Opzij, opzij, opzij

Wat ging eraan vooraf? Schotman: “Begin 2016 vroeg het ROV Oost-Nederland ons onderzoek te doen naar de toepassingsmogelijkheden van ITS voor verkeersveiligheid. Daarvoor hebben we eerst gekeken naar welke gevaren veel gemeenten op hun wegen waarnemen. Dit heeft vijf blauwdrukken opgeleverd voor veelvoorkomende verkeersonveilige situaties. Per blauwdruk is vervolgens een selectie aan ITS-oplossingen voorgesteld om het gevaar te verminderen. 

Gedeelde weg 

Een van die blauwdrukken betreft gevaren op ‘de gedeelde weg’. Hoewel verkeer dat met elkaar een weg deelt niet per definitie tot gevaar leidt, komen op sommige plekken regelmatig situaties voor die vanuit verkeersveiligheidsoogpunt ongewenst zijn, zoals op een deel van Bruchterweg. ROV Oost-Nederland zag juist in deze situatie de mogelijkheid om een pilot uit te voeren waarin daadwerkelijk wordt onderzocht hoe effectief een ITS-maatregel is voor de verkeersveiligheid. Voorwaarde die daaraan werd gesteld, was een oplossing die past bij de situatie en voldoende draagvlak zou hebben.  

Schotman: “We hebben een co-creatieproces opgezet, waarin verschillende belanghebbenden hebben gesproken over een oplossing op maat. Omdat de pilot zich primair richt op de veiligheid van scholieren, waren naast mensen van VVN en de politie, ook vertegenwoordigers van de scholen aanwezig.” In een interactieve sessie hebben de partijen met elkaar een principeoplossing ontwikkeld, die vervolgens functioneel gespecificeerd is, waarna een uitgebreide marktverkenning is gehouden.

Hier konden aannemers tijdens een persoonlijk gesprek aangeven welke innovatieve invulling zij voor ogen hadden. Schotman: “Geen van de aannemers had een oplossing ‘op de plank’.” De keuze viel op een oplossing van aannemer Sysconnect die de combinatie voorstelde van een oversteeksysteem met detectie over lange afstand en oplichtende borden. Na deze keuze hebben provincie, gemeente en aannemer de technische invulling volledig uitgewerkt en werd het systeem gebouwd en op 19 februari geopend.  

Keuze bieden 

Alex Oosterveen, projectleider van de ITS-pilot binnen het ROV Oost-Nederland, licht de pilot toe: ”We wilden niet simpelweg een verbodsbord voor fietsers plaatsen, maar een keuze bieden bij ‘gevaar’.” Dit gevaar wordt op de rotonde die toegang geeft tot de Bruchterweg aangegeven door rode ledlampen op de rotondeafslag naar de Burchterweg en groende leds die fietsers via de volgende rotondeafslag naar de parallelle fietsstraat leiden. Eenmaal op deze route krijgen deze fietsers ‘een duimpje’. 

“Het systeem werkt technisch goed”, zegt Oosterveen, “Maar we hebben wel iets laten liggen in de communicatie. Het is een toepassing waarvan we misschien iets te makkelijk hebben gedacht dat het systeem voor zich spreekt. We hebben nu een voorlichtingsfilm voor scholieren gemaakt en gaan een tweede, toeristische film maken voor de zomergasten. Voorafgaand aan de film voor scholieren hebben we een eerste meting gedaan, direct na de film houden we een tweede meting. Eind juni weten we al iets meer over het beïnvloeden van gedrag met een ITS-toepassing”, belooft Oosterveen.