Mobiliteitshub voor opleving op het Friese platteland

Emiel Trommelen, consultant bij Stevin, en Ale Kort, eigenaar van een personenvervoerbedrijf, hebben de handen ineen geslagen voor een ambitieus plan aan de rand van het Zuidoost-Friese Oosterwolde. De ontwikkeling van een energiehub in combinatie met een mobiliteitshub, zodat een goede bereikbaarheid met uitsluitend schoon vervoer de leefbaarheid een boost moet geven. 

Ale Kort maakt zich enerzijds zorgen om de bereikbaarheid op het platteland en anderzijds wil hij met zijn twee ondernemingen verduurzamen om de continuïteit te waarborgen. Kort is, samen met zijn compagnon Wiebe van Hes, eigenaar van twee bedrijven in het Friese Oosterwolde met in totaal honderd werknemers. Een auto-onderhoudsbedrijf en een taxibedrijf specifiek voor onder meer scholieren, mensen met een beperking en ziekenvervoer. Kort: “Al jaren verschraalt het openbaar vervoer in het buitengebied. Een treinspoor ligt hier niet, de frequentie van bussen en taxi’s neemt steeds verder af en de coronaperiode heeft er zelfs nog een schepje bovenop gedaan. De kosten blijven echter stijgen. Minder beschikbaarheid van openbaar vervoer heeft ook tot gevolg dat de leefbaarheid op het platteland onder druk staat.” 

De Friese ondernemers hebben een ambitieus plan bedacht. Aan de rand van Oosterwolde willen ze een mobiliteitshub ontwikkelen. “We hebben vijf hectare grond aangekocht op een zeer centrale locatie”, vervolgt Kort enthousiast. “Oosterwolde ligt aan twee belangrijke provinciale wegen, omringd door de steden Assen, Groningen, Leeuwarden, Hoogeveen en Drachten. Door het busstation, die nu middenin in het centrum ligt, te verplaatsen naar de rand van het dorp., kunnen we de verkeersoverlast in het centrum reduceren en hopen we de frequentie van het busvervoer te kunnen verhogen.”  

De energiehub 

De mobiliteitshub zal niet alleen bedoeld zijn voor het openbaar vervoer, maar gaat ook dienen als tanklocatie voor schone brandstoffen. In Oosterwolde loopt reeds een pilot met een zonnepark, waar de overtollige energie via een elektroliser omgezet wordt in waterstof en opgeslagen in tubetrailers. Deze energie kan vervolgens in de mobiliteitshub worden afgezet.  

Op de tanklocatie kunnen zowel elektrisch aangedreven voertuigen als voertuigen op biogas en waterstof terecht. Voor dit deel van het plan, de energiehub, komt de rol van Emiel Trommelen om de hoek kijken. Als adviseur in publieke infrastructuur bij Stevin weet hij de weg in de energiewereld. “Met een energiehub maak je slim gebruik van bestaande en nieuwe energie-infrastructuur en door vanuit het systeemperspectief naar de energievraag te kijken zoek je naar collectieve oplossingen, waardoor je de maatschappelijke kosten kan beperken. Zeker als je energie lokaal kunt opwekken en verbruiken, heb je een slimme oplossing te pakken om een mobiliteitshub te faciliteren.” 

In of uit het centrum 

Trommelen gaat begin volgend jaar aan de slag met een onderzoek met de hamvraag: hoe moet de energiehub in combinatie met een mobiliteitshub opgezet worden om de maatschappelijke impact te optimaliseren? “We gaan in kaart brengen wat er wel en niet mogelijk is en wat het potentieel is van een hub in het centrum, op de huidige locatie van het busstation, én buiten het centrum van Oosterwolde. Dat doen we via interviews met lokale betrokkenen. Daarnaast stellen we een overzicht samen van relevante partijen die willen aansluiten op dit initiatief. Bovendien moet je heldere afspraken maken over het gebruik en verbruik van de hub en wie welke verantwoordelijkheid heeft. Wie kan er bijvoorbeeld wanneer laden? Wie is eigenaar van de infrastructuur? Ervaringen uit verschillende projecten en de door Stevin georganiseerde Kennistafels over Energiehubs benadrukken de essentie van de organisatie en samenwerking tussen partijen om energiehubs tot een succes te brengen, en de hierbij behorende initiatie. Zo kunnen we de vervolgstappen aangeven voor het realiseren van de plannen.” 

Bewijs ligt op tafel 

Het enthousiasme van Ale Kort werkt aanstekelijk, heeft Trommelen gemerkt. “Zijn gedrevenheid spreekt me erg aan. Het plan is dan ook een win-winsituatie. De positieve impact die zijn plan zowel op het gebied van leefbaarheid heeft als het verduurzamen van de omgeving en Kort’s vervoersbedrijf. Daarmee pak je twee vliegen in één klap.”  

De bijgaande foto laat een impressie zien van hoe de mobiliteitshub uiteindelijk vormgegeven zou kunnen worden. “Het plan zit nog in de voorbereidende fase, maar de gemeente Ooststellingwerf is in ieder geval positief gestemd. In Groningen en Drenthe zijn al diverse hublocaties, ook aan de rand van de bebouwde kom, gebouwd en daar zien ze het gebruik van openbaar vervoer toenemen. Het bewijs ligt dus op tafel. Linksom of rechtsom, het gaat er komen in Oosterwolde”, aldus de vastberaden Fries.  

Dit artikel stond al eerder in MobiliteitsPlatform #4. Het hele magazine lezen? Klik hier.