Stelling over de Actualiteit: Veiligheid: te weinig beleidsaandacht?

dinsdag 27 december 2016
timer 2 min
Uit het recent verschenen Mobiliteitsbeeld 2016 van het KIM (Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid) blijkt dat de maatschappelijke kosten van verkeersonveiligheid in 2015 circa 14 miljard euro bedroegen. Dat is tweemaal zoveel als de milieukosten (7 miljard) en bijna vijf maal zoveel als die van files en vertragingen op het hoofdwegennet (3 miljard). De kosten van onveiligheid zijn ongeveer 30% hoger dan in 2006, maar 15% lager dan in 2003 en 2009. De toename sinds 2006 zit 'm vooral in de kosten van gewonden. Immateriële kosten hebben een aandeel van bijna 50% in de totale kosten van onveiligheid.

Door Bert van Wee, TU Delft

Ondanks dat de kosten van onveiligheid veel hoger zijn dan die van files, krijgen files veel meer aandacht van beleid en media. Dat lijkt vreemd, maar is misschien toch wel verklaarbaar.

 

Een eerste mogelijke verklaring is dat het aantal dodelijke slachtoffers de afgelopen decennia sterk is gedaald, van 3264 in 1972 naar 621 in 2015. Hoewel het aantal in 2015 9% hoger lag dan in 2014, geeft de lange termijn trend een spectaculaire daling te zien, ondanks de forse toename van het aantal afgelegde kilometers. Mensen en politici kijken vaak meer naar een ‘delta’, een verandering, dan naar de absolute waarde. Dalende trend? Minder aandacht!

 

Een tweede verklaring is wellicht gelegen in de burger: files ervaren veel automobilisten aan den lijve, maar onveiligheid gelukkig niet; de kans om bij een ernstig ongeval betrokken te raken is klein. 

 

Dat neemt niet weg dat er best een beleidstandje bij zou kunnen. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat verkeersveiligheid de afgelopen jaren in Nederland veel minder beleidsaandacht krijgt dan daarvoor. Stond Nederland lang in de top drie van veiligste Europese landen (gemeten in doden per miljoen inwoners), inmiddels zijn we afgezakt naar plek 9, zo blijkt uit een recente studie van de European Transport Safety Council. Kijken we naar de trend over de periode 2010-2015, gemeten in 32 Europese landen, dan zijn er slechts drie landen die het slechter doen dan Nederland. Veel ambitie lijkt Nederland niet te hebben. Toch blijkt uit onderzoek dat extra verkeersveiligheidmaatregelen vaak veel meer baten hebben dan kosten. Misschien een mooie onderwerp voor profilering voor een volgend kabinet?