TCO checklist: vragen en tips op een rij

Jack Zuidhoek – TRILUX Nieuw Licht:

1.    Vraag altijd naar een (herziend) lichtplan met alle lichttechnische facetten in combinatie met de TCO berekening. Led kan een geheel andere positionering betekenen van de armaturen. Renovatie betekent een andere benadering dan nieuwbouw.
2.    Goede afstemming van de parameters voor de TCO berekening  met de leveranciers is noodzakelijk, zoals bijvoorbeeld het aantal branduren en bedrijfsdagen en de kWh prijs (deze wordt bv vaak ‘te positief’ ingevoerd).
3.    Neem reële bedragen op voor reparatiekosten van de bestaande installatie (bij renovatie), installatiekosten (nieuwbouw) en vervangingskosten (lichtbronnen).
4.    Stem met de leverancier ‘moeilijker te bepalen’ parameters af als stijging van energiekosten en stijging van prijsstelling van lichtbronnen, de rente voet van het bestede kapitaal. Overleg en neem reële waarden.
5.    Vraag naar de mogelijkheden van lichtsturing (dimmen van armaturen) c.q. de  mogelijkheden voor aanwezigheidsdetectie en vraag naar de daarbij behorende besparingsmogelijkheden.
6.    Let op het aantal armaturen welke achter een installatie automaat worden geplaatst, zeker bij renovatie (een op een vervanging). Led applicaties hebben andere inschakelkarakteristieken dan conventionele verlichting.
7.    Vraag altijd naar de garantieduur bij de leverancier, de lichtterugval van de led´s (een zeer belangrijk kwaliteitscriteria) en andere lichttechnische eigenschappen als kleurstabiliteit. Vraag altijd naar referentie projecten.
8.    Neem een gerenommeerd bedrijf in de arm, die kennis en kunde heeft en een goede partner is voor het betreffende project.
9.    Onderzoek de mogelijkheden van lease constructies, steeds meer bedrijven, maar ook leveranciers bieden hiertoe mogelijkheden.

Gijs de Rooij – LEDlease:

1.    Wat zijn je werkelijke huidige branduren, dit is namelijk de belangrijkste ‘driver’ van je huidige kosten voor elektriciteit en vervanging van lampen.
2.    Bepaal het huidige verbruik van de verlichting, inclusief verbruik van de voorschakelapparatuur (VSA). Vooral als er nog een magnetische / conventionele VSA wordt gebruikt loopt dat bij een 58 watt buis op naar 66 tot soms 80 watt per buis.
3.    Wat is de echt gegarandeerde levensduur van de led producten, en niet de geschatte. Schatten kan iedereen, garanderen bijna niemand. De werkelijke levensduur bepaalt je afschrijvingen, en deze is afhankelijk van de kwaliteit van componenten, het gebruik van dimmers, en het ontwerp van de led lamp.
4.    Kijk naar de lumen / watt verhouding. De ene led lamp is de andere niet, er zijn torenhoge verschillen in efficiëntie.  Een TL geeft 45 – 55 bruikbare lumen / watt, een goed led armatuur moet tenminste 84 effectieve lumen / watt of meer geven.
5.    Wat zijn je werkelijke incrementele electriciteitskosten per kWh. Omdat dit kosten zijn moet je niet de gemiddelde kosten, maar alleen de variabele kosten meenemen.
6.    De belangrijkste kosten van verlichting in een parkeergarage zijn elektriciteit, onderhoud en vervangingskosten, in die volgorde. Als dat in de TCO berekening anders is moet je nog eens je aannames nakijken. Bij LED worden afschrijvingen vaak een aanzienlijk deel van de lagere totale kosten.
7.    Vraag daarbij naar documentatie, bijvoorbeeld LM 79 en 80 metingen, VDE, Kema of TüV certificeringen, Dekra, of in ieder geval een meting met behulp van een Goniospectrafotometer.
8.    Als iemand zegt dat hij zijn eigen fabriek in Azië heeft, vraag dan eens waar precies, waarom eigenlijk en hoe zijn kwaliteitsmanager heet. Zelfs vooraanstaande leveranciers hebben in Azië nauwelijks eigen fabrieken, dus als iemand daarover liegt, dan liegt hij waarschijnlijk ook over de prestaties van zijn lampen.