'Betrek burgers bij veranderend parkeerbeleid'

Traditionele besluitvorming van door de gemeenteraad vastgesteld beleid werkt steeds minder goed, aldus Van Loon. Legitimiteit en effectiviteit staan onder druk. Dat besef kwam bij Van Loon na het lezen van het boek Tegen de Verkiezingen van David van Reybrouck.
Vooral door de emotie rondom het onderwerp Betaald Parkeren wegen in de gemeenteraad ook politieke belangen mee en is het soms lastig om tot passend beleid te komen. Bovendien is het wantrouwen van burgers ten aanzien van de gemeente groot. Het woord ‘melkkoe’ wordt al snel aan parkeerbeleid gehangen. Zo sta je bij het begin van de discussie al met 1-0 achter.

Problemen ondervangen

Door te werken met review panels, ondervang je veel van die problemen. Review panels zijn burgerpanels die samengesteld zijn op basis van loting. Binnen van tevoren vastgestelde kaders krijgen zij de ruimte om een beslissing te nemen die geldt als collegebesluit. Het gaat dus verder dan een advies. In de panels zijn alle belanghebbenden vertegenwoordigd. Ze nemen een besluit op basis van consensus. Het college blijft verantwoordelijk; burgers kunnen dus niet rechtstreeks persoonlijk worden aangesproken op het feit dat ze in het panel zitten.

Tilburg

Van Loon presenteerde een aantal casussen. Zo is met behulp van Review Panels betaald parkeren ingevoerd in de wijk de Noordhoek in Tilburg. In drie sessies bogen burgers zich over het voorstel van de gemeente. Het uiteindelijke besluit sloot beter aan bij de wensen van de bewoners. Door zich goed te laten informeren bleken burgers prima in staat om met elkaar te besluiten over betaald parkeren bij hun in de wijk.

De belangrijke lessen: de eerste bijeenkomst is vooral nuttig om stoom af te blazen. Ook werd duidelijk dat de kaders gekoesterd moesten worden, omdat de discussie anders dreigt te verzanden. Dankzij het review panel kon de gemeente zonder noemenswaardige weerstand in een groot gebied (meer dan 3.000 adressen) betaald parkeren invoeren.

Deventer

Ook in Deventer speelde er een discussie rondom betaald parkeren. De vergunninghoudersgebieden (E9) in het centrum werden gefiscaliseerd. Meteen ook een goede aanleiding om afscheid te nemen van uitzonderingen uit het verleden. Het gebied bleek te groot voor één panel, dus werd er gewerkt met vijf deelpanels en een overkoepelend panel. Ook hier kwamen burgers en binnenstad ondernemers tot een duidelijk advies op basis van consensus.

In Deventer bleek ook dat het soms goed is om te accepteren dat er besluiten worden genomen uit eigenbelang. Een bijna perfecte oplossing met unaniem draagvlak is van meer waarde dan de ideale oplossing met minder draagvlak.

Gorinchem

De deelnemers aan de mini-masterclass mochten vervolgens zelf aan de slag voor de case Gorinchem. Welke vraagstelling en welke kaders zouden de ambtenaren de review panels moeten meegeven? En voor hoeveel review panels zou je dan kiezen? Het was met name het stellen van kaders waarbij de meeste tijd bij de deelnemers ging zitten. Het bleek behoorlijk wat denkwerk te vergen om dat goed te definiëren.

Een andere manier van denken? Wellicht. Maar het is zeker de moeite waard, aldus Van Loon. “Ik heb nog nooit het gevoel gehad dat er zo goed naar mij geluisterd wordt”, was een van de reacties van een lid van een review panel in Deventer, hield Van Loon de deelnemers aan de mini masterclass voor. Wel is het adagium ‘advies = besluit’ soms wel wat lastig voor ambtenaren, maar dat is met de juiste kaders altijd oplosbaar leert de ervaring.