Nationaal Voetgangerscongres 2021: Lopen als vanouds

Tijdens het Nationaal Voetgangerscongres 2021 op 7 oktober in Den Haag verzamelde lopend Nederland zich om bij te praten, kennis op te doen, te netwerken en vooral om lopen een stap verder te brengen.

De vroegste vogels konden de dag gepast beginnen met een wandeling door stedelijk Den Haag of door Haags groen. In vlotte pas vertelden de gidsen enthousiast over de aanpassingen die de gemeente gedaan heeft in de afgelopen jaren om Den Haag vriendelijker te maken voor de voetganger, zoals het meer autoluw maken van het centrumgebied, het signaleren van binnenstedelijk gebied door middel van verschillende kleuren bestrating of het omleiden van drukke verkeersstromen. Toch zijn er nog legio mogelijkheden voor verbetering. Het gemengde centrumgebied maakt volgens velen niet de indruk van een shared-space-constructie, maar lijkt op een trottoir aan weeszijden van een breed fietspad. ‘Niet duidelijk’, aldus de gids. De op het trottoir gestalde fietsen en de door winkeliers uitgestalde reclameborden vreten kostbare stoepruimte. Toch, een geslaagde wandeling, die zeker in het stationsgebied bij Hollands Spoor duidelijk laat zien hoe een gebied kan opfleuren door de voetganger een prettige verblijfsomgeving te bieden.

Dagvoorzitter Jacqueline Kerkhof opende het congres met een interview met Robert van Asten, wethouder Cultuur en Mobiliteit voor de gemeente Den Haag. ““We hebben de afgelopen jaren al veel stappen gezet om de voetganger meer ruimte te geven. Het Lange Voorhout, de boulevard van Scheveningen en de Koekamp zijn daar mooie voorbeelden van. De route vanaf Den Haag Hollands Spoor via de Loper Oude Centrum is zelfs bekroond met meerdere prijzen. Om onze stad in de toekomst bereikbaar, leefbaar, gezond en economisch vitaal te houden moeten we  haar aantrekkelijk maken om te gaan lopen.”, aldus Van Asten, die het publiek uitnodigde mee te denken over vooruitstrevend voetgangersbeleid.

De congresganger konden kiezen uit een keur van goed verzochte inhoudelijke sessies, van een nieuwe kijk op de voetganger als mens – en niet als ‘mobilist’, met een nadruk op de behoefte van de mens, zoals zonlicht, water, bomen, licht en voedsel. “Een saaie omgeving voelt niet natuurlijk”, aldus Eric Terlien (Provincie Zuid-Holland). Maar ook de economische kant en de economische waarde van lopen werd niet vergeten, ‘lopen kost nou eenmaal weinig’, aldus Melissa Bruntlet (MobyCon).

Na de eerste ronde van twee sessies nam Bruno Bruins – interimdirecteur HTM, voormalig minister van Medische Zorg en Sport, en lid van de staatsraad voor advisering van de Raad van State - het woord op het plenaire podium. Hij begon overigens over zijn cartoons, die een ludieke kijk bieden op mobiliteit en op zijn beleidsvisie. De cartoons worden met enige regelmaat geplaatst in MobiliteitsPlatform en OV-Magazine. “We zitten in Nederland met ons voetgangersbeleid op goud”, stelde Bruins. “Maar we moeten de voetganger wel op één zetten en de verbinding met anderen leggen. Met goed voetgangersbeleid ben je geen probleem aan het oplossen, maar juist iets aan het versterken, de verbinding tussen de voetgangers onderling en met hun omgeving.”

Na de lunch – een goed moment om elkaar weer te mogen ontmoeten en direct de daad bij het woord te voegen en de verbinding te zoeken – volgden de laatste twee sessierondes, gevuld met onderwerpen van ‘walkabable neighbourhoods’ tot mobiliteitshubs en van de gezondheidsaspecten van lopen – of wandelen – tot obstakels op de stoep.

Vera van der Heide – wandelblogger actief onder de naam Vera Wandelt – vertelde over haar ervaringen met wandelen. “Ik ben van kilometervreter een ontdekker geworden. Het gaat me nu niet meer om de lange wandelingen van 30 of 40 kilometer, maar om het ervaren van de omgeving en het ontdekken van kunst en cultuur.” Meer lezen over de wandelingen van Vera? Kijk ook eens op www.verawandelt.nl.

Rijksadviseur Wouter Veldhuis vertelde over zijn visie op lopen. “Als je je bezig gaat houden met lopen, blijkt dat overal toepasbaar. Toch, als je op feestjes vertelt dat je onderzoek doet naar zoiets alledaags als lopen, kijken mensen je glazig aan.”

Last but not least op het podium, de uitreiking van de LoopAward. Maar liefst 22 verschillende organisaties hebben hun initiatief aangemeld bij het platform Ruimte voor Lopen. De jury heeft uit alle inzendingen vijf loopinitiatieven genomineerd die meedingen om de twee prijzen. ‘Poëziepad Berg en Dal’ en ‘Rondje Stadionpark’ maken kans op de Award vanwege hun bijdrage aan meer (toekomstige) ruimte voor lopen in de fysieke omgeving. De genomineerden voor het maatschappelijke initiatief waren ‘StationsOmmetjes’, ‘Rewriters010’ en ‘Hou dit voetpad vrij, dan zijn wij ook blij!’

De LoopAward bestaat uit twee prijzen, in de categorie 'ruimte in de fysieke omgeving' en 'maatschappelijke initiatieven'. Beide prijzen bestaan uit een  sculptuur gemaakt door Lilian Beentjes. De sculpturen stellen beenderen voor die noodzakelijk zijn voor het lopen. Rijksadviseur Wouter Veldhuis mocht de award uitreiken.

De ruimtelijke award werd gewonnen door het Rondje Stadionpark. Het initiatief scoorde hoog op originaliteit. Mensen krijgen het gevoel dat ze meetellen en krijgen de ruimte om elkaar te ontmoeten. Ruimte voor lopen draagt bij aan maatschappelijke emancipatie.

De winnaar van de maatschappelijke award is Het Stationsommetje, een mooi voorbeeld van een organisatie die op creatieve manier het belang van lopen bij een breed publiek onder de aandacht te brengen, op een aansprekende manier. De jury verwacht dat dit initiatief een grote bijdrage kan leveren aan bredere belangstelling voor lopen.