Placetesting: probeer, doe en leer

Tijdens het Nationaal Congres Parkeren en Mobiliteit komt Rinske Brand, van BRAND The Urban Agency, meer vertellen over placetesting. Een keynote over durven doen, uitproberen en daarvan leren. En zo de stad beter maken, ook op het gebied van mobiliteit.

Door Jan Willem Kerssies 

 Je wil je stad niet alleen leuker, maar ook beter maken. Wat werkt en wat niet? “Ga proberen en kijk wat er gebeurt”, begint Brand te vertellen. “Placetesting is experimenten in de openbare ruimte. Dat kunnen straten zijn, maar het kan ook gaan om een nieuwe invulling van een winkelcentrum. De intentie van placetesting is dat als de proef slaagt je het als de nieuwe standaard gebruikt. Samen met lokale gemeenschappen worden er door placetesting aantrekkelijke plekken ontwikkeld om te verblijven.” Voor placetesting is wel een beetje lef nodig, zo stelt Brand. “Rotterdam is met experimenteren redelijk bedreven. Neem bijvoorbeeld Park(ing)day, waarmee de gemeente in 2016 startte. Willekeurige parkeerplaatsen werden omgetoverd tot groene oase of terrassen. Daarnaast doet de gemeente Rotterdam proeven met het afsluiten van straten voor auto’s. Het is een laagdrempelige manier van experimenteren met een nieuwe inrichting van de openbare ruimte.”

Placesting wordt altijd in samenspraak gedaan met de gebruikers van het gebied en de omwonenden. “Wat je tegenwoordig ziet is dat placetesting aan erosie onderhevig is. Dan wordt er een braakliggend terrein ingericht als moestuintje, maar deze moet dan na een paar jaar weg omdat er woningen gebouwd worden. Je merkt dan ook dat de gebruikers van de moestuin de huizen vooraf al lelijk vinden, omdat het nooit zo mooi wordt als de moestuin. Je doet er als gemeente dan goed aan om samen met de gebruikers een nieuwe locatie te vinden voor de moestuin.”

Stadspark

Brand komt tijdens haar keynote met enkele praktijkvoorbeelden. “Zo is het Grotekerkplein in Rotterdam een aantal jaar geleden omgetoverd tot Pop Up stadspark. Het plein was van oudsher versteend met geen enkele verblijfskwaliteit. Het stadsbestuur had de plek aangewezen als locatie voor een nieuw stadspark voor alle Rotterdammers, maar was  alleen met direct omwonenden aan tafel gegaan. Die hadden hun bedenkingen over het park vanwege mogelijke geluidsoverlast. Wij hebben toen, samen met de gemeente, gedurende een gehele zomer een tijdelijk park ingericht: het Pop Up Stadspark. Op die manier hebben we verschillende functies kunen uittesten en konden we met onze bevindingen naar de gemeente. Zij hebben op basis van die nieuwe input hun ontwerp aangepast.”

Amsterdamse Poort

Een ander voorbeeld waar Brand meer over gaat vertellen is het winkelcentrum Amsterdamse Poort. Toen het winkelcentrum in 1987 in de Bijlmer geopend werd, was het zijn tijd ver vooruit. In de loop der jaren is de Amsterdamse Poort zijn ziel een beetje kwijtgeraakt en de verbinding met de buurt verloren. Reden om het winkelcentrum te transformeren tot veel meer dan alleen een winkelcentrum, vertelt Brand. “Het gebied heeft nu enkel een winkelfunctie en we willen het veranderen in een stadshart waar mensen uit de buurt zich mee identificeren. Vroeger was het een plek om te flaneren, maar nu is het een plek waar niemand een warm gevoel van krijgt. De komende tien jaar moet het winkelcentrum het stadshart voor heel Zuidoost worden. Bij deze ingrijpende verandering betrekken we alle belanghebbenden; van ondernemers, bewoners en bezoekers tot gemeente, maatschappelijke initiatieven en mede-ontwikkelaars. Juist omdat Amsterdamse Poort een plek moet worden van en voor iedereen is de inbreng van lokale ondernemers, bewoners, maatschappelijke organisaties en creatieve geesten van essentieel belang. Sommige initiatieven zullen het uiteindelijk niet halen, maar dat is helemaal niet erg. Je moet vooral durven veranderen en experimenteren met tijdelijke oplossingen die uiteindelijk de standaard kunnen worden. Dat er onderweg initiatieven sneuvelen, hoort juist bij het proces.”

Brand geeft tijdens haar keynote tips om zelf met placetesting aan de slag te gaan. Bekijk hier het programma van het Nationaal Congres Parkeren en Mobiliteit en meld je aan.