MOVE-dashboard levert cruciale bijdrage aan verkeersveiligheid

maandag 5 februari 2024

Shutterstock

In 2022 zijn 745 personen overleden als gevolg van een verkeersongeval in Nederland, 163 meer dan in 2021. Na wat leek op een stagnatie van de daling van het aantal verkeersdoden in de laatste tien jaar (na een geleidelijke daling sinds 1973) is het aantal verkeersdoden weer terug op het niveau van vóór 2009. Iets wat ook VeiligheidNL, dat juist als missie ‘het voorkomen van verkeersslachtoffers’ heeft, extra motiveert om een stap extra te zetten. Zoals met het MOnitor VErkeersslachtoffers (MOVE)-project. Susanne Nijman (projectleider) en Manon van Dijk (onderzoeker verkeersveiligheid) praten ons bij. 

Voordat we op MOVE inzoomen toch eerst nog even die missie van VeiligheidNL: het voorkomen van verkeersslachtoffers. Die is best ambitieus, als je je realiseert hoeveel factoren daarop van invloed zijn. Nijman: “Dat klopt, maar toch formuleren we hem bewust zo. Als extra motivator. Want veiligheid is niet vanzelfsprekend. Het is het resultaat van onderzoek, van wetenschap, van interventies, van gedrag. En daar werken we keihard aan.” 

Wat is MOVE 

Op het thema verkeersveiligheid staat het MOVE dashboard op het punt om landelijk uitgerold te worden. Een belangrijke stap. Wat is het precies? “MOVE staat voor MOnitor VErkeersslachtoffers (MOVE)”, licht Van Dijk toe. “In MOVE worden data over de omvang van de problematiek van verkeersongevallen, de geografische locaties van verkeersongevallen, de risicogroepen in het verkeer en hoe verkeersongevallen ontstaan verzameld en geanalyseerd. Deze data ontvangen wij van Regionale Ambulancevoorzieningen (RAV’s) en Spoedeisende Hulp-afdelingen (SEH’s) en worden ontsloten in een interactief dashboard.” 

MOVE geeft completer beeld 

Daarmee is MOVE een belangrijke aanvulling op BRON (Bestand geRegistreerde Ongevallen in Nederland) waarin de verkeersongevallen in Nederland zijn opgenomen waarbij politie en/of weginspecteurs van Rijkswaterstaat ter plekke zijn geweest. “Maar BRON is per definitie niet volledig, omdat simpelweg niet altijd politie ter plaatse is bij alle ongevallen. Een lacune die juist voor kwetsbare verkeersdeelnemers nog een extra blinde vlek bleek op te leveren. Daarom zijn we MOVE gestart”, licht Nijman toe.  

Geen extra registratielast  

De samenwerking met SEH’s en RAV’s zou het plaatje dus completer kunnen maken. Daarvoor werd al in 2016 met en in de provincie Friesland de eerste pilot opgezet. Met als belangrijke voorwaarde dat voor de betrokken medewerkers van de SEH’s en RAV’s geen extra handelingen nodig waren om de data te verzamelen. Nijman: “En dat is gelukt, want we maken gebruik van de al aanwezige data die ten behoeve van het medisch zorgproces worden vastgelegd. Technisch gezien betekende dit wel dat machine learning scripts ontwikkeld moesten worden om de juiste data uit de registratiesystemen van SEH’s en RAV’s te filteren.  

Eerste RAV’s al actief 

Inmiddels is MOVE operationeel bij de eerste vijf RAV’s in Nederland. De rest van de 25 worden in 2024/2025 aangesloten. Als de dataverzameling op orde is en de data in het dashboard staan, is het vervolgens zaak om de wegbeheerders en beleidsmakers verkeersveiligheid aan te sluiten. De gebruikers worden begeleid bij de analyse van de data en de vertaling naar beleid en praktijk. Daarnaast is door de nieuwe data ook VeiligheidNL zelf in staat om met haar experts meer en betere analyses te doen, trends te signaleren, de pers te informeren waar nodig en gerichte acties en vervolgonderzoeken uit te zetten.  

Data breed toepasbaar 

In MOVE worden de data dus via een overzichtelijk dashboard aangeboden. Het gaat dan uiteraard alleen om de data uit de eigen provincie. Van Dijk: “Het interactieve dashboard stelt bestuurders, beleidsmakers en andere wegbeheerders in staat om er eenvoudig zelf analyses mee te doen. Voor allerlei vraagstukken of opgaven. Van visie tot beleidsontwikkeling voor de komende jaren. Van scooterrijders, oudere fietsers, automobilisten en fietsers 18-24 jaar tot de veiligheid van voetgangers. Wat is er precies aan de hand? Welk gedrag of risicofactoren zien we? Hoe kun je het gedrag beïnvloeden?” 

Van data naar succesvolle interventies 

VeiligheidNL voegt aan het leveren van de data in de vorm van het dashboard desgewenst ook een stuk advies toe. Rond beleidsontwikkeling en bij concrete vraagstukken, wetenschappelijk onderbouwd maar ook pragmatisch. Vanuit de vier kerntaken die ze zichzelf als organisatie ten doel heeft gesteld: monitoring, deskundigheidsbevordering, advisering en voorlichting. Van Dijk: “Data en onderzoek vertalen naar concrete interventies voor specifieke doelgroepen gericht op structurele gedragsverandering. Om zo impact te maken samen met de sector. Dat drijft ons. En we hebben de kennis en gemotiveerde mensen daarvoor in huis. Samen Nederland veiliger maken.”