Ledverlichting moet automobilist wél attenderen

Een zebrapad en een rood stoplicht waren niet afdoende om de automobilisten op de Benoordenhoutseweg in Den Haag voor overstekende voetgangers of fietsers te laten stoppen. Met knipperende ledverlichting en een hoge signaalgever moet dat nu wel gaan lukken.

Na een ongeluk in september 2021, waarbij een automobilist met een te hoge snelheid een jonge fietsster schepte, was de maat vol. Er moest iets extra’s worden ondernomen om het verkeer te attenderen op de voetgangers en fietsers die het zebrapad op de Benoordenhoutseweg ìn Den Haag willen oversteken. De doorstroom van sluip(vracht)verkeer mocht niet boven de veiligheid van voetgangers, fietsers en schoolgaande jeugd gaan op de intensief gebruikte oversteek van Clingendael naar het Haagse Bos, luidde de klacht van de bewoners en gebruikers.

Hoewel er met een zebrapad én een stoplicht een oversteekplaats was aangelegd die aan alle veiligheidseisen voldoet, bleek de praktijk weerbarstig. Veel te vaak zagen automobilisten, al dan niet moedwillig, het zebrapad over het hoofd of negeerden ze het rode stoplicht. Het oversteken van de straat werd hierdoor een levensgevaarlijke onderneming. 

“Bij een nulmeting hebben we geconstateerd dat er regelmatig te hard en door rood werd gereden”, beaamt de gemeente het probleem. Dat een zebrapad en stoplicht samen niet voldoen, kan behalve door de situatie ter plekke, in zijn algemeenheid ook andere oorzaken hebben, weet de gemeente: “We zien dat sommige bestuurders afgeleid zijn door hun mobiele telefoon of dat soms gebruik van alcohol en drugs van invloed op het rijvermogen van de bestuurder kan zijn.” 

Verkenning van de situatie

De gemeente klopte aan bij Traffic-Care, dat in de meeste andere Nederlandse grote steden al oplossingen met ledverlichting heeft liggen. Directeur Stan de Lie van Traffic Care stapte zelf in de auto om de situatie te verkennen. “Ze komen daar van de snelweg af en rijden dan de Benoordenhoutseweg op, waar de snelheid zeventig kilometer per uur is. Bij de oversteekplaats is het vervolgens vijftig kilometer per uur, maar omdat er twee rijstroken aan beide zijden zijn, met aan beide kanten een busbaan ernaast, lijk je als automobilist stil te staan als je vijftig rijdt. Het is een hele brede, drukke weg, die uitnodigt om harder te rijden. Daardoor is de snelheid vaak te hoog”, schetst hij de situatie. 

Felle ledlampen in wegdek

Traffic-Care heeft eind augustus van dit jaar hun oplossing uitgerold. In het wegdek zijn langs het zebrapad amber/gele ledlampen in de grond gelegd, die gaan knipperen zodra de lantaarns voor het wegverkeer op rood springen. Een extra signaal derhalve dat de bestuurders niet kan ontgaan, meent De Lie. “Het zijn lampen die fel licht geven, vergelijkbaar met de lampen die je bij wegwerkzaamheden ziet. Je ziet zowel overdag als ’s avonds dat je oppassen moet, of het nu zonnig, regenachtig of mistig is. Dat rode stoplicht kun je misschien missen, maar die ledlampen kun je niet over het hoofd zien.”

Om de automobilisten nog eerder op het zebrapad te attenderen is in het midden tussen de twee verkeerslantaarns en signaalgever geplaatst die, omlijst met vier felle, alternerende knipperlichten, aangeeft dat er een oversteekplaats aan zit te komen. “De ledverlichting in de weg zie je weliswaar ook van ver, maar omdat dit een druk punt is, wil je ook de bestuurders die andere auto’s voor zich hebben, vroeg attenderen op wat eraan zit te komen.” 

In directe blikveld

De ledlampen, die Traffic-Care als enige in Nederland zelf ontwikkelt en produceert, reageren in Den Haag op het VRI-signaal van het verkeerslicht, wat mogelijk is omdat de stoplichten 24 uur per dag dienst doen. In vrijwel alle andere projecten van Traffic-Care vervangt de ledverlichting juist het stoplicht en reageren de lampen op beweging van overstekende voetgangers en of fietsers. 

“Het voordeel bij detectie is dat de lampen alleen aangaan als er daadwerkelijk een oversteekbeweging is. Bij stoplichten is het ook wel eens zo dat die van kleur verspringen omdat het zo ingeregeld is, niet omdat er daadwerkelijk mensen over willen steken. Dat verstoort onnodig de doorstroom en wekt door rood rijden in de hand”, legt De Lie uit.

De meerwaarde van de ledverlichting is helder, zegt hij. “Het is direct in het blikveld van een bestuurder van een auto, je kunt het niet over het hoofd zien. In Delft is dit eens, onofficieel, gemeten bij een onveilige oversteekplaats. Op een punt waar we de verlichting installeerden, ging het aantal narrow escapes in de spits op een dag voor en na de installatie van 21 naar 5. Dat is een significant verschil.”