Hoe zorg je ervoor dat in drukke gebieden parkeerplekken langdurig door dezelfde voertuigen worden bezet? Lange tijd hanteerden gemeenten hiervoor de maximale parkeerduur. Een uitspraak van de Raad van State maakte hier een einde aan. Het progressieve parkeertarief kan een oplossing bieden.
Van maximale parkeerduur naar progressief parkeertarief
Het progressieve parkeertarief bestaat al wel, maar wordt tot nu toe nog maar beperkt gehanteerd, weet Gert-Jan Kiebert van SHPV, de landelijke coöperatie van gemeente voor het ontsluiten en afhandelen van parkeer- en verblijfsrechten en heffingen. “Je ziet voorbeelden van plekken waar je het eerste uur tegen een laag tarief kunt parkeren en daarna tegen een hoger tarief per uur betaalt.” Op grote schaal is het progressieve parkeertarief dus nog niet ingevoerd, maar de kans is groot dat daar op korte termijn verandering in gaat komen.
Uitspraak Raad van State
Kiebert: “Anderhalf jaar geleden is door een uitspraak van de Hoge Raad over een casus in Hilversum bepaald dat een naheffing bij overtreden van een maximale parkeerduur niet opgelegd kan worden door een gemeente wanneer de parkeerder gewoon betaalt. Veel gemeenten zijn daarom afgestapt van deze beleidsregel. In veel gemeenten werd in specifieke zones een maximale parkeerduur gehanteerd om te voorkomen dat parkeerplekken lang door hetzelfde voertuig bezet zouden blijven. Een naheffing terwijl de parkeerder wel zijn parkeerbelasting heeft voldaan, is niet toegestaan zo oordeelde de Hoge Raad. En dus zoeken gemeenten naar andere manieren om de doorstroming op gewilde en drukke parkeerplekken te bevorderen.
Nationaal Parkeer Register
Het progressief parkeertarief, waarbij parkeren duurder wordt naarmate je langer ergens staat, is een goede kanshebber. Echter is de parkeerverordening in de meeste gemeenten daar op dit moment nog niet op ingericht. “Hoe ga je bijvoorbeeld om met iemand die een parkeeractie afbreekt en opnieuw start, op dezelfde plek tegen het lage starttarief? Dat is niet gemakkelijk op te lossen en dat heeft onder meer te maken met het kenteken in het NPR. Het Nationaal Parkeer Register (NPR) maakt het mogelijk dat een parkeerder in een gebied met een progressief tarief met tussenpozen kan parkeren, waarbij wordt doorgeteld met het juiste tarief”, legt Kiebert uit.
Makkelijker handhaven
Het progressieve parkeertarief gaat hoogstwaarschijnlijk ook in veel gemeenten een bijdrage leveren aan het fiscaliseren van blauwe zones In die gebieden mag je bijvoorbeeld tot 2 uur lang gratis parkeren afhankelijk van de lokale invulling. “Het is erg arbeidsintensief om dit te handhaven, je moet er immers echt langs gaan om te kunnen controleren. Door hier een progressief parkeertarief in te voeren wordt het makkelijker om te controleren, zelfs als je als gemeente geen scanauto hebt. Die is erg duur voor kleine gemeenten. Alternatieven als scanscooters zorgen ervoor dat je de ronde niet meer hoeft te lopen.”
Niet alleen in centrumgebieden
Het lijkt alsof een progressief parkeertarief vooral in centrumgebieden van toegevoegde waarde is. Kiebert kent echter ook andere voorbeelden. “Stel dat je in een woonwijk een sportfaciliteit hebt. Je wilt dat je bezoekers daar gratis kunnen parkeren. Maar dan zou het kunnen dat buurtbewoners met een tweede voertuig zonder vergunning dit voertuig voor langere tijd op het parkeerterrein van het sportcomplex neerzetten. Door een progressief parkeertarief in te voeren kan je lang genoeg gratis parkeren om te sporten, maar voorkom je misbruik. Dit doe je door een parkeertarief in te voeren, echter een korting te verstrekken op het parkeertarief, indien men het voertuig aanmeldt. Bijvoorbeeld de eerste 2 uur voor 2 euro en wanneer je als bezoeker je aanmeldt via een parkeerapp of via de automaat, krijg je een korting van 2 euro op de eerste 2 uur parkeren.”
Autoluwe wijken
Voor nieuwe gebiedsontwikkelingen kan het progressief parkeertarief ook een goede manier zijn om de wijk het gewenste autoluwe karakter te geven. “Je hoeft het immers niet meteen in te voeren. Zolang het maar als optie is opgenomen in de parkeerverordening.” Hetzelfde gebeurt al wel bij parkeervergunningen. “Het is inderdaad zo dat vergunningen voor een tweede of zelfs derde auto duurder kunnen zijn. Daarnaast wordt er momenteel gekeken naar opties om te werken met een maximaal aantal uur dat je als vergunninghouder ergens kunt parkeren. Stel dat je 1000 uur hebt en je gaat daar overheen, dan kan je bijkopen tegen een hoger tarief of ergens anders gaan parkeren.
Kwestie van tijd
Het is volgens Kiebert een kwestie van tijd voordat het progressief parkeertarief breed wordt ingevoerd. “Op dit moment wordt gewerkt aan de teksten voor de verordening, zodat het juridisch een sluitend proces oplevert. Per 1 januari 2024 kunnen gemeenten beleidsregels invoeren voor een progressief tarief. Vanaf dat moment is het NPR er geschikt voor. Ik verwacht dat heel veel gemeenten het snel gaan invoeren.”