Inzicht in conflictsituaties

“Door middel van slimme analyse van videobeelden en het toepassen van kunstmatige intelligentie kunnen we precies zien wat de baan van een voertuig is en waar zich conflicten kunnen voordoen”, vertelt Rik van der Graaf, adviseur en business developer bij adviesbureau Mobycon over de inzet van MicroTraffic verkeersanalyse. “We maken in Nederland de beelden en geven die door aan het Canadese MicroTraffic, die de resultaten aan ons teruglevert.”

Dit artikel verscheen in MobiliteitsPlatform 2/2021: Handhaving en Veiligheid.

“MicroTraffic is een Canadees bedrijf, gespecialiseerd in het analyseren van conflictsituaties. Wij maken met onze camera’s de beelden van kruispunten. Slimme software analyseert het traject van de verschillende modaliteiten, analyseert de situatie en brengt in beeld hoeveel bijna-conflicten er zijn.”, aldus Van der Graaf. “MicroTraffic is overal inzetbaar. We zien dat vooral gemeenten behoefte hebben aan analyse van conflictsituaties, om zo risicogestuurd en gericht te werk te kunnen gaan. Vaak zie je dat de gemeente een bepaalde straat of een bepaalde situatie wil aanpakken, omdat er relatief veel ongevallen plaatsvinden. Dan worden er wel aanpassingen gedaan, maar niet altijd gebaseerd op wat er nu echt aan de hand is of waar de modaliteiten met elkaar in conflict komen. Door de situatie op bijna-ongevallen en risicosituaties te analyseren kun je heel gericht aanpassingen doen, en hoeft het kruispunt niet op de schop. MicroTraffic is inzetbaar op kruispunten, maar ook op bijvoorbeeld provinciale wegen bij gelijkvloerse kruizingen. Eigenlijk elke situatie waar sprake is van kruisend verkeer.”

Betrouwbaarheid

Erik Wahle, resourcemanager bij Mobycon: “Bij ongevalsmeldingen heb je doorgaans data van maar een paar ongevallen, en weet je vaak niet de exacte locaties van de geregistreerde ongevallen. Bij conflictanalyse van bijna-ongevallen is dit wel bekend en is de zogenaamde N veel hoger, dat geeft een betrouwbaarder en completer beeld van de situatie. Voor een goede steekproef verzamelen we tussen de 60 en 100 uur aan videobeelden. Vroeger deed je ook nog analyse door ter plekke te observeren, met een grote stapel formulieren. Automatische analyse is betrouwbaarder en objectiever. Op beeld zie je precies hoe lang een situatie duurt en hoe groot het risico op een daadwerkelijk ongeval is, dat is lastig te bepalen als je vanuit de berm moet kijken met een stopwatch in de hand. Nog een voordeel van de geautomatiseerde beeldanalyse is de kosteneffectiviteit, zowel van de analyse zelf als van de gerichte maatregelen. Vaak hoeft niet het hele kruispunt op de schop, maar is een kleine aanpassing al voldoende.”

Black Spot-team

In Amsterdam werken ze met een zogenoemd Black Spot-team, een werkgroep die in het leven is geroepen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Verschillende lokale partners werken hierin samen. Van der Graaf: “Op 1 van deze black spots hebben we een analyse uitgevoerd, omdat het team aangaf dat er relatief veel ongevallen plaatsvinden, en inzichtelijk wilde hebben wat de mogelijke oorzaken hiervan waren. Met de uitgevoerde conflictanalyse hebben we dit goed in beeld weten te brengen.”
Wahle voegt nog een voorbeeld toe: “Bij een studie in Amsterdam, bij een kruispunt met verkeerslichten, gebeurden toch wel veel ongevallen. Uit analyse bleek dat er veel sprake was van roodlichtnegatie, een stukje gedrag dus. Door dat allereerst te constateren en ook wanneer en waar dat gedrag plaatsvond, konden we hierop sturen. Want je kunt de weg nog zo mooi inrichten, als mensen niet het gewenste gedrag vertonen, ben je nergens.”

Ook in de Overijsselse hoofdstad Zwolle is MicroTraffic ingezet. “In Zwolle werken we ook aan het BITS-project. We gaan hier op vier punten een nulmeting doen, daarna volgen kleine interventies, gevolgd door een evaluatie. Die interventies kunnen variëren, maar denk bijvoorbeeld aan een waarschuwingssysteem.” Op basis van de conflictanalyses zijn we hiermee instaat om de effecten van de interventies in kaart te brengen.

Inzicht in gedrag

“We zien steeds meer voertuigen in dezelfde ruimte”, vertelt Wahle. “En we zien verschillende soorten voertuigen, met elk hun eigen eigenschappen, zoals andere snelheden. Dat maakt conflictanalyse noodzakelijk. Dat past ook in het Strategisch Plan Verkeersveiligheid, om niet reactief maar pro-actief risicogestuurd te werk te gaan.”

Soms is er ook weinig aan de hand. “In Vlissingen analyseerden we een shared space-achtige situatie”, vertelt Wahle. “Daar kwamen vrij veel meldingen over. Na analyse zag je dat er eigenlijk weinig aan de hand was.”

Lopende zaken

In Dordrecht start een studie naar een drukke fietsroute. “Als de school open is, wordt de straat ter plaatse afgesloten. We onderzoeken wat daar het effect van is”, aldus Van der Graaf. “In Amsterdam en Weesp analyseren we een vier kruispunten op conflictsituaties, dit naar aanleiding van onze bevindingen door het black spot-team. Mobycon helpt u graag om meer inzicht te krijgen in het soort conflicten op kruispunten binnen uw gemeente."

Dit artikel verscheen in MobiliteitsPlatform 2/2021: Handhaving en Veiligheid.