Gemeente-overstijgende parkeeruitdagingen vragen om samenwerking

Omdat SHPV een coöperatie van gemeenten is, zit samenwerking in het dna van de organisatie, zegt Van den Berg, directeur-bestuurder bij SHPV. Wel is het karakter veranderd door de groei van enkele gemeenten bij de start veertien jaar geleden, naar ruim 120 in 2024. “Met slechts enkele aangesloten gemeenten voer je uit wat die gemeenten willen. Met ruim 120 gemeenten ga je meer naar een rol van expert, die bij de gemeenten ophaalt wat er de concrete en latente behoeften zijn. Vervolgens is het onze rol om proactief met voorstellen te komen waar iedereen achter kan staan. Daarbij is onze strategie dat we zoveel mogelijk landelijke standaards willen neerzetten. Dat biedt niet alleen voordelen voor gemeenten, maar ook voor automobilisten: die kunnen overal met hetzelfde systeem terecht - bijvoorbeeld een parkeerapp of een app voor GPK-houders.”

Landelijke standaards

Parkeerapps zijn een mooi voorbeeld van een landelijke standaard. “Er zijn zo’n zeventien parkeerapps en die werken allemaal in alle gemeenten van het land. Dat is mogelijk omdat vrijwel alle gemeenten met betaald parkeren bij ons zijn aangesloten en wij namens die gemeenten afspraken met alle providers maken.”

Pilot deelauto’s

Het afgelopen jaar draaide SHPV een pilot in een paar gemeenten met een paar aanbieders van deelauto’s. “De uitdaging is dat de samenstelling van de groep deelauto’s van een aanbieder in een gemeente nogal eens wisselt. Dat komt bijvoorbeeld omdat een auto naar de garage moet of na een reis in een andere stad staat. Tegelijkertijd gebeurt de gemeentelijke handhaving en vergunningverlening via kentekens. Die situatie leidt ertoe dat aanbieders steeds nieuwe kentekens moeten doorgeven aan gemeenten, die dat steeds moeten invoeren. Wij werken nu aan een standaard waarbij deelauto-aanbieders de kentekens doorgeven aan het Nationaal Parkeer Register (NPR) evenals aan de gemeente waarin de auto’s staan. Gemeenten hebben daardoor inzicht in het gebruik en deelauto-aanbieders hoeven alleen door te geven dat de auto in een andere gemeente staat. Als SHPV zijn we bezig om de benodigde software bij het NPR in te bouwen. In 2025 willen we de pilot verder uitbouwen. Daarbij helpt het dat betaald parkeren ook al op een vergelijkbare manier bij het NPR is ondergebracht.”

GPK-kaart - ParkerenPlus

Bij de gehandicaptenparkeerkaart is de uitdaging anders. Veel gemeenten willen kaarthouders extra parkeermogelijkheden bieden, maar dat wel digitaal kunnen inregelen. “De uitgifte daarvan is gekoppeld aan het burgerservicenummer van de eigenaar van de kaart. Dat is privacygevoelige informatie. Gemeenten willen enerzijds misbruik tegengaan vanwege de fraudegevoeligheid en anderzijds ook kaartgebruikers uit andere gemeenten kunnen ontvangen. In verband met dat gemeente-overstijgend karakter is het belangrijk dat gemeenten samenwerken en vanuit één systeem dezelfde spelregels hanteren. Hiervoor werkt SHPV met diverse gemeenten aan een oplossing en app onder de naam ParkerenPlus.” 

Centrale loketten

Van den Berg ziet dat er de laatste jaren vanuit de gemeenten steeds meer behoefte is aan centrale loketten. “Dat geldt voor de gehandicaptenparkeerkaart, maar hetzelfde gaat de komende jaren naar verwachting ook gelden voor zero-emissiezones. Bij zo’n centraal loket kun je landelijk je vraag stellen over de gehandicaptenparkeerkaart of je ontheffing voor zero-emissiegebieden indienen.” Van den Berg benadrukt nog eens dat de SHPV een regieorganisatie is. “We doen dus inhoudelijk niets zelf. We gaan ook niet zelf zo’n loket bemensen, maar treden op als opdrachtgever namens gemeenten. In die rol gaan we kijken bij welke organisatie we zo’n centraal loket het beste kunnen onderbrengen en stellen we een programma van eisen vast waaraan zo’n organisatie moet voldoen.”

Betalen voor verblijven

Van den Berg voorziet dat gemeenten in de komende vijf tot tien jaar steeds meer gaan nadenken over betalen voor verblijven in plaats van betalen voor parkeren. “Je betaalt dan niet voor de tijd dat je auto stilstaat, maar voor je verblijfsrecht per uur dat je je in de binnenstad bevindt. Bovendien kan het dan zo zijn dat je alleen de binnenstad in mag als je daar een vergunning voor hebt.” Het betalen voor verblijven komt volgens Van den Berg voort uit de schaarste aan ruimte. “Gemeenten willen gericht sturen om die ruimte te verdelen en willen daarom meerdere knoppen hebben om aan te draaien. Bijvoorbeeld alleen toegang als je betaalt, alleen als je er woont, alleen als je emissievrij bent of alleen om te laden en te lossen. Die rechten kun je per dag laten variëren. Bovendien kun je aan verschillende gebruikersdoelen verschillende prijzen hangen.” 

Progressief parkeren

Van den Berg wijst erop dat de tools die SHPV voor verschillende doeleinden laat ontwikkelen meer zijn dan alleen techniek. “Het afgelopen jaar hebben we bijvoorbeeld een tool laten ontwikkelen voor progressief parkeren, parkeren dat duurder wordt naarmate je langer parkeert. Daar hoort techniek bij, maar je moet het ook juridisch regelen in je parkeerverordening. Daarnaast betekent een tool, bijvoorbeeld de ParkerenPlus app voor gehandicaptenparkeren, ook dat je een afsprakenstelsel moet inregelen met gemeenten.”