Verbinder zoekt verschillen om tot gezamenlijk perspectief te komen

Door: Evan van der Palm

De ontwikkelingen op gebied van mobiliteit gaan steeds sneller en dat maakt het lastiger om langetermijnvisies op te stellen. De grote Nederlandse gemeenten werken daarom steeds vaker met adaptief mobiliteitsbeleid: ze schetsen een eindbeeld en stellen elk jaar doelen bij. De verbindende schakel in deze plannen is de gebruiker en zijn interactie met de buitenruimte.
 
De adviseurs en ingenieurs van Movares werken vanuit de gedachte wij verbinden. We halen energie uit integrale projecten, zodat we van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen versterken, ongeacht disciplines of leeftijd. Ik ervaar dat een mix van leeftijden en disciplines zorgt voor efficiëntie en kwaliteitsborging. 

Informatieachterstand

Overheden in Nederland proberen over hun gemeentelijke grens heen te kijken en visies op te stellen voor de gehele regio. Als ingenieursbureau worden wij regelmatig ingehuurd om hen te ondersteunen bij het ontwikkelen van mobiliteitsvisies. Vaak zijn dit processen waar overheden al jaren mee bezig zijn. Dan is het een uitdaging om op deze informatieachterstand in te lopen en de opdrachtgever goed en adequaat te adviseren. 

Bouwstenen gebiedsvisie

Onlangs hebben we een provincie geholpen bij het vinden van bouwstenen om een dijkring perspectief op te stellen. De krappe beschikbare ruimte in combinatie met verschillende modaliteiten en reismotieven zorgden voor onveiligheid en bereikbaarheidsproblemen. De opdracht was om dit samen te doen met de omgeving. De omgeving maakte de keuzes en wij adviseerden op gebied van modaliteitskeuze en kansen voor nieuwe vervoersmiddelen, zoals de e-bike en zelfrijdende voertuigen. Het projectgebied was zeer divers en groot, met daarin veel verschillende stakeholders en kleine dorpen met een eigen identiteit. 
 
Daarnaast zijn de inwoners sterk vertegenwoordigd in belangengroepen en wijkraden. Toen het project begon bestond het gebied uit tien gemeenten, twee provincies, een regio organisatie, een veiligheidsregio, een waterschap en de Rijksoverheid. Na het project vond een verschuiving plaats van gemeenten en provinciegrenzen. Een uitdagend krachtenveld dus.

Participatieproces

Om zo snel mogelijk gebiedskennis op te doen, hebben we bij de start van de opdracht een efficiënt en interactief stakeholderproces georganiseerd. Hierdoor kregen we specifieke gebiedskennis en draagvlak vanuit de verschillende stakeholders, we noemen dat ‘Mutual Gains Approach’.  Het doel van deze aanpak is om zoveel mogelijk belanghebbenden te betrekken bij onderhandelingen over de opgave en dat aan hun belangen wordt tegemoetgekomen bij het vormgeven van oplossingen. 
 
In plaats van de energie te steken in het bij elkaar brengen van standpunten, probeerden we begrip te creëren voor elkaars belangen. Het was ons doel dat het niet onze visie werd, maar een gezamenlijke visie. Het nadeel van deze methode is dat je als projectteam geen draagvlak kunt beloven, maar wel een voorspelbare omgeving. 
 
Door de stakeholders te verdelen in drie categorieën, must have (overheden), nice to have (belangengroepen en wijkraden) en to inform (bewoners), bedachten we een slimme methode om een volledig beeld van het gebied te krijgen. Wat ik erg leuk vond, is dat we de interviews met de betrokkenen van overheden in duo’s (senior-junior) hebben gedaan. Zo kon ik veel leren over hoe je het beste actief kunt luisteren, maar ook hoe je een gesprek kunt sturen/beïnvloeden. 
 
De overige stakeholders hebben we betrokken door middel van een interactieve website. Het bouwen van de website was een leuk en creatief proces tussen young professionals van onze afdeling Visuals. We zaten op één golflengte en konden hierdoor snel een passende site maken.

Samenwerking leidde tot gezamenlijke visie

Het mooie van dit project, was dat we in een korte tijd een efficiënte en interactieve manier hebben gevonden om veel integrale gebiedskennis op te doen. Dit was de input voor een co-creatie dag, waar we samen met seniors en young professionals de stakeholders hebben begeleid. 
 
Het doel van de dag was om gezamenlijk een keuze te maken over welke type modaliteiten wenselijk zijn op de dijkring. Op de korte termijn moest de dijk beter en veiliger worden benut en op de lange termijn hebben we een voorstel gedaan om het provinciale netwerk uit te breiden en het verkeer op de dijkring op te vangen. 
 
Door deze samenwerking zijn we gekomen tot een gezamenlijk perspectief waarin de gebruikers centraal staan. Young professionals zijn op zichzelf geen succes, maar het is de kracht van samenwerking tussen jong en oud en disciplines. Young professionals leveren energie en frisse denkbeelden en de senioren combineren dit met hun inzicht en ervaring.

Dit artikel verschijnt in Verkeer in Beeld nummer 1, maart 2019.