Informatie Elektromobiliteit in Europa: hoe vergaat het de elektrische auto

De term ‘early adopter’ wordt bijna religieus geuit gedurende de actuele technologische doorbraken. Voor sommigen zijn de woorden alleen al voldoende om huiveringwekkende beelden op te roepen van slapeloze fanatici bij de Apple Store voor de deur. De rol van een early adopter wordt echter serieus zodra we de mondiale arena betreden, waar transport verantwoordelijk is voor 24% van de directe CO2-uitstoot door het verbranden van brandstof, en voertuigen verantwoordelijk zijn voor bijna 75% van deze uitstoot. Ook duurzame technologie heeft pleitbezorgers nodig, en de overstap naar elektrische auto's moet nu gebeuren. Early adopters kunnen degenen zijn die de verandering leiden en de weg banen voor de besluiteloze, maar zullen stijgende temperaturen alleen voldoende zijn om hen ervan te overtuigen een elektrische auto te kopen?

Door Richard de Jong, Oponeo

“Range anxiety”: als je niet weet waar je de auto moet opladen

Nadat elektrische voertuigen wijdverspreid waren, begonnen eigenaren last te krijgen van “Range anxiety” -ofwel lege accu angst. Vanwege het beperkte aantal oplaadpunten voor elektrische auto's en de tijd die nodig was om de EV-batterij tot 100% op te laden, moesten bestuurders in de gaten houden of ze op hun bestemming konden komen en vervolgens een oplader vinden om terug te kunnen komen. Eigenaren van elektrische voertuigen zeiden vaak dat een lege accu onderweg een van hun grootste angsten was.

Dit verminderde uiteraard het plezier van het rijden in een volledig elektrische auto aanzienlijk. De oplossing kan komen van het “internet of things”. Het is gemakkelijk om elektrische voertuigen te ontwerpen die de huidige actieradius kunnen inschatten en de bestuurder naar een dichtbij en beschikbaar snellaadstation kunnen leiden. Efficiëntere batterijen en een groter netwerk van oplaadpunten, evenals het opladen van elektrische auto's op niveau 2 thuis is een andere manier om dit probleem op te lossen.

De gemiddelde Europeaan kan makkelijk last krijgen van ‘lege accu angst’ als je de heatmap bekijkt. Zo hebben Noorwegen, IJsland en Zweden de meeste elektrische voertuigen op de wegen binnen Europa, echter komen zij niet in de buurt van de top 3 met meeste openbare laadpalen. Zo staat de nummer 1 in marktaandeel van elektrische voertuigen, Noorwegen, op een slordige 5de plek met 11,500 openbare laadpalen. Om over de nummer 2 IJsland maar niet te spreken met slechts 40 openbare laadpalen. Zweden is de nummer 3 die wat betreft laadpalen op de 7de plek staat. De lege accu angst zit dus niet alleen maar tussen de oren.

In Nederland zou men hier het minst last van moeten hebben. Nederland is namelijk koploper met het oplaadnetwerk voor elektrische auto’s. Het laadnetwerk in Nederland is een van grootste in Europa en groeit nog steeds. In 2018 hadden we nog zo'n 37.000 openbare oplaadpunten in Nederland en in 2020 jaar passeerde de teller de 50.000. Hiermee bezit Nederland maar liefst 25,4% van alle openbare laadpunten van de EU, duizend keer meer dan het land met de minste infrastructuur (Cyprus, met 38 oplaadpunten). Onze zuiderburen doen het ook niet slecht: zij bestrijken de 6de plek met 7,400 laadstations terwijl het marktaandeel van elektrische auto’s nog erg klein is.

Soorten oplaadpunten voor elektrische auto's

Als je elektrische auto stroom nodig heeft, moet je hem met een speciale kabel op een laadstation aansluiten. Hoe lang het duurt om een elektrische auto op te laden, hangt af van het niveau van het gebruikte laadstation. Er zijn momenteel drie hoofdtypen laadstations.

• Niveau 1: Het normale stopcontact thuis. Ze zijn overal verkrijgbaar, maar het kost veel tijd, ongeveer 6-8 uur, voordat de batterij weer vol is. Deze optie is ideaal voor degenen die hun EV 's nachts aangesloten kunnen laten op auto-oplaadpunten in hun garage en om groene stroom te laden.
• Niveau 2. Deze kunnen we vinden op commerciële oplaadstations, zoals FastNed langs de snelweg. Ze laadden het voertuig veel sneller op dan een lader van niveau 1: binnen 3 tot 4 uur. Dit soort oplaadpunten voor elektrische auto's is ook beschikbaar thuis, maar vereist een dure installatie die speciaal aangelegd moet worden.
• Niveau 3 / DC-snellader. Deze laadstations voor elektrische voertuigen gebruiken gelijkstroom (DC) om uw auto in minder dan een uur op te laden. Ze zijn duur, vereisen gespecialiseerde apparatuur om te functioneren en het is onwaarschijnlijk dat we deze binnenkort in privéwoningen zullen zien. Ook kunnen niet alle EV-accu's op die manier worden opgeladen.

De soorten elektrische auto's

BEV (Battery Electric Vehicles): De volledig elektrische auto. Dit zijn volledig elektrische auto's die rijden op chemische energie die is opgeslagen in oplaadbare batterijen. In plaats van de traditionele verbrandingsmotor te gebruiken, vertrouwen deze voertuigen op een elektromotor als enige aandrijving.

