Er gaat niets boven lopen in Groningen

“In Groningen is het aandeel fiets en lopen in de modal split van oudsher al vrij hoog, voor Nederlandse begrippen”, vertelt beleidsadviseur bij de gemeente Stijn Ringnalda. “Daar zijn we blij mee, ook met dat er veel gefietst wordt in de stad. Dat willen we vasthouden. In de binnenstad hebben we veel ruimte voor fietsers en voetgangers gerealiseerd, mede door het Verkeerscirculatieplan uit 1977 en het Referendum Noorderplantsoen uit 1996. De uitdaging is nu om dit gedachtegoed verder te verspreiden, juist op die plekken waar de auto nu nog de inrichting van de openbare ruimte bepaalt.”

“In de Mobiliteitsvisie Groningen Goed op Weg, die afgelopen jaar is vastgesteld door de gemeenteraad, nemen we afscheid van autologica en stellen de voetganger en fietser voorop. We hebben bepaald hoe we willen dat de openbare ruimte eruit komt te zien, op straat- buurt en wijkniveau, en hoe we de ruimte verdelen over tien verschillende dimensies. Waar we van oudsher denken vanuit één dimensie, namelijk mobiliteit, bekijken we de inrichting nu ook vanuit onder andere de dimensies ‘klimaatadaptatie’, ‘belevingswaarde en ‘inclusiviteit. Als je aan die knoppen gaat draaien komt de straat er heel anders uit te zien. In de Leidraad Openbare Ruimte staan inspiratiebeelden over hoe de straat er uit kan zien als we meer inzetten op actieve modaliteiten.”

Dertig in de stad

Veel steden willen de maximumsnelheid in hun stad verlagen naar dertig kilometer per uur. “Veel in de stad Groningen is nu nog ingericht op vijftig, dat willen we veranderen”, aldus Ringnalda, “maar dat krijg je niet gedaan door alleen maar een bordje neer te zetten. De inrichting van de straat is bepalend voor de snelheid die automobilisten aannemen. Het is belangrijk om in het ontwerp aandacht te hebben voor het aantrekkelijk maken van een gebied voor voetgangers. Daarnaast richten we ons ook op beleving, we zetten in op campagnes om de loopcultuur te bevorderen, zodat dat ook in de hoofden van mensen gaat spelen.”

Compacte stad

"Groningen is een compacte stad met veel bezienswaardigheden. Dat willen we ook uitdragen en laten zien, bijvoorbeeld door een wandelroute waarbij het verhaal van Groningen verteld wordt. Lopen speelt ook echt een rol in het toerisme, zeker in een stad als Groningen.” Groningen werkt met een stadspanel, een poule met deelnemers die representatief zijn voor de samenstelling van de stad. “Uit dat panel kwam ook een vrij grote steun voor wat we opschreven in de Mobiliteitsvisie, ook over het anders invullen van ruimte die nu nog als parkeerplek benut wordt.”

Loopbereikbaarheid

“Er is een belangrijke relatie tussen ov-haltes en de bereikbaarheid te voet van de stad”, stelt Ringnalda. “Dat gaat nu nog niet altijd fantastisch in Groningen. We hebben een heel mooi en authentiek hoofdstation, dat willen we uitbreiden, ook met meer capaciteit voor fietsparkeren. Dat is ook nodig. Tegelijkertijd willen we de bereikbaarheid voor de voetganger vergroten, en de bereikbaarheid van de stad. Je moet nu toch wat gekke loopbewegingen maken om de binnenstad te voet te bereiken vanuit het station, je loopt eerst over de Museumbrug, daarna wordt je geconfronteerd met de drukke Stationsweg, je komt veel gemotoriseerd verkeer tegen en de looproute over de fietskelder is ook niet natuurlijk. Als je kijkt waar de meeste loopbewegingen plaatsvinden, dan moet daar juist de voetganger voorop staan. Daar willen we in de herontwikkeling van het gebied rekening mee houden, zodat je als voetganger comfortabel en natuurlijk de stad in kunt lopen.” De meeste tochtjes die Groningers binnen de stad maken, zijn niet meer dan tweeëneenhalve kilometer lang, zo weten we. Die afstand is prima te doen met de fiets, wandelend of waar nodig met het openbaar vervoer. Dat zijn alle drie duurzame vervoersvormen die weinig ruimte innemen. De voetganger, de fietser en het openbaar vervoer winnen met stip van de auto. Zij krijgen voortaan de ruimte, de maximumsnelheid wordt zoveel mogelijk aangepast aan hun tempo.

Historische besluiten

“Groningen heeft een voorsprong dankzij een historische besluit, namelijk het verkeerscirculatieplan waarbij er geen auto’s meer door de centrale binnenstad komen. Op die manier is er een gebied ontstaan waar het al heel lang ‘goed lopen’ is. In 1994 is er een referendum gehouden om te bepalen of er een autoweg door een park moest komen – gelukkig kwam die weg er niet, en het Noorderplantsoen is nu een bekende en prettige ontmoetingsplek in Groningen.”

Dit is een artikel uit MobiliteitsPlatform (Nummer 1, Jaargang 3), Klik hier voor een digitale versie van het magazine.

MobiliteitsPlatform en platform Ruimte voor Lopen besteden in elke editie aandacht aan de voetganger. Kijk ook eens op ruimtevoorlopen.nl