Parkeren in de binnenstad

Parkeren als middel

Mensen komen niet alleen naar de binnenstad om daar te parkeren, ze komen om er wat te doen. Parkeren is geen einddoel maar een middel. Mesker: “Parkeren moet goed gefaciliteerd zijn maar dat kan niet altijd voor de deur van de winkel”. De binnenstad moet aantrekkelijk zijn voor het publiek. Vaak komt dan gelijk ook het klassieke probleem naar voren: een aantrekkelijke binnenstad trekt veel publiek, en dan gaat ruimte om te parkeren concurreren met het aantrekkelijk houden van de ruimte voor winkelend publiek. “Maar de mensen die graag met de auto komen, moeten in elk geval wel in de buurt kunnen parkeren. En als ruimte op straat schaars is, wordt dat dus een parkeergarage. Het succes van de binnenstad kan, als je niet oplet, een valkuil worden. Als veel mensen op de mooie binnenstad afkomen zodat de parkeerdruk te hoog wordt, loopt de aantrekkelijkheid terug en als het antwoord alleen is parkeerplaatsen verminderen dan loopt de bereikbaarheid terug. Zijn er te weinig parkeerplaatsen, dan is er veel zoekverkeer. Dan neemt de aantrekkelijkheid weer af.”

Mopperende ondernemers

Als het parkeerbeleid wordt aangepast in een stad, mopperen de ondernemers regelmatig. Zo werd onlangs in kranten het beleid in Arnhem gehekeld. Kortweg komt het er op neer dat de ondernemers hun omzet menen te zien dalen omdat de gemeente steeds meer parkeerplaatsen laat ‘verdwijnen’ en de tarieven in hun ogen te hoog zijn. Als dat waar is, zit het fout. Maar er kunnen natuurlijk andere factoren spelen. Want ook het toenemend aantal aankopen via internet, de krappere portemonnee en de eventuele leegstand in het winkelgebied –wat de aantrekkelijkheid zeker niet vergroot- kunnen hieraan debet zijn.
Mesker benadrukt dat je steeds naar het geheel moet kijken. “De totale openbare ruimte moet aantrekkelijk zijn. Er moet balans zijn; ook de parkeermogelijkheden en de tarieven moeten daarin worden meegenomen. De maatstaf voor goed beleid is of het lukt om meer mensen naar je binnenstad te krijgen. En als er veel parkeerplaatsen leeg blijven is de vraag of de tarieven niet te hoog zijn.”

De econoom

“Tot mijn verrassing blijven soms parkeerplaatsen in steden en bij stations structureel onderbenut”, vertelt Mesker. Als econoom vindt hij dat een onwenselijke situatie. “Speel met je tarieven en pas het prijsmechanisme toe”, is zijn advies. Voor gemeenten geeft Mesker aan dat het zinvol is de contracten die met diverse exploitanten worden afgesloten, goed te bekijken. “De afspraken in de contracten moeten zo zijn dat de tariefstelling de goede benutting niet in de weg zit, dus zo dat enige flexibiliteit mogelijk blijft. De gemeente én de ondernemers in de binnenstad hebben immers belang bij goede benutting.” Een voorbeeld ter illustratie. “De tarieven kunnen op de drukste dagen hoger zijn dan op een doordeweekse dag.” Doel van deze flexibele tarifering is betere bezetting en het verkrijgen van spreiding in de parkeerdruk. Deze verschillende tarieven moeten dan wel goed gecommuniceerd worden naar de klant. “Het kan niet zo zijn dat men op basis van bezettingsgraad, de tarieven spontaan aanpast. Het prijsmechanisme werkt alleen goed als de klant vantevoren weet waar hij aan toe is.” De exploitanten en gemeenten zouden op hun website de verschillende tarieven kunnen communiceren. “Het kan daarmee zelfs een prima city-marketing instrument zijn”, vertelt Mesker.

Zakelijk kijken

Al met al geeft Mesker aan dat we vooral zakelijk naar het totale plaatje moeten kijken. Het goed kunnen parkeren is een belangrijk onderdeel van de aantrekkelijkheid van de binnenstad en het autoluw maken van de stad kan een kwaliteitsimpuls geven aan de openbare ruimte. De prijs die voor het parkeren gerekend kan worden heeft alles te maken met vraag en aanbod. Maar als goed bereikbare parkeerplaatsen leeg staan is wellicht de vindbaarheid niet goed en ook de prijs kan een rol spelen. Het is zaak om te komen tot die balans waarbij de stad bereikbaar is, de binnenstad attractief en parkeren mogelijk is voor wie dat wil en zo nodig bereid is voor een gebouwde parkeerplaats te betalen.

August Mesker is secretaris Transport en Infrastructuur bij VNO-NCW en MKB-Nederland.

Dit artikel is verschenen in PARKEER24 #3 2011.