Ik parkeer in: Haarlemmermeer

Derk Reneman is sinds 2014 wethouder van Haarlemmermeer met in zijn portefeuille Financiën, Verkeer en vervoer, Cultuurbeleid, Vastgoed, Grondzaken, Vergunningen, Subsidiebeleid en Deregulering. Als projecten heeft hij ondermeer de omlegging van de A9 en de Gebiedsontwikkeling Badhoevedorp. Verder is hij lid van het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam, een samenwerkingsverband van vijftien gemeenten, met in zijn portefeuille verkeer en is hij lid van het Platform Bereikbaarheid Metroolpoolregio Amsterdam. Zelf woont hij in de een na grootste kern van Haarlemmermeer, Nieuw-Vennep.

Bijzondere gemeente

Haarlemmermeer is een bijzondere gemeente, vertelt Reneman, omdat het in alle lijstjes op het gebied van woonplezier en woongenot maar ook op het gebied van werken, economische kracht en voorzieningenniveau hoog scoort: “Het Bruto Locaal Product van Haarlemmermeer is 2,5 maal zo hoog als dat van de provincie Flevoland en we hebben meer arbeidsplaatsen dan inwoners. Verder rijden er tweemaal zoveel auto’s door de gemeente als van Almere naar Amsterdam. Dat alles leidt ertoe dat Haarlemmermeer een drukke en dynamische gemeente is met een enorme economische energie.” De gemeente telt 145.000 inwoners, verdeeld over 27 kernen, waarvan Hoofddorp met 75.000 en Nieuw-Vennep met 35.000 de voornaamste zijn.

Hoofddorp is de afgelopen jaren enorm gegroeid op het gebied van voorzieningen, horeca, uitgaansmogelijkheden en winkels. “Dat alles leidt tot veel verkeer en vervoer en maakt dat Haarlemmermeer een echte autogemeente is, waar mensen gewend zijn om zich binnen de gemeente met de auto te verplaatsen. Illustratief daarvoor is dat bij een inwonersonderzoek zo’n zes jaar geleden 93 procent aangaf nooit met het OV te gaan. En dat terwijl we hier prima OV hebben dat ook hoog wordt gewaardeerd.”

Geen eigen parkeerstrategie

Dat alles betekent, aldus Reneman, dat Haarlemmermeer de auto in haar parkeerbeleid altijd zal moeten accommoderen. Opvallend daarbij was dat Haarlemmermeer tot begin 2017 nooit een eigen parkeerstrategie had. “We voerden bij winkelcentra betaald parkeren in, omdat dat er volgens ons bij hoorde. En voerden een blauwe zone in in de ring eromheen. Er was kortom geen heldere kaderstelling.” Het leidde ertoe dat er voor de parkeernota van begin dit jaar betaald parkeren was in Hoofddorp en Nieuw-Vennep en bij het winkelcentrum in Badhoevedorp en dat er bij het winkelcentrum in Zwanenburg een blauwe zone was.

Daarbij was het prijsniveau altijd erg laag. “Een bewuste keuze, want van links tot rechts realiseerde de politiek zich dat zo’n laag tarief een unique selling point van Hoofddorp was.” Momenteel zijn er in het centrum van Hoofddorp zo’n 3200 parkeerplaatsen. Het centrum telt vijf parkeergarages (Centrum, De Vier Meren, Polderplein, Primark en Willigenlaan), een tijdelijke parkeergarage, drie P+R terreinen (Hoofddorp, Hoofddorp Station en Hoofddorp Spaarnepoort), twee normale parkeerterreinen en straatparkeren.

Achterstallig onderhoud

De voornaamste aanleiding om tot een parkeernota te komen was niet zozeer actuele problematiek – “de parkeercapaciteit is al jaren toereikend” – alswel de diepe wens van de politiek om het eens een keer apart over parkeren te hebben. “In het Deltaplan Bereikbaarheid uit 2012 werd het wel benoemd, maar stond het in feite ‘verborgen’ in de nota.” Uiteindelijk werd de nota ‘Bestemming bereikt: uitgangspunten strategisch parkeerbeleid Haarlemmermeer’ op 31 januari 2017 door de raad vastgesteld. Reneman is tevreden dat het zover is gekomen: “Het opstellen van een aparte parkeernota dwingt je om goed na te denken over wat er in je gemeente op parkeergebied speelt. En om niet meer alleen in te spelen op vragen van bewoners. In feite kun je het zien als achterstallig onderhoud.”

