Ondergrondse fietsenstalling biedt ruimte aan Leidseplein

In het verleden struikelden bezoekers van het Leidseplein in Amsterdam soms over de fietsen en brommers. Dat is door de ondergrondse fietsenstalling nu verleden tijd. Hier kunnen 2000 fietsen worden gestald, waardoor het plein weer goed is om op te flaneren.

Begin 2018 startte de gemeente de herinrichting van het Kleine-Gartmanplantsoen, dat grenst aan het Leidseplein. Vijf jaar later is dus het af. Het plantsoen loopt nu mooi over in het al eerder vernieuwde Leidseplein, waardoor Amsterdam een autoluw plein met allure rijker is.

Architectenbureau ZJA en Ballast Nedam verwierven de opdracht tot het ontwerpen en bouwen van de fietsenstalling. Nu alle fietsen onder de grond staan, ziet het plein er overzichtelijker uit. Er is meer groen en er zijn zitbanken van totaal zo'n 250 meter. "Onder parkeren, boven flaneren", zo zegt de gemeente Amsterdam over het nieuwe jasje van het plein.

Twee entrees

De fietsenstalling heeft twee entrees; één voor voetgangers en één voor fietsers. De kenmerkende Amsterdamse School stijl van de brug over de Lijnbaansgracht is doorgezet in de wand van de entree van de fietsenstalling. Deze gemetselde wand in warmrode baksteen loopt ondergronds in een rechte lijn door tot de entree op het Leidseplein. De wand verbindt zo niet alleen beide entrees, maar verbindt ook de ondergrondse met de bovengrondse wereld. 

Lichte en ruimtelijke fietsenstalling

In de nieuwe fietsenstalling kunnen 2000 fietsen veilig en droog gestald worden. In het ontwerp is door ZJA veel aandacht besteed aan toetreding van daglicht in de fietsenstalling en verlichting boven de gangpaden. Opvallend zijn de bredere paden en grotere hoogte (3.20 m) van de fietsenstalling. Hierdoor is de fietsenstalling licht en ruimtelijk en de sfeer transparant en prettig, wat bijdraagt aan het gevoel van sociale veiligheid.

Bronzen Hagedissen

Op het plantsoen zijn de veertig hagendissen van het kunstwerk Blaauw Jan van Hans van Houwelingen teruggekeerd die waken over de fietsen in de stalling. De hagedissengroep is een kunstwerk getiteld 'Blaauw Jan', vernoemd naar de 17e-eeuwse herbergier Blaauw Jan Westerhof. De hagedissen worden elk met een 500 kilo zwaar betonblok in de grond vastgezet. Oorspronkelijk werden ze hier in 1994 geplaatst, maar waren de afgelopen jaren tijdens de vernieuwing van het Leidseplein weggehaald.