Het effect van GOW30 op het openbaar vervoer

vrijdag 15 november 2024

Foto: Shutterstock

Veel gemeenten in Nederland zijn bezig met de invoering van GOW30, waarbij de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom wordt verlaagd naar 30 km/uur. Dat is positief voor de verkeersveiligheid, omdat het snelheidsverschil tussen gemotoriseerde voertuigen en langzaam verkeer kleiner wordt. Maar wat zijn de effecten van deze maatregel op het openbaar vervoer? Keypoint Consultancy heeft hier onderzoek naar gedaan in verschillende gemeenten, waaronder Haarlem.

Floating car data uit bussen

Keypoint Consultancy heeft gebruik gemaakt van floating car data uit bussen om de impact van GOW30 op de rijtijden van het openbaar vervoer te analyseren. Deze data, verzameld tijdens het rijden van de bussen, biedt inzicht in de extra reistijd die bussen nodig hebben na de invoering van de nieuwe snelheidslimieten. Voor elk traject en wegvak werd de verwachte extra rijtijd berekend en weergegeven op een interactieve kaart2.

Per wegvak en buslijn verschillend

Uit het onderzoek blijkt dat de invoering van GOW30 zowel positieve als negatieve effecten heeft op het openbaar vervoer. Aan de ene kant draagt de maatregel bij aan een betere leefbaarheid en veiligheid, wat fietsen en lopen aantrekkelijker maakt. Dit is vooral belangrijk voor het voor- en natransport van OV-gebruikers1. Aan de andere kant leidt de lagere snelheid tot langere rijtijden voor bussen. 

In Haarlem, waar Keypoint in samenwerking met de gemeente en vervoersmaatschappij Connexxion onderzoek heeft gedaan, werd duidelijk dat de extra reistijd per buslijn en wegvak varieert. Gemiddeld gaat het om 45 seconden per buslijn in één richting. Op sommige wegen, zoals die rondom het centrum, zijn de effecten groter dan op andere wegen. De gemeente optimaliseert met deze inzichten de fasering van de nieuwe wegencategorisering om de negatieve effecten op het openbaar vervoer te minimaliseren.

Complex effect

De invoering van GOW30 heeft een complex effect op het openbaar vervoer. Hoewel het bijdraagt aan een veiligere en leefbaardere omgeving, brengt het ook uitdagingen met zich mee voor de rijtijden van bussen. Gemeenten kunnen echter met behulp van gedetailleerde data-analyse, zoals uitgevoerd door Keypoint, de negatieve impact inzichtelijk maken en zo veel mogelijk beperken.