Een van de conclusies van de nota was, dat in Hoofddorp minimaal het aantal van 3200 parkeerplaatsen moest worden gehandhaafd om de parkeerders te accommoderen en dat de gemeente daarnaast de ruimte moest hebben om indien nodig dit aantal in de toekomst uit te breiden tot 5000 plaatsen. “We willen overigens wel flexibel daarmee omgaan. Ze toevoegen, maar indien nodig ook weer onttrekken aan het parkeeraanbod.” In de omliggende wijken wordt gekeken naar de beste oplossing: “We proberen eerst een blauwe zone; als dat niet werkt, voeren we betaald parkeren in en als laatste oplossing komen we met een vergunningensysteem.”

Bij de winkelcentra in de andere kernen was de situatie anders. Die stonden zwaar onder druk. “Als je daar betaald parkeren handhaaft is het een ergernis. Maar het is bovendien niet nodig voor de parkeerregulering. Daarom hebben we betaald parkeren in Nieuw-Vennep en Badhoevedorp afgeschaft. Alleen bij de P+R Nieuw-Vennep, die vooral wordt gebruikt door forensen, is nog betaald parkeren met een klimtarief om langparkeren onaantrekkelijk te maken.”

Andersoortige tarieven

De winkeliers in Hoofddorp hadden er volgens Reneman geen problemen mee dat betaald parkeren in Nieuw-Vennep en Badhoevedorp werd afgeschaft. “Ze wilden wel graag in Hoofddorp andersoortige tarieven. Dus tarieven voor mensen die lang blijven maar ook op andere plekken tarieven die ervoor zorgen dat een gebied een hoge omloopsnelheid heeft en dat mensen dus ontmoedigd worden om er te lang te staan. We zijn nu bezig om met ondernemers op enkele plekken Shop & Go-plekken voor runshoppers met speciale 10 minuten-tarieven te realiseren en overleggen over wat daarvoor een goed klimtarief zou kunnen zijn.”

Een andere wens van de winkeliers in Hoofddorp was een betere regulering, zodat parkeerplekken werden gebruikt door klanten in plaats van door bewoners die hun auto er langdurig stalden. “Ook dat hopen we met tariefdifferentiatie op te lossen.” Om de effecten van het nieuwe beleid te meten gaat de gemeente per gebied parkeeronderzoeken doen.

Hoewel Haarlemmermeer een echte autogemeente is, is er ook een fietsparkeerbeleid. In 2016 is het aantal fietsparkeerplekken op station Hoofddorp verdrievoudigd tot 1120 klemmen. Bovendien is toen ook al aangekondigd dat er in 2020 een verdere uitbreiding zal plaatsvinden. “Dat is onvermijdelijk, want we kunnen niet opbouwen tegen het aantal fietsers dat afkomt op de OV-knooppunten.” Om dezelfde reden zijn bij station Nieuw-Vennep  992 klemmen en 104 kluizen voor abonnementhouders gerealiseerd en is het aantal ‘nietjes’ in de binnenstad van Hoofddorp fors uitgebreid. Daarnaast is er vanuit de raad de wens om een bewaakte fietsenstalling te realiseren.

Blog

Naar aanleiding van het aannemen van de parkeernota schreef Reneman op 31 januari de blog ‘Alleen doen wat nodig is’. Het is hem goed bevallen: “Je kunt je beleid goed uitleggen en de tekst eraan wijden die nodig is. En dat helpt richting de mensen die echt geïnteresseerd zijn in het publieke debat. Of het in bredere zin ook meer draagvlak oplevert, durf ik niet te zeggen.” Over het gevolgde participatietraject heeft hij gemengde gevoelens. “Aan de ene kant leidt het tot veel weerstand en tot een ‘eucharistieviering van emoties’, waarbij ieder zijn zegje kan doen. Aan de andere kant leidt het samen op pad gaan soms ook tot goede  ideeën en betere oplossingen: de Shop & Go-plekken zijn bijvoorbeeld niet een idee van mij maar van de winkeliers.”

Ondertussen staat de volgende uitdaging al voor de deur: in verband met ontwikkelingen in de omgeving van het Raadhuisplein – onder andere de bouw van een nieuw raadhuis – verdwijnen 1182 plaatsen. Het college heeft al aangegeven deze plekken elders te willen realiseren met twee garages, waaronder een onder het raadhuis met 450 plekken. Dat betekent echter niet dat de parkeertarieven omhoog gaan. Reneman: “Die kosten zullen we met zijn allen moeten opbrengen en dat kunnen we ons ook permitteren want we zijn een rijke gemeente.”

Dit artikel komt uit Parkeer24 #3. Auteur: Peter Bekkering.