Concrete plannen voor onoverzichtelijke ov-knoop Den Haag Moerwijk

In een stroomversnelling

OV-knooppunt Moerwijk ligt aan de Oude Lijn, de spoorlijn tussen Leiden en Delft en is een belangrijke schakel tussen de wijken Spoorwijk, Moerwijk, Groente- en Fruitmarkt, Laakhavens en het Laakkwartier. Sjoerd Krijnen, projectleider bij gemeente Den Haag: “De autoweg die vanuit de stad onder het spoorviaduct door naar het Hildebrandplein gaat, is een belangrijke hoofdader van de stad. Als gemeente willen we het autoverkeer in de stad verminderen, maar dan moet je daar wel iets tegenover zetten: een goed functionerend en vooral overzichtelijk stationsgebied met een goede transfer op andere vervoersmodaliteiten, voldoende fietsparkeervoorzieningen en vooral ook een sociaal en verkeersveilig gebied. Dat is nu nog zeker niet het geval. De bushalte is moeilijk vindbaar, mensen moeten vanuit het station twee keer oversteken om bij de bushalte te komen en de trambaan ligt tussen het fietspad en het station. Deze plek hadden we als gemeente al lange tijd op de radar. Met de ontwikkelingen in Den Haag Zuidwest, waar 10.000 extra woningen komen en met de opwaardering van Oude Lijn – op termijn stopt hier elke 7,5 minuut een City Sprinter – komt alles in een stroomversnelling.”

Handelingsperspectief

Gemeente Den Haag heeft Movares gevraagd een zogenoemd Handelingsperspectief op te stellen voor deze OV-knoop. Doel is om station Moerwijk geschikt te maken voor de hoogfrequente sprinterverbinding, de hub-functie van het station te versterken en in te kunnen spelen op de aanvullende ontwikkelingen die de gemeente en de Alliantie Zuidwest in het gebied rondom Knoop Moerwijk willen realiseren. Meestal stopt het proces van een Handelingsperspectief na het in kaart brengen van de huidige situatie en het vaststellen van de ambities, maar gemeente Den Haag heeft Movares gevraagd de ambities uit te werken in concrete (mobiliteits)-maatregelen voor de korte, middellange en lange termijn. Martin Wink, projectleider duurzame mobiliteit bij Movares: “Dit is strategisch een slimme zet van de gemeente, omdat het meteen gebruik maakt van het momentum dat er is met stakeholders. We zijn daarmee meer concreet geworden in wat we willen met het station en haar omgeving dan met een standaard Handelingsperspectief.”

Locatiebezoek

Binnen vijf maanden kon Movares het Handelingsperspectief en de maatregelen presenteren. Krijnen: “Dit ging sneller dan gedacht, gezien het aantal stakeholders en een participatieproces dat we hebben doorlopen met een aantal buurtbewoners. Bij de start hebben we samen met Movares een werksessie georganiseerd waarbij we met onze stakeholders - NS, ProRail, HTM, Bureau Spoorbouwmeester, Metropoolregio Rotterdam-Den Haag en de Fietsersbond - de huidige situatie in kaart hebben gebracht en de locatie bezocht hebben. Dit heeft het proces versneld. Het locatiebezoek opende de ogen van alle partijen. Iedereen zag in dat er echt iets moest gebeuren hier. Dit is niet kwaliteit die we willen aanbieden aan reizigers en buurtbewoners.”

Meer identiteit en eigenaarschap

Vervolgens hebben de partijen hun ambities besproken en die op thema’s vastgesteld. Alle ambities zijn van belang, aldus Krijnen, maar drie springen er volgens wel bovenuit: de aansluiting van de OV-knoop met de omgeving, de verblijfskwaliteit en identiteit en eigenaarschap. Krijnen: “Het is nu een wat verloren plek, waar niemand zich verantwoordelijk voor lijkt te voelen. We willen dit gebied meer identiteit geven en tot een centrale en prettige plek in de buurt maken. Ons belangrijkste doel voor de korte termijn is de ‘basis op orde’. Dit kan al in kleine stappen door een fietsenstalling te maken, betere verlichting aan te brengen en meer voorzieningen zoals een kiosk of bloemenwinkel. Die zouden de buurt meer betekenis geven. Hierbij willen we ook de buurt weer betrekken, zodat we in kunnen spelen op hun behoeften en hopelijk ook een stukje eigenaarschap en identiteit kunnen bewerkstelligen. De transferkwaliteit kun je verbeteren met bewegwijzering. Langere termijnoplossingen moeten we verder onderzoeken in relatie met toekomstige ontwikkelingen in de omgeving.”

Visiekaarten

Om vanuit de ambities tot concrete maatregelen te komen heeft Movares visiekaarten ontwikkeld. Wink: “Deze zijn bedoeld om met de betrokken stakeholders de dialoog aan te gaan over kansrijke maatregelen of andere, nieuwe ideeën te bedenken. Door verder te denken dan de gangbare oplossingen, een beetje te denken in extremen, kwam er een verfrissende dialoog op gang met zeer nuttige ideeën.” Bij elke visiekaart is een bepaald principe als vertrekpunt gehanteerd en daarbinnen zijn maatregelen weergegeven die op verschillende manieren bijdragen aan de vijf hoofdthema’s: 1) het verbeteren van de transferkwaliteit, 2) het verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte (verblijfs- en omgevingskwaliteit), 3) het creëren van identiteit en eigenaarschap, 4) het verbeteren van de aansluiting van het OV-knooppunt op de omgeving en 5) het verbeteren van het functioneren van de knoop binnen het (grotere) netwerk.

Krijnen: “Aan de hand van de visiekaarten kwamen we tot nieuwe oplossingsrichtingen die we niet eerder met de stakeholders besproken hadden. De visiekaarten hebben geholpen om richting de toekomst te bekijken wat wel of niet werkt qua oplossingsrichting.”

Krijnen zegt blij te zijn hoe Movares alles heeft samengevat in verschillende termijnen met een duidelijk stappenplan en goede onderlinge samenhang. Het streven is om de komende jaren de basis op orde te brengen en op basis van een integraal plan voor de OV-knoop en omgeving stappen te zetten richting een prettig, goed vormgegeven OV-knooppunt.