Met een toenemend verkeer en groeiende complexiteit van wegen rijst de vraag: hoe handhaven we veiligheid op de weg? Wethouder van de gemeente Overbetuwe, Wijnte Hol, benadrukt het cruciale belang van gedrag: “Je kunt nóg meer wegen aanleggen en wegen verbreden, maar dat is de oplossing niet. Er is gedragsverandering nodig in de openbare ruimte.” In samenwerking met Kragten voert de gemeente effectieve campagnes voor gedragsverandering uit, wat tastbare resultaten oplevert.
Veiliger verkeer begint bij gedragsverandering
“Lange tijd heeft in Nederland het recht van de snelste geregeerd”, vertelt Hol. “De wegen waren vooral ingericht voor de automobilist. Maar daar komt gelukkig verandering in. We willen als gemeente Overbetuwe bereikbaarheid faciliteren, maar daarin krijgen de fietser en voetganger de komende jaren voorrang. Niet om de auto weg te pesten, maar wel om te transformeren naar meer duurzame en gezonde mobiliteit. Natuurlijk hebben we de auto nodig, maar de openbare ruimte is schaars en de auto heeft al enorm veel plek. En ja, de gemeente zorgt voor goede infrastructuur en handhaving, maar met de toegenomen drukte, bezorgeconomie, elektrische fietsen en steeds grotere auto’s, moet er absoluut ook iets anders gebeuren. Het samenspel tussen alle gebruikers op de weg moet in evenwicht zijn, en dat is het nu niet.”
Het begint bij bewustwording
Om het gedrag van de weggebruiker te veranderen, organiseert Kragten in opdracht van de provincies Overijssel en Gelderland diverse verkeersveiligheidscampagnes zoals in de gemeente Overbetuwe. Wilma van Dinter is medewerker integrale veiligheid van de gemeente. Van Dinter: “Het veranderen van ons gedrag op de weg begint bij bewustwording. Daarin vind ik de campagnes zoals Kragten die organiseert heel sterk. Ze gaan op een positieve manier in gesprek met mensen, zonder belerend te zijn. Dat werkt. In Oosterhout hebben we bijvoorbeeld een campagne gehouden op de Dorpsstraat om de automobilist bewust te maken van zijn of haar snelheid. Wie zich aan de snelheid hield, werd beloond. Wie te hard reed, werd daarop gewezen. Als je daar vroeg in de ochtend staat, samen met schoolkinderen, een wijkagent en de wethouder, maakt dat wel indruk.” Hol: “Boven alles willen we de dialoog voeren. De samenleving verhardt steeds meer en dat vinden wij zorgelijk. De openbare ruimte is van ons allemaal en we hebben niet meer plek dan we hebben. Geef elkaar de ruimte en houd rekening met elkaar.”
Belonen wat goed gaat
“Fietsers en voetgangers zijn de meest kwetsbare doelgroepen in het verkeer”, vervolgt Van DInter. Daar willen we hen bewust van maken. Bijvoorbeeld met de ‘Licht aan’-campagne en de ‘MONO- campagne’. De MONOcampagne heeft als insteek om één ding tegelijk te doen in het verkeer en je mobieltje in de tas te laten. Het leukst vind ik de campagnes op de basisscholen. De jeugd weet wel dat de fietslamp aan moet als de lantaarns aan zijn, maar ze zijn er niet mee bezig. Via de campagnes zijn ze er wél mee bezig. De aanpak is te belonen wat goed gaat (bijvoorbeeld met een winactie) en uit te leggen wat beter kan, en waarom. Er worden gastlessen verzorgd, quizzen gehouden, lampen uitgedeeld of gerepareerd en folders verspreid. De toon is altijd opbouwend. Kragten ontzorgt ons volledig en legt op een fijne manier contact met de scholen.”
Afleiding
“De oorzaak van het overgrote deel van de verkeersongevallen is afleiding”, weet Hol. “En het gejaag en gejakker van het verkeer. Het is onze missie om mensen bewust te maken van hoe ze deelnemen aan het verkeer. De komende jaren zullen we daarom zeker nog veel gedragscampagnes inzetten. Samen met jongerenwerkers, de kinderburgemeester, basisscholen, boa’s en wijkagenten. Het is een zaak van ons allemaal!”