FCEV (Fuel Cell Electric vehicles): De auto op waterstof. Deze elektrische voertuigen gebruiken een brandstofcel om elektriciteit op te wekken uit zuurstof en waterstof. De brandstofcel fungeert als een energieomvormer om de chemische elementen om te zetten in elektriciteit om de elektromotor van stroom te voorzien.

HEV (Hybrid Electric Vehicles): Hybrides. De hybride elektrische voertuigen combineren de traditionele verbrandingsmotor met een elektrische aandrijving. De kinetische energie die door het voertuig wordt gegenereerd, wordt omgezet in elektriciteit en opgeslagen in een batterij of supercondensator om vervolgens de elektromotor van stroom te voorzien.

PHEV (Plug-in Hybrid electric vehicles): Plug-in hybride elektrische voertuigen. Dit zijn oplaadbare hybriden. Daar waar een hybride vanwege de beperkte omvang van de batterij geen lange afstanden alleen op elektriciteit kan afleggen, kan een plug-in hybride worden opgeladen via een externe bron om het brandstofverbruik te verbeteren.

EREV (Extended Range Electric Vehicles): Elektrische auto met range extender. Dit verwijst naar elektrische voertuigen die hun bereik vergroten door middel van een op brandstof gebaseerde aanvullende aandrijving. Deze motor drijft een elektrische generator aan die de batterij in de auto oplaadt.

In Nederland is vooral de volledig elektrische auto populair. Tot en met het derde kwartaal van 2020 hebben 4.419 particulieren een nieuwe elektrische auto aangeschaft: dat is 18,3 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Het aantal kentekenregistraties door particulieren van elektrische auto’s steeg in de maande juli, augustus en september met maar liefst 79%.

Subsidies voor elektrisch rijden: de oplossing met een flink prijskaartje

Noorwegen is hét leidende voorbeeld voor milieubewustzijn. Er zijn tal van subsidies om elektrisch rijden te stimuleren - inclusief een belastingaftrek van meer dan €10.000, afhankelijk van de CO2-uitstoot - en de juiste infrastructuur, nodig om hun vernieuwende beleid te ondersteunen, is aanwezig. Maar wist je dat Noorwegen niet het enige paradijs in het noorden is voor elektrische voertuigen?

Ook IJsland heeft de elektrische auto omarmd. Net als in Noorwegen komt bijna alle energie van het eiland uit hernieuwbare bronnen. Bovendien liggen de meeste binnen het bereik van een elektrische batterij. In feite rijden IJslandse chauffeurs gemiddeld slechts 38 km per dag. Combineer dat met de goedkope (20% lager dan in Europa) en C02- vrije elektriciteit van het land en plotsklaps lijkt het bezitten van een elektrische auto de logische keuze.

Ook in Nederland zijn er tal van subsidies. Zo is er een vrijstelling van de aanschafbelasting, de zogenaamde BPM, voor elektrische auto’s en ze zijn ook vrijgesteld van de motorrijtuigenbelasting (MRB- wegenbelasting), en sinds 1 juli kun je €4.000 subsidie aanvragen voor de aankoop van een elektrische auto met een aanschafprijs van ten hoogste €45.000.

Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich Roemenië. De Oost-Europese natie heeft één van de meest genereuze aankoopregelingen ter wereld - tot wel €10.000 voor een elektrische auto – maar met een aantekening. De subsidieput is te snel leeg en omdat het land bij lange na niet in de buurt komt van het doel van 20.000 oplaadpunten in 2020, blijft men met de infrastructuur kwakkelen. Het marktaandeel voor elektrische auto's in Roemenië bedraagt 1,2% van het totale aantal registraties vanaf de eerste helft van dit jaar, vergeleken met 43,5% in IJsland.

Oost-Europa staat niet alleen in zijn strijd om elektrische auto's op de weg te krijgen. Ondanks de aanzienlijke aankoopsubsidie van maximaal € 6.000 -naast vele andere subsidies- verkiezen de meeste Italianen nog steeds de verbrandingsmotor. Om haar burgers aan te moedigen een elektrische auto te kopen en aan milieuverplichtingen te voldoen, is de Italiaanse regering van plan de subsidie te verhogen tot €10.000. Kan geldelijk gewin op korte termijn het land de elektromotor laten omhelzen?

De weg voorwaarts

Hoewel de uitbraak van een pandemie ongetwijfeld invloed heeft gehad op de ontwikkeling van elektrische voertuigen, lijkt de trend nog steeds stijgende te zijn. Het stimuleren van infrastructuur met diverse belastingvoordelen en laadstations blijkt de meest aantrekkelijke factor te zijn voor potentiële en huidige eigenaren van elektrische voertuigen.

Het blijkt dat chauffeurs vooruit kijken als ze een elektrische auto overwegen en zich niet zozeer door een subsidie laten overhalen. Zonder de infrastructuur die het gebruik van elektrische auto’s vergemakkelijken, zouden nieuwe bestuurders al snel veel problemen ondervinden. Dus je kunt het beste eerst de infrastructuur op de rails krijgen, en dan mensen aansporen om een elektrische auto aan te schaffen. Als het bedje gespreid is... dan gaat de rest vanzelf!