Aandacht voor mentale toegankelijkheid

Het ov-systeem is goed geregeld in Nederland. Maar er is een groeiende groep ouderen die minder actief meedoet in de maatschappij dan ze zouden kunnen. “En dat is doodzonde”, aldus Krusemeijer. Bij mentale toegankelijkheid draait het volgens hem dan ook om: “Voelen – in dit geval – senioren zich bekwaam en capabel om met het ov te reizen?” De laatste jaren is het er niet makkelijker op geworden: digitalisering, loketten zijn verdwenen, de toegangsmanier is verschoven, een beperktere informatievoorziening… ”Een grote groep ouderen kan goed overweg met een smartphone of computer. Maar de andere groep, die vindt dat lastig of is daarin afhankelijk van anderen”, gaat hij verder. Mensen hebben de intrinsieke motivatie wel, maar hebben meer zelfvertrouwen nodig. “Met interventies haal je een stukje koudwatervrees weg. Dat heeft een groot effect.”

Op sleeptouw

De reizigers op leeftijd die vaker met het ov reizen, kunnen volgens Krusemeijer heel goed de ouderen op sleeptouw nemen die dat niet doen. “Dan heb je een dubbeleffect. De ervaren oudere krijgt een stukje erkenning en kan zijn kennis en ervaring benutten, en het helpt heel goed om leeftijdgenoten te overtuigen om het ook eens te proberen. Dat is heel belangrijk.” 

De ‘OpStapDagen’ zijn nog een voorbeeld. “Daarbij nemen we mensen letterlijk mee in het ov. Ze krijgen een stukje uitleg, een stukje training en we proberen hen te overtuigen dat ze het kunnen”, vertelt Krusemeijer. Dat blijkt effectief: na een aantal weken blijkt zo'n 4 op de 10 mensen daarna zelf op pad te gaan met het openbaar vervoer. De interventies voegen zo een stukje waarde toe, waar mensen dankbaar voor zijn.

Samenwerking

Volgens Krusemeijer gaan heel veel mensen nooit met de trein als ze nog werkende zijn. “Maar op het moment dat ze ouder zijn, of met pensioen, dan hebben ze eigenlijk geen idee hoe dat moet.” Een andere ontwikkeling die wellicht mee gaat spelen, is autonoom vervoer. “Een bus zonder chauffeur ... Wat doet dat met het vertrouwen?” Hij vindt het goed dat hierover nagedacht wordt. “Het zou mooi zijn als concessieverleners en vervoerders samen aandacht 
blijven hebben voor mentale toegankelijkheid”, besluit hij.