weten hoeveel jonge rijbewijsbezitters er rijden, wat de cijfers zijn rond alcoholgebruik in het verkeer, hoeveel leerlingen welke scholen bezoeken en welke fietsinfrastructuur ze daarvoor gebruiken. Maar ook wat de budgetten zijn voor wegbeheer, wat het inrichtingsniveau van de wegen is, hoeveel ouderen er zijn en gaan komen en welke voorzieningen zij op welke manier bezoeken. Wat vertelt bijvoorbeeld de combinatie van snelheidsmetingen en ongeval-locaties?

“Hoewel er binnen en buiten gemeenten heel veel data aanwezig is, weten verkeerskundigen die lang niet altijd te vinden, laat staan ze inzichtelijk met elkaar in verband te brengen”, leerde Robert Coffeng, managing consultant mobiliteit bij Antea Group tijdens de rondgang langs gemeenten. We hebben deze hulpvraag goed begrepen en op basis van GIS-expertise een dashboard ontwikkeld waarin allerlei demografische, ruimtelijke en infrastructurele gegevens in de breedste zin worden ontsloten.” De verkeerskundige kan naar wens door op een geografisch punt te klikken, via tabbladen, diverse combinaties van data ‘tevoorschijn’ halen in het dashboard. “Wat rest”, zegt Coffeng, “is verkeerskundige deskundigheid om deze data te analyseren.”

Het dashboard met de werktitel ‘RiMoVe: Risico Monitor Verkeersveiligheid’, put voor 85 procent uit brede (inter-)nationale databronnen. Per gemeente kan dit vervolgens vrij eenvoudig worden aangevuld met zo’n 15 procent aan gemeentelijke data. “De ontwikkeling van dit dashboard is ontstaan vanuit een concrete vraag van gemeenten om naast de opstart ook te helpen bij het daadwerkelijk uitvoeren van het stappenplan,” zegt Coffeng. De reden hiervoor ligt in het grote aantal vragen die bij de verkeerskundige afdelingen van gemeenten opkomen (zie kader hulpvragen). Zonder hulp kan het moeizaam, of niet kunnen beantwoorden van deze vragen leiden tot uitstel van de uitvoering van het stappenplan, dan wel tot scepsis over de benodigde tijd die uitvoering zou vergen. “Dit dashboard is intuïtief opgesteld”, vervolgt Coffeng. “Met een beetje ervaring kunnen verkeerskundigen zelf gebruikmaken van de tool en de benodigde informatie snel inzichtelijk maken.” RiMoVe uitgesproken als remove zorgt dat wegbeheerders risico’s kunnen identificeren en op basis van inzicht uit dit dashboard uiteindelijk echt deze risico’s kunnen verminderen of verwijderen.

Integrale, sectoroverstijgende blik

Bijkomend voordeel is dat de tool sectoroverstijgende informatie geeft. Dat betekent dat het niet alleen geschikt is om het stappenplan risicoanalyse uit te voeren, maar bijvoorbeeld ook als analyse- of monitoringstool voor de brede omgevingsvisie.

Risicoanalyse houdt meer in dan enkel kijken naar ‘A’ en ‘B’, maar juist ook naar wat er voor, tussen en na A en B gebeurt, legt Coffeng tot slot uit. “Dat betekent overigens beslist niet dat je het oude zo zou moeten laten. Er komt alleen iets extra’s bij. En wat ook blijft is de verkeerskundige expertise om de data goed te interpreteren.” 

Meer informatie

Meer informatie over de tool ‘RiMoVe: Risico Monitor Verkeersveiligheid’:
Robert Coffeng, managing consultant Antea Group: robert.coffeng@anteagroup.com
meer lezen: 'Van achteromkijken naar risicogestuurd werken.'

Dit artikel verscheen in MobiliteitsPlatform #4/2020. Het hele magazine kunt u - gratis - hier downloaden.