"Van vervoerarmoede naar mobiliteitsgeluk"

Een rode draad is een brede oproep die zij doen, om in mobiliteitsland af te stappen van traditionele, infragerichte aanpakken. “In plaats van kosten-batenanalyses produceren, meer normatief durven denken”, zeggen uiteenlopende deelnemers. Van der Steenhoven zelf is als adviseur nauw betrokken bij projecten die vervoerarmoede bestrijden, zoals Fietsen op Zuid: een beweging die in dit Rotterdamse stadsdeel een fietscultuur op gang brengt.

Mobiliteitsgeluk Index

Martijn van de Leur van De Verkeersonderneming legt uit hoe een Mobiliteitsgeluk Index is getest. Door te weten wat bewoners op mobiliteitsgebied ervaren, komt in beeld wat goed en wat slecht gaat. De subjectieve, individuele scores hebben betrekking op uiteenlopende domeinen, zoals de situatie op het gebied van ‘gezondheid’, ‘armoede’ en ‘idee van vrijheid’.  De aanpak is geschikt, zegt hij, om op grotere schaal te gaan gebruiken. Karel Martens, hoogleraar in Tel Aviv, juicht de benadering toe. Hij pleit gedreven voor meer gerechtigheid, meer rekening houden met iedereen, in de wereld van verkeer- en vervoer. 

Lopen

Deelnemers vullen aan en brengen andere aspecten naar voren. Een vertegenwoordiger van een woningcorporatie uit Rotterdam: “Het bestaan van armoede op grote schaal is aangetoond. Moet dan niet vooral veel luider worden geroepen: maak het openbaar vervoer gratis?”

Ook het lopen als belangrijke factor voor happy mobility krijgt aandacht. Tips en tools voor het lopen in het leven van alledag zijn te vinden op www.gewoongezondlopen.nl. Wim Bot van de Fietsersbond sluit zich daarbij aan: “De voetganger is een grote blinde vlek in mobiliteitsbeleid. De ruimte zo inrichten dat op een kwartier loopafstand heel veel bestemmingen bereikbaar zijn, is een belangrijke sleutel”.

Vervoerbudget

Een Amsterdamse manager doelgroepenvervoer vertelt over een experiment om bewoners met een achterstand een vervoerbudget te geven. Vervolgens wordt gemonitord waaraan zij het besteden: “Een kwestie bij geslaagde proeven is wel om door te kunnen gaan, op te schalen. Al is er gelukkig ruimte voor een experiment, de wet- en regelgeving is star”. Een jongere bijvoorbeeld die hulp nodig heeft met vervoer woont in Osdorp, ver in Amsterdam West. Hij gaat op school in Zuidoost en sport in Noord. Het systeem schrijft voor dat zo iemand wel zes, zeven uur op per dag onderweg moet zijn. 

Signalen naar Den Haag

Beleidsmakers zien graag zogenaamde ‘harde’ getallen en indicatoren. Tijdens de workshop blijkt dat hier vooruitgang wordt geboekt. Signalen om vervoerarmoede in beeld te brengen, hebben Den Haag bereikt. Het Rijk is gestart met onderzoek op dit terrein, geeft Peter Jorritsma van het KIM (Kennis Instituut voor Mobiliteit) aan.

Door Derk van der Laan