Betaald parkeren: alleen maar zakken vullen?

donderdag 9 juni 2011
timer 4 min
Ewald Dijkstra van Ecorys Transport en Mobiliteit gaat in op de achtergronden van het betaald parkeren. Waarom betalen we voor het parkeren? Is het alleen een middel voor gemeenten om de zakken te vullen of zit er meer achter?
Betaald parkeren: alleen maar zakken vullen?

 

Slechte naam


Bram van Luipen (KpVV) constateert in zijn artikel over de vernieuwingen op ParkeerVak 2011 terecht dat “betaald parkeren een slechte naam draagt”. Voorstellen tot de introductie van betaald parkeren kunnen bijna traditioneel rekenen op flinke tegenstand. Voor de oppositie, of deze nu links of rechts is, is het een uitgelezen onderwerp om zich te profileren als de beschermer van de portemonnee van de burger. Ook onderzoeken als de Nationale Parkeertest dragen niet bij tot het kweken van draagvlak voor betaald parkeren.

Inkomsten


In parkeren gaat veel geld om. Het is een van de weinige vormen van verkeersbeleid waarvoor niet alleen kosten worden gemaakt maar waar ook inkomsten tegenover staan. Feit is dat in de discussie vooral wordt stilgestaan bij de inkomsten uit parkeren en veel minder bij de kosten die gemoeid zijn met het bereikbaar houden van bestemmingen. In locaties als stadscentra waar de ruimte krap is, zijn parkeeroplossingen duur. Een aantal uitzonderingen daargelaten, zijn met de huidige tarieven parkeervoorzieningen vaak niet kostendekkend te exploiteren.

Business case


Ook op straat speelt kostendekkendheid een rol. Veel gemeenten stellen als uitgangspunt dat het parkeren minimaal kostendekkend moet zijn. Dat lukt op straat beter dan voor de garages, maar dan is betaald parkeren meestal noodzakelijk. Voor gemeenten die liever blauwe zones of parkeren alleen voor vergunninghouders invoeren is wat dat betreft de PV-vergoeding een welkome aanvulling op de inkomsten. In ieder geval loont het de moeite om, voorafgaand aan de keuze tussen fiscale maatregelen en niet-fiscale reguleringsmaatregelen, de exploitatie van de verschillende varianten door te rekenen in een business case.


Reguleren


In de discussie wordt vaak voorbij gegaan aan het feit dat de exploitatie van parkeren slechts één van de factoren is op basis waarvan een parkeertarief wordt vastgesteld. Men vergeet vaak dat betaald parkeren wordt toegepast om het parkeren te reguleren. Gemeenten hebben bij de invoering van betaald parkeren niet de bedoeling om (zoals altijd wel iemand naar voren brengt in de inspraak), 'de zakken te vullen'. Er zit een gedachte achter; de gemeente wil vooral de schaarse ruimte zo goed mogelijk verdelen over de gewenste doelgroepen. Het tarief moet leiden tot minder autogebruik en daarmee tot minder vraag naar parkeerplaatsen. Als daarvoor een tarief nodig is dat hoger is dan om de kosten te dekken, dan is dat niet anders. Van 'zakken vullen' is slechts sprake als de gemeente een tarief waarmee de doelstelling van een zo goed mogelijke verdeling van de parkeerruimte niet, of onvoldoende wordt gerealiseerd.

Attractiewaarde


Dat de hoogte van het parkeertarief in verschillende gemeenten uiteenloopt is vanuit die achtergrond niet meer dan logisch. Het parkeertarief wordt sterk bepaald door de attractiewaarde van de bestemming en die vertoont tussen gemeenten (en daarbinnen) grote verschillen. Hoe attractiever de bestemming, des te meer auto's kunnen worden verwacht en hoe hoger het tarief dus zou moeten zijn om te kunnen reguleren.

Pilot


Tijdens de parkeervak hebben KpVV en Ecorys de voorlopige uitkomsten gepresenteerd van een pilot rond een nieuwe benadering voor het bepalen van parkeertarief en noodzakelijke parkeercapaciteit. Deze houdt onder meer rekening met de attractiewaarde van de bestemming. Het op basis van de economische theorie 'objectief' door te rekenen tarief is hoger bij dure winkelstraten en in situaties waarbij alle parkeerplaatsen zijn bezet. Het tarief wordt een maatstaf voor het succes van het gebied, in plaats van een steen des aanstoots! De methodiek pretendeert niet het 'enige echte tarief' te berekenen, maar biedt gemeenten een toetssteen bij het vaststellen van het feitelijke tarief. De gemeenten die mee hebben gedaan aan de pilot vonden het een goede toevoeging in het proces om het tarief vast te stellen.

Meer begrip


De mededeling dat je moet betalen voor iets dat tot voor kort gratis was, zal nooit met gejuich worden onthaald. Anderzijds schort het vaak aan de onderbouwing van de hoogte van parkeertarieven. Wees transparant over de wijze waarop je de hoogte van het tarief bepaalt en de doelen die je daarmee beoogt. Het zal niet leiden tot een goede naam voor betaald parkeren, maar wel tot meer begrip voor de hoogte van het tarief.

Lees ook: Betaald parkeren spekt gemeentekas
 

Terug naar overzicht ParkeerNieuws >>>