Duurzame parkeerplaats bij Fort Vechten

Omdat Fort Vechten in de toekomst een nationaal bezoekerscentrum krijgt, is een nieuwe parkeerplaats noodzakelijk. Provincie Utrecht heeft dit aangegrepen om in een unieke samenwerking een  duurzame parkeerplaats te realiseren.

Bouwketen betrekken

In het project wordt onder meer het nieuwe product ViaVerde geïntroduceerd, een groen en innovatief alternatief voor traditionele beton- en asfaltverhardingen. De provincie Utrecht is zich ervan bewust dat voor het bereiken van duurzaamheid in een project de bouwketen erbij betrokken moet worden. De provincie heeft een samenwerkingsverband opgericht met een aantal externe partners: IntroVation als ontwikkelaar van duurzame producten, ORCEM en Van Nieuwpoort als toeleverancier van grondstoffen en inbreng van kennis voor het kunnen toepassen van ViaVerde en BAM Wegen als aannemer en partner voor het toepassen van het product. Het landschappelijk ontwerp is gemaakt door Parklaan Landschapsarchitecten. Marcel Eekhout, landschapsarchitect, en Paul de Kort, beeldend kunstenaar, waren lid van het ontwerpteam.

Parkeerplaats Fort Vechten

Fort Vechten gaat het bezoekerscentrum van de Nieuwe Hollandse Waterlinie huisvesten. Voor de toenemende bezoekersaantallen is het noodzakelijk dat een parkeerplaats wordt aangelegd voor circa 250 auto’s, en 2 touringbussen. Dit is nodig om de verwachte bezoekersstroom van het liniecentrum te faciliteren. De verwachting is dat de jaarlijkse bezoekersaantallen toenemen van  50.000 tot 100.000. De huidige parkeergelegenheid bestaat uit een weiland, alleen bereikbaar via de smalle Marsdijk.

'Cradle to cradle' pilot

De belangrijkste opgave was de vormgeving van een parkeerplaats voor 250 auto's en een logisch routing naar fort Vechten. De opdracht was een pilot ten aanzien van 'cradle to cradle'. Parklaan Landschapsarchitecten heeft in samenwerking met BAM wegen en andere ketenpartners een inrichtingsplan opgesteld waarbij zowel het landschapsontwerp als het materiaalgebruik zoveel mogelijk voldoet aan het cradle to cradle principe.

Fort Vechten wordt gerestaureerd en omgevormd naar het Nationaal Centrum Nieuwe Hollandse Waterlinie. De nieuwe entree ligt aan de zuidzijde van het fort van langs de Achterdijk in Bunnik. In de verkennende fase van het project zijn drie modellen ontwikkeld voor de vormgeving van de parkeerplaats en het entreepad naar de nieuwe entreebrug. Het model militaire orde werd gekozen.

Definitief ontwerp

Het model is uitgewerkt in een definitief ontwerp. Het centrale thema bij het ontwerp was het verborgen militair landschap van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De militaire landschappen van de waterlinie zijn vrijwel onzichtbaar. Forten lijken op afstand bosjes, inundatievelden zijn gewone weilanden met koeien en gedekte wegen zijn eigenlijk gewone beplante wegen. Elementen waaraan we de militaire landschappen herkennen zijn elementen als de bunkers en kazematten, draketanden en tetraeders.

Archeologie

Bij de aanleg van de parkeerplaatsen en de ontsluiting van Fort Vechten wordt rekening gehouden met de archeologie (het romeinse fort Fectio), de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), de leefbaar- en duurzaamheid. Begin februari is gestart met de aanleg van de parkeerplaats en de oplevering vindt eind mei plaats.

Pilotproject

De aanleg van de parkeerplaatsen maakt deel uit van een pilotproject van de provincie Utrecht om de ontwikkeling van duurzame materialen in de wegenbouw te stimuleren. Er wordt gestreefd naar duurzaam  materiaalgebruik door CO2-reductie en toepassing van secundaire grondstoffen. Verder wordt door de wijze van inrichting van de parkeerplaats de overlast voor de omgeving zoveel mogelijk beperkt door aandacht te besteden aan de landschappelijke inpassing en de toegang te situeren in het verlengde van de parallelweg.

Duurzaam beton

Het ketenpartnerproject heeft geleid tot de ontwikkeling van een duurzaam beton waarin een groot deel van het Portlandcement vervangen wordt door secundaire materialen zoals hoogovenslak en bruinkoolvliegas. Dit heeft als voordeel dat door de toepassing van ViaVerde circa 75% CO2-uitstoot wordt gereduceerd. Daarnaast worden specifiek geselecteerde bruinkoolvliegassen hoogwaardig hergebruikt in beton.  De provincie Utrecht ziet het nieuwe beton als een kansrijke verharding voor voet- en fietspaden en wellicht in de toekomst ook voor provinciale wegen.